Ergenlerin Anne Baba Tutumlarının Kimlik Statüleri Üzerindeki Etkisinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

ÖzBu çalışmanın amacı ergenlerin anne baba tutumlarının kimlik statüleri üzerindeki etkisinin bazı değişkenler açısından incelenmesidir. Çalışmada ergenlerin anne baba tutumlarının ve kimlik statülerinin yaş, cinsiyet, anne baba eğitim durumu, başarı durumu, kardeş sayısı, anne baba durumu, gelir ve yaşanılan yer açısından incelenmiştir. Araştırmanın modeli korelasyonel araştırma olup, araştırmanın örneklemini Hatay il merkezindeki özel öğretim kurumunda okuyan 145 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada, uyarlaması Oskay (1998) tarafından yapılan Genişletilmiş Objektif Ego Kimlik Statüsü Ölçeği ile Kuzgun ve Eledikoğlu(2005) tarafından revize edilen Anne Baba Tutum Ölçeği  kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS istatistik programı aracıyla Mann Whitney-U testi ve  KruskalWhallis  testi kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda cinsiyet ile demokratik anne tutumu ve otoriter anne arasında anlamlı farklılık ortaya çıkmıştır. Kardeş sayıları, anne eğitimi, anne baba durumu ile anne baba tutumları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Baba eğitim durumu ile demokratik anne tutumu arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Kimlik statülerinin alt boyutları incelendiğinde başarılı kimlik ile kargaşalı kimlik ; ipotekli kimlik ile kargaşalı kimlik arasında ilişki bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Anne baba tutumu, kimlik statüleri, ergenlikAbstract              Objective of this study is to analyse the effect of parents’ attitudes on adolescents’ identity statuses in terms of some variables. In the study, adolescents’ parental attitudes and identity statuses were examined in terms of age, gender, parents’ educational background, success status, number of siblings, parents’ status, income and area of residence. Research model is correlation analysis, and research sample constitutes of 145 students attending private education institution in Hatay central district. In the research, Extended Objective Ego Identity Status Scale adapted by Oskay (1998) and Parental Attitude Scale revised by Kuzgun and Eledikoğlu (2005) were used. Data analysis was conducted using Mann Whitney-U test and KruskalWhallis test via SPSS statistical software. As a result of findings obtained, significant difference was found between gender and democratic mother attitude and authoritarian mother attitude. No significant differences were found between number of siblings, mother’s educational background, parents’ marital status and parents’ attitudes. Significant difference was found between father’s educational background and democratic mother attitude. Analysing sub-dimensions of identity statuses, relationship was found between successful identity and tumultuous identity; identity foreclosure and tumultuous identity. Keywords: Parental attitudes, identity statuses, adolescence

___

  • Atar Öngel, A. (2013). Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerde aile işlevlerinin ve anne baba tutumunun değerlendirilmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul.
  • Bakırcıoğlu, R. (2010). Çocuk ve ergenlerde ruh sağlığı. Anı Yayıncılık. 3. Baskı. Ankara
  • Büyüköztürk, Ş. (2012) Veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık.16. Baskı. Ankara
  • Çağdaş, A. (2015) Anne baba çocuk iletişimi. Eğiten Kitap Yayıncılık. 2. Baskı. Ankara
  • Eldeklioğlu, J. (2016). Karar stratejileri ile ana-baba tutumları arasındaki ilişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (11).
  • İnanç Yazgan, B. Bilgin M. ve Kılıç Atıcı M. (2012) Gelişim psikolojisi çocuk ve ergen gelişimi. Pegem Akademi. 8. Baskı. Ankara.
  • Kulaksızoğlu, A. (2011). Ergenlik psikolojisi. Remzi Kitabevi. 13. Baskı. İstanbul.
  • Kuzgun, Y., ve Eldeleklioğlu, J. (2016). Ana baba tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1).
  • Marcia, J. E. (1966). Development and validation of ego-identity status. Journal of Personality And Social Psychology, 3(5), 551.
  • Oflazoğlu A.F. (2000). Yetiştirme yurdunda yaşayan ergenlerde kimlik statülerinin incelenmesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Oskay, G. (2016). Genişletilmiş objektif ego kimlik statüsü ölçeğinin (extended objective measure of ego identity status)-eom-eıs’in türkçeye uyarlanması-geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(9).
  • Özgüngör, S. (2009). Postmodern değerler, kimlik oluşumu ve değer doyumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (31), 32-42.