Türk Spor Yönetiminde Özerlik Olgusu: Spor Federasyonları

Spor teşkilatlanmasında ilk örgütlenme faaliyetlerinden itibaren özerklik konusu sürekli gündemde olmuştur. Ülkemizde spor teşkilat yapısının temellerinin atılması ile birlikte başlayan özerklik kavramı günümüz spor teşkilat yapısının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Özellikle teşkilat sisteminin önemli parçası olan ve spora yön veren en önemli yapılar olan federasyonların özerk yapılara kavuşması, farklılaşan yönetsel yapıları, karar mekanizmaları ve ekonomik yapıları itibarı ile incelenmesi ele alınması gereken en önemli konulardır. Bu çalışmanın amacı Türk Spor Teşkilatı’nın Cumhuriyet sonrası dönemden başlayarak oluşturulan yapısı içerisinde her dönem gerçekleştirilmeye çalışılan özerk yönetim yapılanmasının, günümüz spor teşkilatı bünyesinde yer alan spor federasyonları özelinde incelenmesidir.

Autonomy in Turkish Sports Management: Sports Federations

Various pursuits and the issue of autonomy have been on the agenda since the first national organization activities in the field of sports organization. The concept of autonomy, which started with the laying of the foundations of the sports organization structure in our country, constitutes an important part of today's sports organization structure. The fact that federations, which are an important part of the organizational system and the most important structures that direct sports, have autonomous structures, is a very important concept that should be examined in terms of their differing administrative structures, decision mechanisms and economic structures. The aim of this study is to examine the autonomous administration structure of the Turkish Sports Organization, which has been tried to be realized in every period within the structure created starting from the post-Republican period, in terms of sports federations within the body of today's sports organization.

