Pastırma üretim teknolojisini geliştirme çabaları

Pastırma kendine has üretim teknolojisiyle asırlardan beri üretilen Türklere özgü kurutulmuş bir et ürünüdür. Pastırma üretim teknolojisini geliştirmek amacıyla bir çok çalışma yapılmıştır. Bu derlemede, pastırma ve üretim teknolojisini geliştirmeye yönelik çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

et ürünleri, pastırma, gıda işleme

Efforts to improve pastrami production technology

Pastrami is a special meat product produced by Turks for ages. Several experimental studies have been conducted to improve pastrami-processing technology. The aim of this review presented here is to sumarrise the scientific works conducted to improve pastrami and its processing technology.

___

1.AKILLI A. Et ve Mamullerinin Mikrobiyolojik Kaliteleri. Etlik Vet. Mikrob. Derg. 1988; 6(2):101-112.

2.AKSU Mİ, KAYA M. Pastırma Üretiminde Starter Kültür Kullanımının Son Ürün Özellikleri Üzerine Etkisi. Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Derg. 2001; 25: 847-854.

3.AKSU Mİ, KAYA M. Potasyum Nitrat ve Starter Kültür Kullanılarak Üretilen Pastırmaların Bazı Mikrobiyolojik ve Kimyasal Özellikleri. Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Derg. 2002; 26: 125-132.

4.AKSU Mİ. Pastırma Üretiminde Starter Kültür Kullanım İmkanları Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi). Atatürk Üniv. Fen Bil. Enstitüsü, Erzurum,1999.

5.ANAR Ş. Geleneksel Fermente Et Ürünlerimizden Pastırma. Gıda 1998; Şubat: 51-53.

6.ANIL N. Türk Pastırması; Modern Yapım Tekniğinin Geliştirilmesi ve Vakumla Paketlenerek Saklanması. Selçuk Üniv. Vet. Fak. Derg. 1988; 4(1): 363-375.

7.ARSLAN A, ÇELİK C, GÖNÜLALAN Z, ATEŞ G, KÖK F, KAYA A. Vakumlu ve Vakumsuz Aynalı Sazan (Cyprinus carpio L.) Pastırmalarının Mikrobiyolojik ve Kimyasal Kalitesinin İncelenmesi.Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Derg.1997;21(1):23-29.

8.ARSLAN A, GÖNÜLALAN Z, ÇELİK C. Market Sıcaklığında Muhafaza Edilen Aynalı Sazan (Cyprinus carpio L.) Pastırmalarında Muhafaza Süresinin Etkisi. Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi 1997; 21 (3); 215-220.

9.ARSLAN A, GÖNÜLALAN Z, KÖK F, DİNÇOĞLU AH, SERVİ K, KARA H, DOĞAN İ. Pastırmada L. monocytogenes 4B SLCC 4013 Suşunun Canlı Kalma Süresinin İncelenmesi. Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi 1999; 23 (2): 309-315.

10.ARSLAN A, KÖK F. Dilimlenerek Vakumlanmış Bıyıklı Balık (Barbus esocinus) Pastırmalarının + 4 oC’de Muhafaza Edilmesi Sırasında Oluşan Mikrobiyolojik ve Kimyasal Değişikliklerin İncelenmesi, F.Ü. Sağlık Bilimleri Dergisi 2001; 15(2):337-344.

11.ARSLAN A, KÖK, F. Et Muayenesi ve Et Ürünleri Teknolojisi. Fırat Üniv. Vet. Fak., Ders Teksiri no:46, Elazığ, 2000.

12.ASKAR A, EL-SAMAHY SK, SHEHATA HA, TAWFİK M. Pasterma And Beef Boullion The Effect Of Substituting KCl And K-lactate For Sodium Chloride. Fleischwirtschaft 1993; 73(3):289-292.

13.COŞKUN M. Pastırmanın Serüveni. Et ve Balık Kurumu Derg. 1990; Temmuz-Eylül (62):19-20.

14.ÇANKAYA H. Kalsiyum Klorürün (CaCl2) Pastırmanın Bazı Kalite ve Teknolojik Özelliklerine Etkisi (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 1997.

15.DOĞRUER Y, GÜRBÜZ Ü, NİZAMLIOĞLU M, YALÇIN S, ATASEVER M. Bromelin Uygulamasının Pastırmanın Kimyasal, Mikrobiyolojik ve Duyusal Kalitesine Etkisi. Vet. Bil. Derg. 1997; 13 (2):91-98.

16.DOĞRUER Y, NİZAMLIOĞLU M, GÜRBÜZ Ü, KAYAARDI S. Çeşitli Çemen Karışımlarının Pastırmanın Kalitesine Etkisi II. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 1998; 22: 221-230.

17.DOĞRUER Y. Farklı Tuzlama Süreleri ve Baskılama Ağırlıklarının Pastırma Kalitelerine Etkileri Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi). Selçuk Üniv. Sağ. Bil. Enst. Konya, 1992.

18.DOĞRUER Y. Geleneksel Pastırma Üretiminde Hindi ve Tavuk Etinin Kullanılabilme İmkanları Vet. Bil. Derg. 2001; 17(3):37-42.

19.DOĞRUER Y. Pastırmanın Tarihçesi. Türk Vet. Hek. Derg.1992; 4(2):10.

20.FENNEMA OR. Food Chemistry. 3 rd ed., Marcel Dekker, New York, 1996.

21.GOMA M, ZEİN GN, DESSOUKİ TM, THABET FM, BAKR AA. Influence Of Pepsin Proteolytic Enzyme On The Microbiological Changes And Lipids Oxidation During Manufacturing Of Pastirma From Camel Meat. Research Bulletin, Faculty of Agriculture, Ain Shams University 1978; 902, 17pp, 12.

22.GÖKALP HY, KAYA M, TÜLEK Y, ZORBA Ö. Et ve Ürünlerinin Kontrolü ve Laboratuvar Uygulama Kılavuzu. Atatürk Üniv. Yayın No:751, Ziraat Fak. Yayın No:318, Ders Kitapları Serisi No:69 Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Ofset Tesisi, Erzurum, 1995.

23.GÖKALP HY, KAYA M, ZORBA Ö. Et Ürünleri İşleme Mühendisliği. Atatürk Üniversitesi Yayın No:786, Ziraat Fakültesi Yayın No:320, Ders Kitapları Serisi No:70, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Ofset Tesisi, Erzurum, 1994.

24.GÖKALP HY. Fermente Et Ürünleri. Standart Dergisi 1995, Özel Sayısı, Yıl: 34, Ağustos.

25.GÜRBÜZ Ü, DOĞRUER Y, NİZAMLIOĞLU M, ATASEVER M, KAYAARDI S. Bromelin Uygulamasının Depolama Süresince Pastırmanın Bazı Kimyasal Ve Mikrobiyolojik Özelliklerine Etkisi. Vet. Bil. Derg. 1997; 13 (2), 91-98.

26.GÜRBÜZ Ü, DOĞRUER Y, NİZAMLIOĞLU M. Pastırma Üretiminde Dumanlama İşleminin Uygulanabilme İmkanları Ve Kaliteye Etkileri. Vet. Bil. Derg.1997;13(2):57-68.

27.HOLLEY RA, DOYON G, FORTİN J, RODRİGUE N, CARBONNEAU N. Post-Process Packaging-Induced Fermentation Of Delicatessen Meats. Food Research International 1996; 29(1): 35-48.

28.KATSARAS K, LAUTENSCHLAGER, BOSCHKOVA K. Das Verhalten Von Mikroflora Starterkulturen Wahrend Der Pökelung, Trocknung Und Lagerung Von Pasterma. Fleischwirtschaft 1996; 76(3): 308-314.

29.KİNSMAN DM, KOTULA AW, BREİDENSTEİN BC. Muscle Foods. Chapman Hall, New York, 1994.

30.KÖK F. Farklı Sürelerde Çemende Bekletmenin Bıyıklı Balık (Barbus esocinus) Pastırmasına Olan Etkisi (Doktora Tezi). F.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ, 2001.

31.KÖK İ. Pastırmanın İmalatında Kullanılan Çemen (Trigonella foenum craecum) Hamurunun Geliştirilmesi, Standardizasyonu Üzerine Araştırmalar. Doğa Bilim Dergisi 1985; D1, 9 (3): 241-248.

32.KÖYMEN MA. Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. Türk Tarih Kurumu Yayınları, VII. Dizi-Sa23b, Cilt II, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1992.

33.LALEYE LC, LEE BH, SİMARD RE, CARMİCHAEL L, HOLLEY RA. Shelf Life Of Vacuum-Or Nitrogen-Packed Pastrami: Effects Of Packaging Atmospheres, Temperature And Duration Of Microflora Changes. J. of Food Sci. 1984; 49: 827-831.

34.LALEYE LC, LEE BH, SİMARD RE, CARMİCHAEL L, HOLLEY RA. Shelf Life Of Vacuum-Or Nitrogen-Packed Pastrami: Effects Of Packaging Atmospheres, Temperature And Duration Of Storage On Physichochemical And Sensory Changes. J. of Food Sci. 1984; 49: 832-837.

35.NİZAMLIOĞLU M, DOĞRUER Y, GÜRBÜZ Ü, KAYAARDI S. Çeşitli Çemen Karışımlarının Pastırmanın Kalitesine Etkisi I. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 1998; 22: 299-308.

36.OMURTAG AC. II. Mikrobiyolojik Besin Standartları Ve Bu Açıdan Yapılan Araştırmalar. Vet. Hek. Dern. Derg. 1966; 192:7-38.

37.ÖGEL B. Türk Kültür Tarihine Giriş. Kültür Bakanlığı/638/Kültür Eserleri/146, Cilt IV, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1991.

38.ÖZDEMİR, M. Kayseri’nin Pastırmacılık Sanatı. Kayseri, 1981.

39.ÖZEÇ F. Pastırma Çemeni Yapısının Geliştirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa, 1995.

40.ÖZEREN T. Pastırmanın Olgunlaşması Sırasında Mikroflora ve Bazı Kimyasal Niteliklerinde Meydana Gelen Değişiklikler Üzerine İncelemeler (Uzmanlık Tezi). Ankara Üniv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 1980.

41.ÖZTAN, A. Et Bilimi ve Teknolojisi. Hacetepe Üniv. Mühendislik Fakültesi Yayınları, Yayın No:19, Ankara, 1993.

42.SALAMA NA, KHALAFALLA GM. Microbiological And Chemical Studies During Basterma Cured Meat Processing.Archiv Für Lebensmittelhygiene 1987;38(2):57-61.

43.TEKİNŞEN OC, DOĞRUER Y, NİZAMLIOĞLU M, GÜRBÜZ Ü. Sorbik Asitin Çemende Kullanılabilme İmkanları ve Pastırmanın Mikrobiyel Kalitesine Etkisi. Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi 1999; 23 (2):227-235.

44.TEKİNŞEN OC, DOĞRUER Y. Her Yönüyle Pastırma. Birinci Basım, Selçuk Üniv. Basımevi, Konya, 2000.

45.TEKİNŞEN OC, DOĞRUER Y. Pastırmacılığın Problemleri. Tarım Teknolojisi Dergisi, Agro-Teknik 1990; 1(5), Ekim-Kasım.

46.TUBİTAK Pastırmanın Üretim Teknolojisi ve Kalite Kontrolü. TÜBİTAK Vet. ve Hay. Grubu İhtisas Komisyonu Toplantısı, Ankara, 1987.

47.TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ. Pastırma Yapım Kuralları. TS. 9268. TSE. Ankara, 1991.

48.TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ. Pastırma. TS. 1071. TSE. Ankara, 1983.

49.YAPAR A. Balık Pastırması Üretimi ve Kalite Parametrelerinin Belirlenmesi (Doktora Tezi). Fırat Üniv. Fen Bil. Enst. Teksir, Elazığ, 1992.

50.YÜCEL A. Et ve Su Ürünleri Teknolojisi. Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Ders Notları No: 47., 70-76, Bursa, 1993.