Burcu ARKAN, Elif ÜNSAL AVDAL, Berna Nilgün ÖZGÜRSOY URAN

Panik Atak Tanısı Alan Hastaların Acil Servise Başvurma Sıklıkları ve Başlatan Stres Etkenleri

Panik atak tanısı alan hastaların acil servise başvurma sıklıkları ve başlatan stres etkenlerinin incelenmesi amacıyla retrospektif olarak planlanmıştır. Çalışmanın örneklemini, 2010 ile 2016 arasında bir üniversite hastanesinin acil servisine panik atak nedeniyle başvuran 20 ile 79 yaş arası toplam 300 hasta oluşturmuştur. