Finansal Ürünlerde Zekat

Günümüz iktisadi sisteminde finansal ürünler, hem bireyleri hem de kurumları doğrudan ilgilendiren ve yaygın bir mahiyet taşımaktadır. İslami kuralları uygulama hassasiyeti bulunan bireyler için söz konusu finansal ürünlerin zekatının hangi şartlarda ve nasıl verilmesi gerektiği konusu da son derece önemlidir. Çünkü zekat hem farz olması açısından dini bir gerekliliği yerine getirmek hem de toplumdaki gelir adaleti ve refahın tüm toplumda olabildiğince yaygın hale gelmesine vesile olması açısından önemli fonksiyonlar yerine getirmektedir. Makalemizde başta bankalarda bulunan vadesiz ve vadeli hesapları; borçlanma araçlarından tahvil ve bonoları; finansman temin araçlarından murabaha ve leasingi en temel özelliklerini belirttikten sonra zekatının hangi şartlarda gerekli olduğu ve hangi oranda verilmesi gerektiği incelenmiştir. Ayrıca sermaye piyasası enstrümanlarından hisse senedi ve Türkiye’de “kira sertifikası” diye bilinen “sukuk” işlemlerindeki zekat hükümleri de farklı görüşler de dikkate alınmak suretiyle incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Ürün, Murabaha, Sukuk, Leasing, Zekat, İslam Hukuku.

PDF

___

Âyizî, A. b. (2015). Zekatü't-düyûni'l-muâsıra. Riyad: Dâru'l-Meymân.
Ankarî, E. b. (2009). el-Mesâilü’l-müstecedde fî nevâzili’z-zekâti’l-muâsıra. Riyad: Dâru'l-Meymân.
Behûtî, M. b. (2003). Keşşâfü'l-kınâ' an metni'l-İknâ'. (T. İ. Abdülhamîd, Dü.) Riyad.
Câdû, M. A. (1999, 4 30). Sanâdîku’l-istismâr beyne’l-muhâsebeti’t-darîbiyye ve muhâsebeti’z-zekat. Mecelle Merkez Salih Abdillah Kâmil, 3(7), 136-137.
Chambers, N., & Koçyiğit, E. (2016, 10 12). Yapılandırılmış Finansal Ürünler-I (Structured Financial Products). bilgeyatırımcı: https://www.bilgeyatirimci.com/i/yapilandirilmis-finansal-urunler-i-structured-financial-products/ adresinden alındı
Desûkî, Ş. M. (t.y.). Haşiyetü'd-Desûkî. y.y.: Dâru'l-Fikr.
Devvâbe, E. M. (2004). Sanâdîku’l-istismâr fi’l-bünûki’l-İslamiyye. Dâru's-Selâm.
Durmuş, A. (2011). İslam hukuku açısından günümüz kredi ve finansman yöntemleri. İ. s. kitabı içinde, İslam hukuku açısından tarihten günümüze kredi ve finans yöntemleri. İstanbul: Ensar Neşriyat.
ed-Dâile, H. b. (2012). es-Sanâdîku’l-istismâr (Cilt III). İşbiliyye, İspanya: Dâru'l-Künûz.
el-Mısrî, R. Y. (2002). Zekâtü't-düyûn (Cilt 14). Cidde: Kral Abdülaziz Üniversitesi Dergisi İslam İktisadı Enstitüsü.
Ensârî, B. S. (2015). Ahkâmü’z-zekât ve’d-darâib ve tatbîkâtühâ el-muâsıra. Center for Arab Studies.
Heyet. (2017). el-Meâyîru’ş-Şer’iyye. AAOIFI.
İbn Âbidîn, M. E. (2003). Haşiye (Cilt V ). Riyad.
İnam, M. (2007). Sermaye piyasası. Seçkin Yayıncılık.
Karadâvî, Y. (2007). Fıkhu’z-zekât (Cilt I). Müessetü'r-Risâle.
Müslim, S. b. (2009). Ahkâmü’z-zekat ve mesâilühâ el-muâsıra min hılâli şartı’l-milk. Dâru'l-Fazıle.
Nevevî, E. Z. (2003). Ravzatü't-talibîn. (A. M. Thk. Adil Ahmet Abdülmevcut, Dü.) Beyrut.
Nevevî, E. Z. (2009). Şerhu'l-Müslim. Beyrut: Dâru İhyâi't-turâsi'l-Arabî .
Ğufeylî, A. b. (2009). Nevâzilu’z-Zekât. Riyad: Dâru'l-Meymân.