Tanpınar’ın “Yaz Yağmuru” Hikâyesinde Su İmgesi

İmge, algılanan nesnenin bilince yansıması olarak anlam kazanır. Duyuşun, bilinçte oluşan hayalini/görüntüsünü/imajını karşılar. Yazarların eserlerinde kullandıkları imgeler okurun tahayyül melekesini harekete geçirerek edebî eserden alınan zevki arttırırlar. Aynı zamanda edebî eseri anlam yönünden derinleştirerek metinlerin çok katmanlı yapılarını içerik bakımından beslerler.Türk Edebiyatı'nın güçlü bir kaleme sahip sanat adamlarından biri olan Ahmet Hamdi Tanpınar; şiirleri, hikâyeleri ve romanlarındaki imgelerle dikkat çekmektedir. Tanpınar'ın eserlerinde farklı türden imgelerin kullanımı ön plana çıkar. Su, bu anlamda Tanpınar poetikasında sıklıkla işlenen bir imgedir. Varlığın kaynağı olarak görülmesiyle kendisine büyük önem atfedilen su, destan ve mitoloji gibi ilk(s)el anlatılar başta olmak üzere edebiyatta yoğun biçimde üzerinde durulan bir kavramdır. Bu bildiride yazarların imge dünyasını zenginleştiren su, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın “Yaz Yağmuru” hikâyesi üzerinden anlamlandırılmaya çalışılacaktır. Hikâye içerisindeki sular ve onların getirdikleri imgeler göz önünde bulundurulacaktır. Suyun getirdiği imgeler üzerine de düşünülecektir. Su ile birlikte yazarın parlak, şeffaf ve berrak şeylere olan ilgisi ve bunların “Yaz Yağmuru”ndaki kullanımları değerlendirilerek bir sonuca varılmaya çalışılacaktır.

___

  • Bachelard, G. (2006): Su ve Düşler, Çev. Olcay Kunal, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Eliade, M. (1992): İmgeler ve Simgeler, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: Doğu Batı Yayınları.Gürbilek, N. (2016) Kör Ayna, Kayıp Şark, İstanbul: Metis Yayınları.Kaplan, M. (1983): Tanpınar'ın Şiir Dünyası, İstanbul: Dergâh Yayınları.Karabulut, M. (2015): “İmge ve Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde ‘Su’ İmgesi”, Journal of Turkish Language and Literature, 1: 2, 65-84.Karabulut, M. (2015): “İmge Kavramı ve Necip Fazıl Kısakürek'in Şiirlerinde İmge”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Liteature and History of Turkish or Turkic, 10: 4, 603-618.Koçak, O. (1995): İmgenin Halleri, İstanbul: Metis Yayınları.Kur'an-ı Kerim, Enbiyâ Sûresi/30; En'âm Sûresi/99 Tanpınar, A.H. (2018): Hikâyeler, İstanbul: Dergâh YayınlarıTürkçe Sözlük, (1988): Ankara: TDK yayınları