Eylem AKGÜL YALÇIN

6520

İnformal Sporlar ve Kentsel Mekanlar

Günümüzde fiziksel aktivite denince akla, standartlaştırılmış alanlarda belli kurallara bağımlı olarak gerçekleştirilen kurumsallaşmış spor uygulamaları gelmektedir. Fakat informal spor faaliyetleri adı altında literatürde anılan aktiviteler, mekânsal deneyimi esas alan, rekabet ve ilerleme mantığının dışında, sosyal yapıyla iç içe olan faaliyetlerdir. Bu çalışma kapsamında ikincil verilerden elde edilen yeni verilere göre, 6-12 yaş grubu çocuklarda yılda en az bir gün bireysel spora katılım oranı 2011 yılında %54 iken bu oran 2018 yılında %48,1 kadar gerilemiştir. Benzer şekilde 2011 yılında aynı grup %40,3 oranında yılda en az bir gün takım sporuna katılırken, bu oran 2018 yılında %36,1 oranına düşmüştür. Günümüzde spora katılım oranlarının düşmeye başladığı göz önüne alındığında, kentsel mekanların informal spor aktiviteleri için tasarlanması ve planlanması bu duruma bir çözüm yolu sunabilecektir. Bu bağlamda, çalışmanın amacı informal spor adı altında anılan fiziksel aktivitelerin/spor etkinliklerinin sürdürülebilirliği kapsamında kent mekanlarının nasıl ele alınması gerektiğinin irdelenerek sporun daha geniş kitlerelere, farklı gruplara (yaş, cinsiyet, yetenek, kültür, sınıf, gelir durumu vb.) yaygınlaştırılabilmesi için öneriler ortaya koymaktır. Bu çalışmada ikincil veriler kullanılarak spora katılım oranları analiz edilmiş ve bu sonuçlar informal spor kapsamında tartışılmıştır. Sonuç olarak, informal spor faaliyetlerinin geliştirilmesi için fırsat eşitliği sağlanmasının, kamusal alanların fiziksel aktivite ve informal sporları teşvik edecek şekilde dönüştürülmesi önerilmektedir. Bunu gerçekleştirmenin yolu da ancak kentsel mekanların kalitesinin artırılması ve peyzaj karakterinin iyileştirilmesi ile mümkün olabilecektir.
Anahtar Kelimeler:

Kentsel Mekanlar, İnformal Spor, Peyzaj Tasarımı, Spora Katılım

Informal Sport Activities and Urban Areas

In formal terms, physical activity refers as institutionalized sports practices performed in standardized areas depending on certain rules. However, the activities mentioned in the literature under the name of informal sports activities are activities that are based on spatial experience and are intertwined with the social structure, apart from the logic of competition and progress. For the purpose of this study, new data obtained from secondary sources revealed that the rate of participation in individual sports for children aged 6-12 at least one day a year was 54% in 2011, but this rate decreased to 48.1% in 2018. Similarly, for the same group, while the participation rate in team sports at least one day in a year was 40.3%, this rate dropped to 36.1% in 2018. Considering that sports participation rates have started to decrease nowadays, designing and planning urban spaces for informal sports activities may offer a solution to this problem. In this context, the purpose of the study is to examine how urban spaces should be handled within the scope of the sustainability of physical activities/sports activities in the sense of informal sports, and to provide suggestions for expanding sports to wider audiences and different groups (age, gender, ability, culture, class, income, etc.). In this study, sports participation rates were analysed using secondary data sources and these results were discussed within the scope of informal sports. As a result, it is suggested that providing equal opportunity for the development of informal sports activities, public spaces should be transformed to promote physical activity and informal sports. This will only be possible by increasing the quality of urban spaces and improving the landscape character.
Keywords:

