TÜRKIYE’DE İSTIHDAM VE REEL ÜCRETLER ARASINDAKI İLIŞKI: BIR ZAMAN SERISI ANALIZI

İstihdam ile reel ücret arasındaki ilişki makro iktisat literatüründeki önemli tartışmalardan biridir. Neoklasik iktisatçılar ekonomideki yüksek ücretlerin istihdam büyümesini azalttığını savunmuşlardır. Yani bu görüşün istihdamın arttırılmasına yönelik temel önerisi ücretlerin düşürülmesidir. Diğer taraftan Keynesyen iktisatçılar ise istihdam ile reel ücretler arasında böyle bir ilişkinin olmadığını belirtmişlerdir. Keynesyen iktisatçılar, istihdamın temel belirleyicisinin efektif talep olduğunun altını çizmişlerdir. Nitekim reel ücretlerdeki düşüş efektif talebi azaltarak istihdam seviyesinin düşmesine yol açacaktır Dolayısıyla reel ücretler ile istihdam arasındaki ilişkiye yönelik olarak ortaya konan bu görüşler ilgili tartışmanın devam ettiğini de gösteremektedir. Bu bağlamda bu çalışmada Türkiye’de 1988Q2-2019Q4 döneminde reel ücretler ile istihdam arasındaki ilişki incelenmiştir. Söz konusu iki değişken arasında uzun dönemli bir ilişkinin olup olmadığı Johansen (1988) ve Johansen/Juselius (1990)’a ait eşbütünleşme testi ile araştırılırken seriler arasındaki uzun ve kısa dönemli nedensellik ilişkisi Vektör Hata Düzeltme Modeli (VECM) dayalı nedensellik analizi ile incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre reel ücretler ile istihdam arasında arasında uzun dönemde ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. VECM nedensellik sonucuna göre kısa dönemde reel ücretlerden istihdama doğru nedensellik ilişkisi tesbit edilmiştir. Son olarak yapılan VAR analizinden elde edilen bulguların da eşbütünleşme ve VECM analizi sonuçlarını doğruladığı tesbit edilmiştir. Sonuçlara göre Türkiye’de yaşanan işsizlik probleminin çözümünde reel ücretlerin düşürülmesinin değil tersine arttırılmasının gerekli olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

İstihdam, Reel Ücret, Zaman Serisi Analizi, Türkiye

THE RELATIONSHIP BETWEEN EMPLOYMENT AND REAL WAGES IN TURKEY: A TIME SERIES ANALYSIS

The relationship between employment and real wage has an important debate in the macroeconomics. Neoclassical economists defend that higher wage tend to reduce the employment growth rate on an economy. In other words, the main idea of this approach is that the decline in real wage leads to an increase in employment. On the other hand, Keynesian economists support the idea that there is no relationship between real wage and employment. Keynesian economists emphasize that the main determinant of employment is effective demand. Thus, a reduction in real wages leads to a reduction of the effective demand, so it causes the decreases of the level of employment. Therefore, the views on the relationship between real wage and employment show that discussions related to this relationship continue. In this context the relationship between real wages and employment is examined in this study 1988Q2-2019Q4 period in Turkey. While whether there is a long-term relationship between these two variables is investigated with Johansen (1988) and Johansen/Juselius (1990) cointegration test, the long and short-term causality relationship between the series is investigated by causality analysis based on the Vector Error Correction Model (VECM). According to the findings, it is concluded that there is a long-term relationship between real wages and employment. According to the VECM causality result, the causal relationship from real wages to employment is determined in the short term. It is found that the findings obtained from the last VAR analysis confirmed the results of cointegration and VECM analysis. According to the results in the solution of the unemployment problem experienced in Turkey it is understood that real wages should be increased rather than reduced.

Keywords:

