Türkiye'de işlenmiş organik tarım ürünleri üretimi ve ticaretindeki gelişmeler

Türkiye’de 1980’li yıllarla beraber Avrupalı firmaların geleneksel ihraç ürünlerini organik olarak talep etmeleri, bu alandaki işlenmiş tarım ürünleri üretimini de hızlandırmıştır. 2006 yılında işlenmiş organik tarımsal ürün üretimi 106.4 bin ton, iç pazar tüketimi 66.3 bin ton ve ihracatı 38.3 bin ton düzeyinde gerçekleşmiştir. Üretimin önemli bir bölümü önceleri yurtdışına ihraç edilirken,günümüzde ürün işleme teknolojisindeki gelişim, artan iç talep ve tüketici duyarlılığı, organik tarımsal üretimde gıda işletmelerini iç piyasaya yönlendirmiştir. Bu süreçte işletmeler özellikle üzüm, incir ve kayısı gibi kurutulmuş ürünlerde; organik elma, armut, nar ve üzüm suyu gibi konsantre ürünlerde; vişne, biber, domates ve kayısı gibi konserve ürünlerde, çilek, vişne, kayısı, biber ve kiraz gibi dondurulmuş ürünlerde piyasa taleplerine yönelik üretimde bulunmuşlardır. 2006 yılında işlenmiş organik tarımsal ürünlerin % 62’si iç piyasada tüketilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

tarımsal ürünler, konserve meyveler, konserve sebzeler, yerli tüketim, ihracat, organik gıdalar, tarımsal üretim, organik tarım, işlenmiş ürünler, tarımsal ticaret, yerli marketler, kuru meyve, dondurulmuş sebzeler, uluslararası ticaret, Türkiye

The production of processed organic agricultural products and development in its trade in Turkey

The demands of traditional export products from European firms in Turkey in 1980s have quickened the production of processed agricultural products in this area. Processed organic agricultural production was 106.400 tons, consumption in domestic market was 66.300 tons and export was 38.300 tons in 2006. Previously, while the important part of production has been exported, development of consumer’s consciousness and increased domestic demand in product processing technology canalizes to food firms domestic market in organic agricultural production at the present time. At this process, firms especially have produced market oriented dried foods as grape, fig and apricot; concentrated products as organic apple, pear, pomegranate and grape juice; canned products as sour cherry, pepper, tomatoes and apricot; frozen products as strawberry, sour cherry, apricot, pepper and cherry. Processed organic agricultural products of 62 % were consumed in domestic market in 2006.

Keywords:

agricultural products, canned fruit, canned vegetables, domestic consumption, exports, organic foods, agricultural production, organic farming, processed products, agricultural trade, domestic markets, dried fruit, frozen vegetables, international trade, Turkey,

PDF

___

Aksoy, E. 2002. Türkiye’de Organik Tarıma Bakış, Mevzuatı ve Politikaları. Türkiye Cumhuriyeti TKB-APK Başkanlığı, Ankara.
Aksoy, U ve A., Altındişli, 1999. Dünyada ve Türkiye’de Ekolojik Tarım Ürünleri Üretimi,İhracatı ve Geliştirme Olanakları, İTO Yayınları, No:70.
Ataseven, Y ve F. Aksoy, 2000. Türkiye’de Organik Tarımın Yayılması ve Benimsenmesi Üzerine Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Bitirme Tezi, Ankara.
Barbaros, R. F., Akgüngör, S. ve O. Aydoğuş, 2007. Competitiveness of Turkey’s Organic Exports in the European Union Market. 105th EAAE Seminar ‘International Marketing and Trade of Quality Food Products’, Bologna.
Başarır, A. ve A. Çetin, 2006. Organik Ürünlerin Talep Projeksiyonları. Sürdürülebilir Rekabet Avantajı Elde Etmede Organik Tarım Sektörü Sektörel Stratejiler ve Uygulamalar, Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu Derneği, Yayın No: 2006/1,İstanbul.
Baydır, F. 2004. Bakanlığımızda dünden bugüne organik tarım. Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Türktarım Dergisi. Sayı:156.
Demiryürek, K. 2004. Dünyada ve Türkiye’de organik tarım. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 8 (3/4):63-71.
Güler, S. 2006. Organik Agriculture in Turkey. Journal of Faculty of Agriculture, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 21(2), Page: 238-242, Samsun, Turkey
Gündüz, A. Y. ve M. Kaya, 2007. Avrupa Birliği Tarım politikası ve Türkiye’de organik tarımın gelişmesi üzerine olası etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 6:305-330.
İlter, E., Altındişli, A. ve İ., Uğur, 1996. Ekolojik Tarımın Tarihçesi. ETO Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği, Kasım 1999, İzmir.
Kaya, H. G. 2003. Dünyada ve Türkiye'de Organik Tarımsal Ürün Ticareti ve Tüketici Reaksiyonları. TKB Pazarlama ve Dış Tic. Daire Bşk, Ankara
Kenanoğlu, Z. and Karahan, Ö. 2002. Policy Implementations for Organic Agriculture in Turkey. British Food Journal, Vol: 104, 3/4/5, pp. 300-318.
Koç, D. ve G. Babadoğan, 2007. Organik Tarım Ürünleri. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, Ankara.
Nicely, R. 2001. Turkey Organic Products Organic Food Report. USDA Foreign Agricultural Service, Global Agriculture Information Network, Ankara.
Olhan, E., Ataseven, Y. ve S. Gün, 2005. Organic Farming in Turkey. Pakistan Journal of Biological Sciences 8 (3):505-509, Pakistan.
Özbilge, Z. 2007. An Analysis of Organic Agriculture in Turkey: The Current Situation and Basic Constraints. J. of Central European Agr., 8 (2), 213-222
Taşbaşlı, H. 2003. Türkiye’de Organik Tarım. Türkiye’de Biyoçeşitlilik ve Organik Tarım Çalıştay Raporu, Ankara.
TKB, 2007. Organik Tarımda Faaliyet Gösteren İşletmeler (http://www.tarim.gov.tr).