YEREL YÖNETİCİLERE BAĞIMLILIKLA MÜCADELEYE YÖNELİK TAVSİYELER: SİYASETNAME VE KUTADGU BİLİG

Siyasetnameler hükümdarlara öğütler vermek amacıyla kaleme alınmış, nasihatname özelliği taşıyan eserlerdir. Bu tip eserler sunuldukları hükümdara yönetme ve siyaset etme ekseninde yapması ve yapmaması gerekenleri aktarır. Hükümdarın üzerinde taşıması gereken özelikleri geniş bir perspektifte sunmaya çalışmaktadır. Bu bağlamda siyasetnameler içki, kumar ve eğlence temalı konularda da fikir beyan edebilmektedir. Özellikle Türk-İslam kimliği taşıyan siyasetnameler bu konuda dini ve tarihi veriler ile desteklenmiş öğütleri içerisinde barınmaktadır. Kutadgu Bilig ve Siyasetname Türk-İslam kimliğini yansıtan en önemli klasik eserlerdendir. Kutadgu Bilig 1067-1070 yıllarında Yusuf Has Hacib tarafından, Siyasetname ise 1091 yılında Nizamü’l-Mülk tarafından yazılmıştır. Bu eserler Türk hükümdarlar için devlet ve toplum hakkında uygulayacakları politikalar esasında önemli bilgiler sunmaktadır. Çalışmanın amacı bu iki klasik esere dayanarak bağımlılıkla mücadele konusunda yerel yönetimlerin politika uygulayıcıları için öneriler sunmaktır. Çalışma, kuramsal bir çalışmadır ve literatür taraması kaynaklıdır. Kutadgu Bilig ve Siyasetname asıl veri kaynağı olarak kullanılırken, araştırma bu eserlerle alakalı diğer kaynakların yardımıyla kuvvetlendirilmektedir.

RECOMMENDATIONS FOR LOCAL ADMINISTRATORS ON THE FIGHT AGAINST ADDICTION: SIYASAT-NAMA AND KUTADGU BILIG

Books of government are formulated with the purpose of giving advice to the sovereigns. Such works convey what the sovereign should and should not do when governing and managing politics. They strive to present the traits that the ruler must possess from a wide perspective. In this context, books of government can also express ideas on topics such as drinking, gambling, and entertainment. In particular, Turkish and Islamic books of government are generally supported by historical and religious data. Hence, Kutadgu Bilig and Siyasat-nama are the most significant classical works that completely reflect the Turkish-Islamic identity. While Kutadgu Bilig was written by Yusuf Has Hacib in 1069-1070, Siyasat-nama was written by Nizam Al-Mulk in 1091. These studies provide fundamental information for the Turkish ruler for the policies to implement for the state and society. The purpose of the study is to provide recommendations for policy practitioners of local governments on the fight against addiction based on these two classical works. The study is a theoretical study based on literature review. While Kutadgu Bilig and Siyasatnama were used as the principal data source for this paper; the research is also strengthened by using secondary sources related to these works.  