Urban areas, Informal Sport, Landscape Design, Sport Participation,

PDF

___

  • Atalı, L. (2015). Büyükşehir Belediyeleri Stratejik Planlarında Spor ile İlgili Amaç ve Hedeflerin Analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri, 10 (1), 48-56.
  • Aspen Enstitüsü (2019, September 4). Staying in the Game: Progress and challenges in youth sports https://www.aspeninstitute.org/blog-posts/staying-in-the-game-progress-and-challenges-in-youth-sports/
  • Bach, L. (1993). Sports without facilities: the use of urban spaces by informal sports. International Review for the Sociology of Sport, 28(2-3), 281-296.
  • Borgers, J., Thibaut, E., Vandermeerschen, H., Vanreusel, B., Vos, S., & Scheerder, J. (2015). Sports participation styles revisited: A time-trend study in Belgium from the 1970s to the 2000s. International Review for the Sociology of Sport, 50(1), 45–63. https://doi.org/10.1177/1012690212470823
  • Çevik, H. (2020). The Relationship Between Park Satisfaction, Place Attachment and Revisit Intention in Neighborhood Parks with Physical Activity Facilities. Journal of Education and Learning, 9(2) 178-190.
  • Deelen I, Ettema D, Kamphuis CBM (2018) Sports participation in sport clubs, gyms or public spaces: How users of different sports settings differ in their motivations, goals, and sports frequency. PLoS ONE 13(10): e0205198. https://doi.org/10.1371/journal.pone .0205198
  • Demir, C, Yılmaz, M. (2010). Stratejik Planlama Süreci ve Örgütler Açısından Önemi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25 (1), 69-88.
  • Demir Kahraman, M. (2014). İnsan ihtiyaçları ve mekansal elverişlilik kavramları perspektifinde yaşanılırlık olgusu ve mekansal kalite. Planlama Dergisi, 24(2), 74-84.
  • European Commission (2010). Sport and physical activity. Special Eurobarometer 72.3. March. European Commission
  • European Commission (2014). Sport and physical activity. Special Eurobarometer 412. March. European Commission
  • European Commission (2018). Sport and physical activity. Special Eurobarometer 472. March. European Commission
  • Eurostat (2018, June). Statistics on Sport Participation https://ec.europa.eu/eurostat/documents/4031688/8716412/KS-07-17-123-EN-N.pdf/908e0e7f-a416-48a9-8fb7-d874f4950f57
  • Gilchrist, P. and Wheaton, B. (2017). The social benefits of informal and lifestyle sports: a research agenda. International Journal of Sport Policy and Politics, 9 (1), 1–10. doi:10.1080/19406940.2017.1293132.
  • Gümüş, H., Özgül, S. A., & Karakılıç, M. (2015). Fiziksel aktivite mekânı değerlendirme ölçeği (famdö): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 26(1), 1-8.
  • Halldorsson, V., Thorlindsson, T., & Katovich, M. A. (2014). The role of informal sport: The local context and the development of elite athletes. In Revisiting Symbolic Interaction in Music Studies and New Interpretive Works. Emerald Group Publishing Limited.
  • Hasol, D. (2008). Kentsel Mekân ve Kentlilik Bilinci. http://www.doganhasol.net/kentsel-mekan-ve-kentlilik-bilinci-2.html
  • Herdman, E. A. (2006). Derleme makale yazımında, konferans ve bildiri sunumu hazırlamada pratik bilgiler. Hemşirelik Eğitim ve Araştırma Dergisi, 3 (1), 2-4.
  • Humphreys, B. and Ruseski, J. (2007). Participation in physical activity and government spending on parks and recreation. Contemporary Economic policy, 25, 538–552. doi:10.1111/coep.2007.25.issue-4
  • Jeanes, R., Spaaij, R., Penney, D., & O’Connor, J. (2019). Managing informal sport participation: tensions and opportunities. International Journal of Sport Policy and Politics, 11(1), 79-95.
  • Karadoğan Doruk, S. (2020). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayınları (http:// auzefkitap.istanbul.edu.tr /kitap/kok/ sbayontemleri.pdf).
