PETROL FİYATLARI İLE CARİ AÇIK İLİŞKİSİ: BRIC ÜLKELERİ ve TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI

Petrol fiyatlarının değişimlerinden bütün ekonomiler etkilenmektedir. Etki düzeyi özellikle cari işlemler dengesi ile ilişkilidir. Cari denge ya da dengesizlik durumu ülkelerin ekonomik rekabetçiliği açısından oldukça önemlidir. Bu çalışma,BRIC ülkeleri ve Türkiye için petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların cari işlemler dengesine olan etkisini araştırmaktadır. Baz alınan yıllar 1992-2015 arasıdır. Bu yılların verileri toplandıktan sonra çalışma için ADF Birim Kök Testi, Philip-Perron Birim Kök Testi, Engle Granger Eş Bütünleşme Testi, Etki Tepki Analizi ve Johansen Eş Bütünleşme Analizi uygulanmıştır.  Petrol fiyatları ile cari denge  ilişkisi için; Brezilya, Rusya, Hindistan’da herhangi bir ilişkiye rastlanmamıştır. Türkiye için petrol fiyatlarından cari dengeye doğru çift yönlü nedensellik ilişkisine  rastlanmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Petrol Fiyatları, BRIC, Cari Denge

___

  • Akdiş, Muhammed (2000) Para Teorisi ve Politikası. 2. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi ISBN: 979- 9756- 0094- 29.
  • Bayat, Tayfur, Şahmaz Ahmet ve Akçacı, Taner (2012) Petrol Fiyatlarının Dış Ticaret Açığı Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, s.42.
  • Bitzis, Grigorios, Paleologos John M. Ve Papazoglou Christos (2008) The Determinants of the Greek Current Account Deficit: The EMU Experince, Journal of International and Global Economic Studies, 1(1), s. 205.
  • Dünya Bankası, 2016, BRIC Ülkeleri Bazı Ekonomik Göstergeler Tablosu, http://data.worldbank.org/indicator adresinden alındı. (Erişim Tarihi: 3 Mart 2017).
  • Göçer, İsmet (2013) Türkiye’de Cari Açığın Nedenleri, Finansman Kalitesi ve Sürdürülebilirliği: Ekonometrik Bir Analiz, Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, s.8
  • Gün, Ece (2011) Petrol Fiyatının Cari İşlemler Dengesi Üzerine Etkisi: Türkiye Uygulaması, Trakya Üniversitesi, s. 87.
  • Granger C.W.J. (1988); Causality, Cointegration and Control, Journal of Economic Dynamics and Control.
  • Kocaoğlu, Mehmet A. (1996). Petro-strateji. Ankara: Türkeli Yayıncılık, ISBN: 975–8197–01–0, s.65.
  • Korhonen, Iikka, Svetlana Ledyaeva (2010). Trade Linkages and Macroeconomic Effects of the Price of Oil, Energy Economics, Vol:32, s.848-856.
  • Obstfeld, Rogoff M. (1994) K. , The Intertemporal Approach To The Current Account. Massachusetts: NBER working paper series, National Bureu of Economic Research, ASIN: B0006PBWNI.
  • O’neill, Jim (2001) Building Better Global Economic BRIC’s, Goldman Sachs&Co, Global Economics, Paper No: 66, p:1–13.
  • Raysche, Robert H. ve Tatom, John A. (1977) Energy Resources and Potential GNP, Federal Reserve Bank of St. Louis Review.
  • Williams, J. L. (2011). World in motion-importance of oil. Erişim Tarihi: 15.04.2017, http:// scotterb.wordpress.com/2011.
  • Yücel Fatih ve Yanar Rüstem (2005). Türkiye’de Cari İşlem Açıkları Sürdürülebilir mi? Zaman Serileri Perspektifinden Bir Bakış, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 14, Sayı 2, s.483.
  • Yamakawa Tetsufumi, Ahmed Swarnali ve Kelston Alex (2009). The BRIC’s as Drivers of Global Consumption, Goldman Sachs Global Economics, Commodities and Strategy Research 2009.
  • Zhang, Yue Chun ve Wei, Yi-Ming (2010). The Crude Oil Market and The Gold Market: Evidence for Cointegration, Causality and Price Discovery, Resources Policy 35, s. 168-177.