___

  • AKINCI, M. (2014). Tozlu Raflardan Günümüze Kutadgu Bilig, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara. ARAT, R. R. (1985). "Önsöz", Kutadgu Bilig, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu, Ankara, s. VII-X AYAR, M. T. (2017). “Sunuş”, Nizamü'l-Mülk, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, s. vii-xii BARDAKOĞLU, A. (1996). “Hadd”, TDV İslâm Ansiklopedisi, (14): 574-551. BOZKURT, N. (2006). “Nedim”, TDV İslâm Ansiklopedisi, (32): 509-510. CİNGÖZ, A. M. (2018). Madde Bağımlılığı ile Mücadelede Sivil Toplum Örgütlerinin Rolü (Bay-Der Örneği), Yüksek Lisans Tezi, T.C. Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. ÇAKAN, A. (2017). “Giriş.”, Kutadgu Bilig, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul. EMİROĞLU, S. (2012). “Kutadgu Bilig’de Çocuk Eğitimi”, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(1): 1027-1041. ERYILMAZ, B. (2013). Kamu Yönetimi, Umuttepe Yayınları, Kocaeli. GÜLENSOY, T. (2000). “Kutadgu Bilig Bibliyografyası”, Türk Dili Dergisi (586): 371-377. GÜRSU, O. (2018). “Madde Bağımlılığı ve Din: HİGED Örneği”, The Turkish Journal On Addictions, 5(1): 37-54. HACİP, Y. H. (1985). Kutadgu Bilig II, (Çev.) ARAT, R.R., T.C Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara. HACİB, Y. H. (2018). Kutadgu Bilig, (Çev.) ÇAKAN, A., Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul. HALICI, F. (1993). “Çevgân”, TDV İslâm Ansiklopedisi, (8): 294-295. IŞIK, M.ve ERDAL, H. (2015). “Türkiye'nin Madde Kullanımı ve Bağımlılığı ile Mücadele Politikasının Değerlendirilmesi ve Yeni Bir Model Önerilmesi”, Turkish Studies, 10(2): 461-482. KELEŞ, R. (2012). Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul. MENEKŞE, Ö. (2005). “İslam Düşünce Barihinde Devlet Anlayışı”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 5(3): 193-212. NİZAMÜ'L-MÜLK. (2017). Siyasetname, (Çev.) AYAR, M. T., Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul. ÖNDER, Ö. (2014). Yönetimde Adalet ve Saadet, Lotus Yayınevi, İstanbul. SEZİK, M. (2017). “Büyükşehirlerin Sosyal Belediyecilik Yaklaşımlarına Bir Örnek Olarak Madde Bağımlılığı ile Mücadele Çalışmaları”, Bitlis Eren Üniversitesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 2(1): 51-63. ŞAKACI, B. K., ve VURAL, Ö. (2018). “Yönetim ve Siyaset Alanındaki Bir Klasik Temel Eser Esasında Yerel Yöneticilere Tavsiyeler: Siyasetname’ye Dair Analiz”, (Ed.) MECEK, M., PARLAK, B., ATASOY, E., Kent Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar ve Etkin Belediyecilik Uygulamaları, Nobel Yayıncılık, Ankara, s. 851-860. TANİLLİ, S. (2006). Yaratıcı Aklın Sentezi, Alkım Yayınevi, İstanbul. TDK (2020). “Muhtesip”, https://sozluk.gov.tr/, (12.04.2020) TERZİ, M. Z. (1996). “Gulâm”, TDV İslâm Ansiklopedisi, (14): 178-180. TUĞRAL, O. (2008). Kutadgu Bilig ve Siyasetname’de Devlet Anlayışı, Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde. TUYGAR, Ş. F., & ARSLAN, M. (2015). "Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının İncelenmesi", SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2): 59-66 WORLD HEALTH ORGANIZATION (2020). "Alcohol and Health", https://www.who.int/substance_abuse/publications/global_alcohol_report/infographics_alcohol_report2014.pdf?ua=1&fbclid=IwAR3wfbqy86fBhdEROjOxSW_hOCSt4LCdHiIGcT4MAKOMwSqCkvqts2lBY0, (12.04.2020). YAVUZ, Ö., ve ATEŞ, H. (2018). “Türkiye'de Bağımlılıkla Mücadele Yerel Yönetimlerin Rolü”, (Ed.) ATEŞ, H. ve KOÇAK, A., Bir Kamu Politikası Olarak Bağımlılıkla Mücadele, Nobel Yayıncılık, Ankara, s. 185-220. YEŞİLAY (2016). https://www.yesilay.org.tr/tr/haberler/detay/yesilay-yilbasinda-alkol-kullanimi-icin-uyariyor-kaza-cinayet-ve-siddetin-bas-sorumlusu-alkol, (25.12.2019). YEŞİLAY (2020). "Alkol Bağımlılığı Nedir?", https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/alkol-bagimliligi, (12.04.2020). YILDIZ, M. O. (2018). Belediyenin Madde Bağımlılığı Merkezlerinin Çalışmalarının Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.