lköğretim (1-5) Türkçe Kitaplarında Ortak Sorunlar ve Uygulamalı Öneriler

Bu çalışma, ilköğretim 1. kademede okutulan Türkçe ders kitaplarını doküman analizi yöntemiyle incelemiş ve şu bulguları ortaya çıkarmıştır. Metne doğal, ilginç ve dolaylı bir geçiş kazandıracak, öğrencilerin dikkat ve ilgisini çekerek onlarda okuma isteği uyandıracak ön aşamanın etkili kullanılmadığı saptanmıştır. Dersin doğal bir bütünsellik içinde işlenmesini sağlayacak ön aşama, kavrama aşaması ve son aşama uygun bir sıra izlememiştir. Bazı etkinliklerin, öğrencilerin gerçek yaşamıyla bağdaşmadığı gözlenirken, öğrencilerin kavramsal ve bilişsel gelişim süreçlerine uygun olmayan etkinliklerin sıklıkla kullanıldığı görülmüştür.  Ayrıca, okuduğunu anlamaya yönelik çalışmalar, çeşitlilik yaratmaktan uzak, tekdüze bir yöntemle verilmiş, çeşitlilik ve zenginlik eksikliği, okuma sonrası etkinliklerde de kendini göstermiştir. Yurt dışındaki dil öğretim programlarında yaygın olarak kullanılan uygulamaların Türkçe ders kitaplarında yer almaması ve bunun yarattığı tekdüze yaklaşım hem yöntem, hem de içeriğin çeşitliliği açısından önemli eksikliklerdir. Bu eksikliklerin giderilmesi için önerilen etkinlikler şunlardır: Parçaları birleştirme, göz atarak okuma, tarama, dolaylı anlam çıkarma, KWL(S) stratejisi, rol yapma, karar verme ve problem çözme.  Bu çalışma, yukarıda saydığımız eksikliklerin giderilmesi ve ilköğretim 1. kademe ders kitaplarının geliştirilmesi için yukarıdaki etkinlik örneklerini uygulamalı olarak sunmuştur.

___

  • Brown, H. D. (2007). Teaching by principles: An interactive approach to language pedagogy (3. baskı). New York: Longman
  • Harmer, J. (2007). The practice of English language teaching. (4. Baskı). New York:Longman
  • İlköğretim Türkçe öğretim programı ve kılavuzu (1-5. sınıflar) (2005). MEB. www.ttkb.meb.gov.tr (Erişim tarihi: 25 Ekim 2005)
  • Nunan, D. (1999). Second Language teaching and learning. Londra: Heinle and Heinle
  • Ogle, D. M. (1986). K-W-L: A teaching model that develops active reading of expository Text. Reading Teacher, 39, 564-570.
  • Peköz, B. N. (2010). Teaching language skills. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Ur, P. (1996). A course in language teaching: Practice and theory, Cambridge: Cambridge University Press.