ORTA ASYA’DA ARTAN SİLAHLANMA YARIŞI VE SEBEPLERİ

Dünyada her ülke istisnasız bir şekilde silahlanmaktadır. Çünkü silahlanma güvenlik ile yakından ilişkili kavramdır. Ama silahlanma aynı anda savaş kavramı ile de yakından ilişkilidir. Yani silahlanma sadece güvenlik için bir araç olarak kalmamakta aynı anda savaşların da bir aracı olmaktadır. 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Orta Asya ülkeleri de kendilerine özgü sebepler ve olaylardan dolayı silahlanmaktadırlar. Bölgenin askeri alanda en gelişmiş ülkesi Kazakistan, 1995 yılından beri sürekli silahlanmaktadır. Bu bağlamda çalışma Orta Asya ülkelerinin temel silah tedarikçilerini, bölgede 2014 yılından sonra hızla artan silahlanmanın sebeplerini analiz etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Orta Asya, Rusya, ABD, Silahlanma, Askeri

THE RAPIDLY INCREASING ARMING IN THE CENTRAL ASIA AND ITS REASONS

Abstract Without exception, every country in the world is arming. Because the armament is closely related to security. But it is also closely related to the concept of war. In other words, armament is not only a tool for security but also a means of war. The Central Asian countries, which gained their independence in 1991, also have been arming with their own specific reasons and events. Kazakhstan, which the most developed Central Asian country in the military area, has been arming continuously since 1995. In this context, the study aims to analyze the main arms suppliers of Central Asian countries, the reasons of the rapidly increasing arming after 2014 in the region.

Keywords:

Central Asia, Russia, USE, the arming, military,

PDF

___

“Kırgızistan’daki ABD Askeri Hava Üssü Kapandı”, Trt Haber, Temmuz 2014, http://www.trthaber.com/haber/dunya/kirgizistandaki-abd-askeri-hava-ussu-kapandi-135685.html (E.T: 6.06.2017).
“Poslanie Lidera Natsii, Prezidenta Tadjikistana Uvajaemogo Emomali Rahmona Madjlisi Oli Respubliki Tadjikistan”, Duşanbe, 20.01.2016, bkz. http://www.president.tj/ru/node/10587 (E.T: 30.05.2017)
Abdibaitova, Burulkan (2011), “Özgür Kırgızistan 20 yaşında”, 21. Yüzyıl.
Arı, Tayyar (ed.) (2008), Orta Asya ve Kafkasya, Rekabetten İşbirliğine, Bursa, MKM Yayıncılık.
Arı, Tayyar (2002), Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika, 4. Baskı, İstanbul, Alfa Yayınları.
Ayupov, Asılbek., Orazbayeva, Aliya (2017), “Tsentralnaya Aziya i Territorialnıye Sporı”, http://www.region.kg/index.php?option= com_content&view=article&id=2322:2017-04-21-03-44-30&catid=4:politika&Itemid=5 (E.T: 18.05.2017).
Gamova, Svetlana., Panfilova, Viktoriya (2006) “Karimov Gotov Menyatsa”, Nezavisimaya Gazeta.
Kalişevskiy, Mihail (2012), “Tsentralnaya Aziya: Voennıy Balans”, Fergana Haber Ajansı.
Kamınin, Vladimir (2013), Politika Rosii V Oblasti Obespecheniya Bezopasnosti V Tsentralnoy Azii V 1990-ye gg, Mejdunarodnıye Otnoşeniya, UDK.
Kartaşov, İvan (2012), “Uzbekistan Vyşel iz ODKB”, Rosiyskaya Gazeta RGRU, Haziran, bkz. https://rg.ru/2012/06/29/uzbekistan-site.html (E.T: 25.06.2017).
Malişeva, D. Vızovı Bezopasnosti V Tsentralnoy Azii (2013), İMEMO RAN, Moskova.
Pirinççi, Ferhat (2010), İsrail’in Silahlanmasında ABD’nin Rölü ve ABD-İsrail Stratejik İlişkisinin Başlaması (1956-1973), History Studies, Middle East Special İssue, s. 371
Pirinççi, Ferhat (2010), Silahlanma ve Savaş, Orta Doğu’daki Silahlanma Girişimlerinin Küresel ve Bölgesel Güvenliğe Etkisi, Bursa, Dora Yayınları.
SIPRI Arms Tranfers Database, Turkey: Transfers of Major conventional weapons: sorted by suplier. Deals with deliveries or orders made for year range 1991 to 2016, 20 July 2017.
SIPRI,(2002), SIPRI Yearbook 2002: Armaments, Disarmaments and International Security.
Şustov, A., (2008), “Mejetniçeskie Konfliktı v Tsentralnoy Azii”, Şubat, bkz. http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1202816160 (E.T: 20.05.2017).
http://www.bbc.com/russian/features-37169385 (E.T: 2.10.2017).
http://www.fergananews.com/articles/7514 (E.T: 22.06.2017).
http://www.mk.ru/politics/2016/09/07/uzbekistan-i-kirgiziyu-spasli-ot-voyny-pokhorony-karimova.html (E.T: 2.10.2017).
http://www.ng.ru/cis/2017-03-01/7_6938_kirgisia.html(E.T: 28.09.2017).
https://russian.rt.com/ussr/article/404188-kirgiziya-rossiiskaya-voennaya-baza (E.T: 28.09.2017).
https://russian.rt.com/ussr/article/404188-kirgiziya-rossiiskaya-voennaya-baza (E.T: 28.09.2017).
https://www.youtube.com/watch?v=jOUE62R9580 (E.T: 26.09.2017).