  • King, K. and Church, A. (2015). Questioning policy, youth participation and lifestyle sports. Leisure studies, 34 (3), 282–302. doi:10.1080/02614367.2014.893005
  • Kokolakakis, T., Castellanos-García, P., & Lera-López, F. (2017). Differences in formal and informal sports participation at regional level in England, International Journal of Sport Policy and Politics, 9:3, 491-504, DOI: 10.1080/19406940.2017.1287757
  • L'Aoustet, O., & Griffet, J. (2001). The Experience of Teenagers at Marseilles' Skate Park: Emergence and Evaluation of an Urban Sports Site. Cities, 18(6), 413-418.
  • Poltio (2020). Sosyal Oylama Platformu. https://www.poltio.com/
  • Puciato, D., Rozpara, M., & Borysiuk, Z. (2018). Physical activity as a determinant of quality of life in working-age people in Wrocław, Poland. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(4), 623.
  • Roberts, K. (2015) Social class and leisure during recent recessions in Britain, Leisure Studies, 34:2, 131-149, DOI: 10.1080/02614367.2013.855939
  • Sport NZ (2018, June 28). Sport NZ releases new participation survey https://sportnz.org.nz/about/news-and-media/media-centre/sport-nz-releases-new-participation-survey/
  • SportAus (2019, April 30). Australia’s top 20 sports and physical activities revealed. https://www.sportaus.gov.au/ mediacentre/news/australias_top_20_sports_and_physical_activities_revealed
  • Thompson, C. W. (2013). Activity, exercise and the planning and design of outdoor spaces. Journal of Environmental Psychology, 34, 79-96.
  • Thorpe, H. (2016). Action sports for youth development: critical insights for the SDP community. International journal of sport policy and politics, 8, 91–116. doi:10.1080/19406940.2014.925952
  • Thorpe, H., and Ahmad, N. (2013). Youth, action sports and political agency in the Middle East: lessons from a grassroots parkour group in Gaza. International review for the sociology of sport. doi:10.1177/1012690213490521
  • Sağlık Bakanlığı (2010). Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Yayinlar/kitaplar/diger-kitaplar/TBSA-Beslenme-Yayini.pdf
  • Sağlık Bakanlığı (2014). Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. (2. Basım). https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Fiziksel_Aktivite_Rehberi/ Turkiye_Fiziksel_Aktivite_Rehberi.pdf
  • Sağlık Bakanlığı (2019). Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-besle nme-hareketli-hayat-db/Yayinlar/kitaplar/TBSA_RAPOR_ KITAP_20.08.pdf
  • Uzgören, G., & Erdönmez, M. E. (2017). Kamusal açık alanlarda mekan kalitesi ve kentsel mekan aktiviteleri ilişkisi üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. MMGARON,12(1)41-56
  • Wheaton, B. and O’Loughlin, A. (2017). Informal sport, institutionalisation, and sport policy: challenging the sportization of parkour in England. International Journal of Sport Policy and Politics, 9 (1), 71–88. doi:10.1080/19406940.2017.1291533.
  • Yıldız, A., Tarakçı, D. and Karantay Mutluay, F. (2015) Genç Erişkinlerde Fiziksel Aktivite Düzeyi ile Vücut Kompozisyonu İlişkisi: Pilot Çalışma. Archives of Health Science and Research.2(3) :297-305.
  • Yüksel, E, Akıl, M. (2019). Adölesanların Fiziksel Aktivite Seviyeleri ile Obezite Farkındalık Düzeyleri ve Beslenme Davranışlarının İncelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13 (3), 185-193.
Uluslararası Beden Eğitimi Spor ve Teknolojileri Dergisi-Cover
  • ISSN: 2717-8447
  • Başlangıç: 2020
  • Yayıncı: Zafer DOĞRU
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Pandemi Döneminde Mobil Sağlık ve Fitness Uygulamaları

Volkan Ali BOZDEMİR

Geleneksel Sporlara Yönelik Tutumların Ölçülmesi: Ölçek Geliştirme Çalışması

Fatih EVLİ, Çalık Veli KOÇAK, Meltem EVLİ

Türk Spor Yönetiminde Özerlik Olgusu: Spor Federasyonları

Gülay ERDOĞDU

İnformal Sporlar ve Kentsel Mekanlar

Eylem AKGÜL YALÇIN