Anzak Askerlerinin Günlük Ve Mektuplarında Gelibolu Muharebeleri Ve Türk Algısı
Gelibolu Muharebeleri, harp tarihimizde dönüm noktası olan olaylardan biridir. Bu savaşın Türk ulusuna verdiği en büyük armağan, Atatürk'ü ve onun askerî dehasını ortaya çıkarmak olmuştur. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı ile uğradığımız büyük bozgundan sonra, Türk kahramanlığının ve zaferinin destanı tekrar Gelibolu Muharebeleri ile yazılmıştır. Deniz ve karada sürdürülen savaşın cereyan tarzı, Türk ve dünya tarihi açısından önem taşımaktadır. Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na katılması sonucu açılan Gelibolu Cephesi ve bu cephede 18 Mart 1915-9 Ocak 1916 süresinde alınan karar ve yapılan uygulamalar, sosyopolitik öneme sahip olup, bu önem hem tarihe hem de yansımaları ile bugüne aittir. Savaşa katılan Avusturalya ve Yeni Zelenda Kolordusu (Anzak) askerlerinin savaş tecrübelerini anlatan mektupları ile Gelibolu Yarımadası'ndaki yaşamları ve ömürlerinde ilk kez karşılaştıkları kendilerine "vahşi, barbar vs." olarak propagandası yapılan Türk askerleri hakkındaki algıları, yarımadada yaşanan mücadelenin bir başka boyutunu göstermiştir. Bu çalışma ile Birinci Dünya Savaşı'nın en önemli cephelerinden biri olan Gelibolu Muharebelerinde, İtilaf Devletleri tarafında savaşa katılan Anzak askerlerinin mektuplarında savaşın ve karşılaştıkları ilgili Türk algısı analiz edilecektir.
The Battle of Gallipoli in the Diaries and Letters and Turkish Perception of the Anzac Soldiers
The Battle of Gallipoli is one of the turning points in our war history. The greatest gift this war gave to the Turkish nation was to reveal Ataturk and his military genius. After the great defeat in the Ottoman-Russian War of 1877- 78, the epic of Turkish heroism and victory was written with the Battle of Gallipoli. The course of the war, which is carried on at sea and on land, is important for Turkish and world history. The Gallipoli Front, which was opened as a result of the participation of the Ottoman Empire in the First World War, and the decisions and practices taken on this front between 18 March 1915 and 9 January 1916 have socio-political importance, and this importance belongs to both history and today with its reflections. The letters of the Australian and New Zealand Army Corps (Anzac) soldiers who participated in the war, described their war experiences, and their perceptions of the Turkish soldiers they encountered for the first time in their lives on the Gallipoli Peninsula, who were being propagated as "wild, barbarian, etc.", showed another dimension of the struggle in the peninsula. In this study, the perception of the war and the Turks, they encountered will be analysed in the letters of the Anzak soldiers who participated in the Battle of Gallipoli, one of the most important fronts of the First World War, by the Allied Powers.
___
Akkor, M. (2018). Çanakkale Cephesi’nden Mısır’a Götürülen Türk Esirleri. VakanüvisUluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Azmi Özcan Öğrencileri Özel Sayısı, 1-38. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/39776/47139
Apak, R. (1988). Yetmişlik Bir Subayın Hatıraları, Türk Tarih Kurumu.
Nejat S. (1978). Esaret Hatıraları, Tercüman.
BOA, HR. SYS, 2194/16.
BOA, HR. SYS, 2194/50.
PRO, FO 383/101, Alleged ill treatment of Turkish prisoners at Mudros, 10 September 1915. Özkan, M. (2015). Anzaklar Neden Geldi?, Tr Dergisi, 1, 42-47. tr_1_baski_onay.pdf (yee.org.tr) (Erişim Tarihi: 24.11.2022).
Robertson, J. (1990). The Tragedy and Glory of Gallipoli: Anzac and Empire, Leo Cooper.
Taşkıran, C. (2001). Ana Ben Ölmedim, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Tetik, A., Demirtaş, S., & Demirtaş, S. (2009). Çanakkale Muharebelerinin Esirleri-İfadeler ve Mektuplar-, Cilt II, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
Tunçoku, M. & Taşkıran, C. (2000). Çanakkale, Churchill ve Anzaklar, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
Umunç, H. (2016). Anzaklar ve Çanakkale: Anzak Günlüklerindeki Gerçekler. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 33(1), 169-181.
https://tarihturklerdebaslar.wordpress.com/2014/11/14/canakkale-savaslari-ingiliz-ve-anzakpropaganda-afisleri/, (Erişim: 05.10.2022).