Employment, Real Wage, Time Series Analysis, turkey,

PDF

___

ADAŞ, C. G. (2003). “Türk İmalat Sanayi İşgücü Piyasasında Ücretler ile İstihdam Arasındaki İlişki”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 53(2), 145-187.
ADUDU S.A. ve OJONYE S. M. (2015). “Employment-Real Wage Relationship and Economic Growth in Nigeria”. Journal of Economics and Sustainable Developmet, 6(2),ss. 179-188.
AKINCI, A. ve TUNCER, G. (2016). “Kamu Harcamaları ile Özel Tüketim Harcamaları Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, Sayı 8, 35-55.
AKTAKAS, B. G. ve TEKİN İ. (2014). “Ücret Belirlenimine Alternatif Bir Bakış: Türkiye İmalat Sanayi Örneği”, 23 (2), ss. 61-72
AKPOLAT, A. G. ve ALTINTAŞ, N. (2013). “Enerji Tüketimi İle Reel GSYİH Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkisi: 1961-2010 Dönemi”. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, Cilt: VIII Sayı: II, 115-127.
APERGIS, N. ve THEODOSIOU I. (2008). “The Employment –Wage Relationship: Was Keynes Right After All?”. American Review of Political Economy, 6(1): 40-50.
ARDIÇ, K. ve YILMAZ, A. (2011). İktisat Okulları ve Emek Piyasası, Derin Yayınları, İstanbul.
ARESTICS, P. ve FRISANCHO MARISCAL, I. B. (1995). “Wage Determination in the UK”. Applied Economics, 27(6), 523-528-424.
AYDINER, A. ve ONARAN, Ö. (2010). “The Determinants of Employment: A Sectoral Analysis for Turkey”. The Developing Economies, 48 (2), 203-231
BODKIN, R. G. (1969). “Real Wages and Cyclical Variations in Employment: A Re-Examination of the Evidence”. The Canadian Journal of Economicsa, 2(3), 353-374.
BAHADURI, A. ve STEPHEN, M. (1990). “Unemploymen and The Real Wage: The Economic Basis For Contesting Political Ideologies”. Cambridge Journal of Economics, 14 (4), 375-393.
BENDER, K. A. ve IOANNIS, T. (1999). “International Comparisons of the Real Wage-Employment Relationship”. Journal of Post Keynesian Economics, 21(4), 621-637.
CARRUTH, A. ve CLAUS, S. (1993). “The Determination of Contract Wages in West Germany”. The Scandinavian Journal of Economics, 95(3), 297-310.
CHRISTOPOULOS, D. K. (2005). “A Note On The Relationship Between Real Wages and Employment”. Journal of Economic Studies, Vol. 32 No.1, pp. 25-32.
ÇOLAK, M. ve KARA, O. (2017). “Türkiye’de Makroekonomik Göstergelerin İstihdama Etkisi”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Afro-Avrasya Özel Sayısı, ISSN: 1302-6879.
DAVIDSON, P. (1998). Post Keynesian Employment Analysis and the Macroeconomics of OECD Unemployment”. The Economic Journal, Vol. 108, 817-831.
DARBY, J. ve WREN-LEWIS, S. (1993). “Is there a Cointegrating Vector for UK Wages?”, Journal of Economic Studies, 20(1/2), 87-115.
GALI, J. (2012). “Notes For A New Guide to Keynes (I): Wages, Aggregate Demand, and Employment”. NBER Working Paper Series, 18651.
GEARY, P. T. ve KENNAN, J. (1982). “The Employment Real Wage Relationship: An Internal Study”. Journal of Political Economy, 90(4), 854-871.
İLHAN, A., AKDENİZ, C.ve BAKIR, H. (2019). “Türk İmalat Sanayinde Reel Ücretler ve İstihdam Arasındaki İlişki”, Türk Ekonomi Kurumu 20. Ulusal İktisat Sempozyumu 17-18 Ekim 2019, Çukurova Üniversitesi, Adana.
KLEIN, N. (2012). “Real Wage, Labor Productivity, and Employment Trends in South Africa: A closer Look”. IMF Working Paper, 12/92.
LAVOIE, M. (1996-1997). “Real Wages, Employment Structure, and the Aggregate Demand Curve in a Kaleckian Short-Run Model”. Journal of Post Keynesian Economics, 19(2), 275-288.
LAVOIE, M. (2006), Introduction to Post-Keynesian Economics, Palgrave macmillan: NewYork.
MCCOMBIE, J. S.L. (1985-1986). “Why Cutting Real Wages Will Not Necessarily Reduce Unemployment: Keynes and the “Postulates of he Classical Economics”. Journal of Post Keynesian Economics, 8(2), ss. 233-248.
METİN, K. ve ÜÇDOĞRUK, Ş. (1998). “Türk İmalat Sanayii’nde Uzun Dönem Ücret-Fiyat-İstihdam İlişkilerinin Ekonometrik Olarak İncelenmesi”. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 81(1): 179-287.
MORA, J. J. ve MURO, J. (2019). “The Long Run Wage-Employment Elasticity: Evidence from Colombia”. Alcamentos, 1901.
NEFTÇİ, S. N. (1978) “A Time-Series Analysis of the Real Wages-Employment Relationship”. Journal of Political Economy, 86(2), 281-291.
NICKELL, S. ve SYMONS, J. (1990). “The Real Wage-Employment Relationship in the United States”. Journal of Labor Economics, 8(1), 1-15.
NYMOEN, R. (1989). “Wages and the Lenght of the Working Day. An Emprical Test Based on Norwegian Quarterly Manufacturing Data”. The Scandinavian Journal of Economics, 91(3), 599-612.
NYMOEN, R. (1992). “Finnish Manufacturing Wages 1960-1987: Real-wage Flexibility and Hysteresis”. Journal of Policy Modeling, 14(4), 429-451.
ÖZATA, E. ve ETHEM, E. (2010). “Reel Ücretler ile İstihdam Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), ss. 55-70.
SARGENT, T. J. (1978). “Estimation of Dynamic Labor Demand Schedules under Rational Expectations”. Journal of Political Economy, 86(6), 1009-1044.
SECCARECCIA, M. (1991). “An alternative to labour market orthodoxy: the post-Keynesian/institutionalist policy view”. Review of Political Economy, 3(1), 43-61.
SEPUTIENE, J. (2011). “The Estimation of The Relationship Between Wages and Unemployment in The European Union”. International Journal of Social Sciences and Humanity Studies, 3(2): 277-285.
SEVER, E.ve İĞDELİ, A. (2018). “Asgari Ücret, İstihdam ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”. Girişimcilik İnovasyon ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 2(3), ss.1-14.
STOCKHAMMER, E. ve ONARAN, Ö. (2003). “Accumulation, Distribution and Employment: A Structural VAR Approach to A Kaleckian Macro Model”. Structural Change and Economic Dynamics, 15: 421-447.
STOCKHAMMER, E. ve SYED, M. A. (2018). Varieties of Capitalism and Post-Keynesian Economics on Eurocrisis”. Post-Keynesian Economics Society, Working Paper No.1813.
SUEDEKUM, J. ve UWE, B. (2004). “Wages and Employment Growth: Disaggregated Evidence for West Germany”. IZA Working Paper, No. 1128.
YENTÜRK, N. (1997). “Türk İmalat Sanayiinde Ücretler, İstihdam ve Birikim” Friedrich Ebert Stiftung, Çözüm Publication, İstanbul.
YILDIRIM, Z. (2015). “Türkiye İş Gücü Piyasası Dinamiklerinin Yapısal Vektör Hata Düzeltme Modeli (SVECM) ile Analizi”. Ekonomik Yaklaşım, 26(94), 57-84.