___

  • Akşit, H. (2010). Yönetim ve Yöneticilik, Kum Saati Yayıncılık Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Atasoy, V. (1992). Türkiye’de Mahalli İdarelerin Yapısı ve Yeniden Düzenlenmesi, İstanbul: Türk Dünyası Araştırmalar Vakfı
  • Aydın, M. (2009). Sporda Özerklik, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları.
  • Doğar, Y. (1997). Türkiye’de Spor Yönetimi. İstanbul: Özakdeniz Ofset.
  • DPT. (1983). Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ankara: Özel İhtisas komisyonu Raporu.
  • Dülger, İ. (1991). Üniversite Yönetiminde Değişim ve Özerklik, (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi ABD, Ankara.
  • Ekenci, G., Serarslan, M. Z. (1997). Gelişim Aşamaları Bakımından Türk Spor Teşkilatı ve Değerlendirmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(3), 72-81.
  • Ergun, T., Polatoğlu, A. (1992). Kamu Yönetimine Giriş, Ankara: TODAİE.
  • Erturan E. E., İmamoğlu A. F. (2006). Özerkleşen spor federasyonlarının idari ve mali açıdan değerlendirilmesi, 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Muğla.
  • Eryılmaz, B. (2009). Kamu Yönetimi, Ankara: Okutman Yayıncılık.
  • Fişek, K. (1983). Spor Yönetimi, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fak. Yayını No: 515, Ankara.
  • Fişek, K. (1985). 100 Soruda Türk Spor Tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
  • Fişek, K. (1988). Spor Yönetimi. Ankara: Bağırgan Yayınevi.
  • Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Spor Federasyonlarının Teşkilatı Çalışma, Görev, Yetki ve Sorumluluk Yönetmeliği (1993, 22 Kasım). Resmi Gazete (Sayı: 21766). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?Mevzuat No=4157&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 Erişim Tarihi: 14.05.2021
  • Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu (1986, Mayıs, 28). Resmi Gazete (Sayı:19120) Erişim adresi: https://www. mevzuat.gov.tr /MevzuatMetin/1.5.3289.pdf
  • GSB. (2021). Gençlik ve Spor Bakanlığı Erişim Tarihi: 10.05.2021, Erişim Adresi: https://gsb.gov.tr/teskilat-semasi.html Işıkgöz, E., Taşkıran, Y. (2015). AB’ye Üyelik Sürecinde Türk Spor Yönetiminde Desantralizasyon. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:7.
  • Keten, M. (1993). Türkiye’de Spor. Ankara: Polat Ofset.
  • Kırşan, N. (1939). Beden terbiyesi kanunundan önceki spor teşkilatımıza umumi bir bakış. Beden Terbiyesi ve Spor Dergisi, 1(7), 31-32.
  • Kocamaz, S., Çolakoğlu, T., Erturan, Öğüt, E. E. (2013). Türk Spor Federasyonlarının Özerklik Sonrası Değişimi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1-4), 7-26.
  • Koçel, T. (2010). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • Mankan, E. (2011). Yönetim ve Organizasyon, İzmir: İlya Yayınevi.
  • Mengütay, S. (2009). Sporda Özerklik, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları.
  • Mollaoğulları, H. (1998). Türk spor yönetiminde yapısal değişiklikler ve güncel sorunlar (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özalp, İ., Tonus, H. Z., Geylan, A. (2010). Paydaşları açısından akademik organizasyonlarda itibar. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 99-106.
  • Özen, G., Koçak, F., Boran, F., Sunay, H., Gedikli, N. (2012). Türk spor yönetimindeki mevcut sorunlara ilişkin akademisyenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Spormetre Dergisi, 10(4), 107-116.
  • Özkurt, E. (2010). Spor Hukuku Kurultayı, Ankara: Ankara Barosu Yayınları.
  • Öztürk F. (1998). Toplumsal Boyutlarıyla Spor. Bağırgan Yayınevi, s.5,13, Ankara 1998.
  • Robbins, S. P., Coulter, M. (2002). Management. NJ: Prentice-Hall, Upper Saddle River.
  • Saran, M. U. (1995). Özerklik ve Mahalli İdareler, Düzeyinde Denetim. Türk İdare Dergisi, 408, 21-32.
  • Sunay, H. (2009). Spor Yönetimi Ders Kitabı. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Şahin, M. (2006). Beden Eğitimi ve Spor Sözlüğü, İstanbul: Morpa Yayınları. Şahin, M. (1988). İş İdaresi Planlama İşlevi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
  • Tanyeri, Y., Mızrak, O., Öztaşyonar, Y., Şıktar, E. (2001). T.C Hükümetlerinin Beden Eğitimi ve Sporla İlgili Uygulamaları, Atatürk Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(3), 88-90.
  • Tenekecioğlu, B. (1988). İş İdaresi Uyumlaştırma İşlevi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
  • TMOK (2021). https://www.olimpiyatkomitesi.org.tr/Detay/ TMOK/Spor-Federasyonlari/26/1 Erişim T: 15.05.2021
  • Tortop, N., İşbir, E. G., Aykaç, B., Yaman, H., Özer, M. A. (2007). Yönetim Bilimi, Ankara: Nobel Yayınları.
  • TSK. (1938). Türk Spor Kurumu Nizamnamesi. Ankara: Çankaya Matbaası.
  • Turkay, H., Dursun A. (2017). Bir İnceleme: Tarihsel Süreç İçerisinde Türk Spor Örgütlenmesi. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, Kış (16),179-189
  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, (1982, Kasım,09). Resmi Gazete (Sayı:17863) Erişim adresi: https://www.mevzuat. gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2709&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 Erişim Tarihi: 08.05.2021
  • Üçışık, F. (2011). Spor Hukuku, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • Ülgen, H., Mirze, S. K. (2010). İşletmelerde stratejik yönetim (5. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları.
  • Yetim, A., Şenel, Ö. (2001). Türkiye’de Spor Yöneticisi Yetiştirme Faaliyetlerinin Görünümü, Milli Eğitim Dergisi, 150.