Havza Ekosistemleri için Yerleşilebilirlik Sınamasında Uygunluk Analizi Parametreleri

Bu çalışma, doğal kaynakların insanoğlu tarafından hızla tahrip edilmekte olduğu yeryüzünde, giderek önem kazanan bir ekolojik birim olan su havza ekosistemlerine odaklanmaktadır. Her su havzası barındırdığı ekosistem öğeleri arasındaki kompleks bir ilişkiselliğin sonucu olarak özgünleşmektedir. Su havzalarında fizyografik, iklimsel, edafik, aquatik ve biyotik öğeler etkileşim içerisinde bulunan unsurlardır. Havzanın sürdürülebilirliği de bu öğelerin ekolojik hassasiyetlerini gözetecek koruma ve kullanma kararlarının geliştirilmesine bağlıdır. Dolayısıyla bu alanlar için üretilecek olan arazi kullanım kararları havza ekosistemlerinin hassasiyetlerine göre kurgulanmış yerleşilebilirlik tespitlerine temellenmelidir. Bu bağlamda makalede, havza ekosistemlerinde yerleşilebilirlik sorunsalına (tarım ve konut kullanımlarına yönelik olarak) yanıt aranırken uygunluk analizinde kullanılabilecek parametreleri netleştirmek amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Havza, Uygunluk Analizi, yerleşilebilirlik, planlama

Suitability Analysis Parameters for Site-selection in Water-Basin Ecosystems

This study focuses on water basin ecosystems, as an ecologically important ecological unit, where natural resources are rapidly being destroyed by human beings. Each watershed is unique as a result of a complex relationship between the ecosystem elements it hosts. Physiographic, climatic, edaphic, aquatic and biotic elements interact in the watersheds. The sustainability of the basin also depends on the determination of protection and land use decisions that respect the ecological vulnerabilities of these elements. Therefore, land use decisions to be taken for these areas should be based on land suitability assessments according to the sensitivity of basin ecosystems. In this context, within this article it is aimed to clarify the parameters that can be used in the Land Suitability Analysis while seeking the answer to the suitability problematic (for agriculture and residential uses) in basin ecosystems.

Keywords:

Watershed, Land Suitability Analysis, suitability, planning,

PDF

___

[1]http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5be867ac969de3.42568280, erişim tarihi: 12.11.2018.
[2] UN, 1977, Report of the United Nations Water Conference, Mar del Plata, 14-25 March 1977, New York.
[3] Çepel, N., 1995, Orman Ekolojisi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayını, İstanbul.
[4] Park, C., 2003, The Environment, Principles and Applications, 2nd Edition, Routledge Press, London and New York.
[5] Odum, E. P., 1971, Fundamentals of Ecology, W.B. Saunders Company, 3rd Edition, Philadelphia, London, Toronto.
[6] https://water.usgs.gov/edu/watershed.html, erişim tarihi: 12.11.2018.
[7] Tunçdilek, N., 1985, Türkiye’de Relief Şekilleri ve Arazi Kullanımı, İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları, No: 3, İstanbul.
[8] Zeren, L., 1978, Kuramsal bir Arazi Kesitinde Termal Kuşak, Güneş Enerjisi ve Çevre Dizaynı Ulusal Sempozyumu, İstanbul.
[9] Ersoy, M., 1994, Kentsel Alan Kullanım Normları, O.D.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Basım İşliği, Ankara.
[10] Gassner, E., 1970, Meyilli Arazilerde Planlama, Mimarlık Dergisi, Orhan GÖÇER tarafından tercüme edilmiştir, 8: 27, Ankara.
[11] Çepel, N., 1988, Peyzaj Ekolojisi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İÜ yayın no: 3510, OF yayın no: 391, İstanbul.
[12] http://esl.jrc.it/, erişim tarihi: 16.3.2003.
[13] WHO, 2000, Air Quality Guidelines for Europe, 2nd edition.
[14] http://ceroi.net/ind/matrix.asp, City Environmental Indicators Encyclopedia, erişim tarihi: 16.3.2003.
[15] Atabay, S., 1989, Peyzaj Planlama, YTÜ Matbaası, SP-372.18.89, İstanbul.
[16] Kaule G., 1995, Ecological Orientated Planning, Institut für Landschaftsplanung und Ökologie Universitat, Stutgart.
[17] http://esl.jrc.it/envind/hm_me_en.htm, Water Quality Indicators Reference: Directive 80/778/EEC, erişim tarihi: 16.03.2003.
[18] http://esl.jrc.it/diversityesl.htm, erişim tarihi: 16.03.2003.
[19] McHarg, I. 1969, Design With Nature, Doubleday/Natural History Press, Doubleday&Company Inc., New York.
[20] Steiner, F., 1999, The Living Landscape – An Ecological Approach to Landscape Planning, McGraw-Hill, New York.
[21] Saaty, T. L., 1980, The Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill, New York.
[22] Klosterman, R. E., Brail, R. K., and Bossard, E,G., 1993, Spreadsheet Models for Urban and Regional Analysis, New Jersey.
[23] Gholamnezhad, A. H. and Xia, S. R., 1984, Formulating Energy Startegies and Policies for China; A Systematic Approach, Environment and Planning B, 11:213-228.
[24] Golden, B. L., Wasil, E. A. and Harker, P. T., 1989, The Analytic Hierarchy Process: Applications and Studies, Springer-Verlag, Berlin.
[25] Hamalainen, R. P. and Seppalainen, T. O., 1986, The Analytic Network Process in Energy Policy Planning, Socio-Economic Planning Sciences, 13:399-405.
[26] Rahman, S. and Frair, L. C., 1984, A Hierarchical Approach to Electricity Utility Planning, International Journal of Energy Research, 8:185-196.
[27] Barzilai, J. and Golany, B.,1990. Deriving weights from pairwise comparison matrices: The additivecase, Operations Research Letters, 9; 6: 407–410.

Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi-Cover

Başlangıç: 2018
Yayıncı: Zeynep Cansu AYTURAN

Arşiv

Sayıdaki Diğer Makaleler

Havaalanlarının Çevreye Olan Etkilerinde Çevre Yönetim Sisteminin Önemi

Funda Ünal ANKAYA, Kübra YAZICI, Bahriye Gülgün ASLAN

Türkiye’deki Atıksu Arıtma Tesislerinde Koku Problemleri

Gülnihal KARA, Zeynep AKBULUT, Ayşe Nur TOPAK

Atık Malzemelerinin Mimaride Kullanımı

Okşan TANDOĞAN

Havza Ekosistemleri için Yerleşilebilirlik Sınamasında Uygunluk Analizi Parametreleri

Mehmet Doruk ÖZÜGÜL

Yavaş Hareketin Kentsel Ölçekteki Yeni Yansıması: Cittaslow

Münire Gül DEMİR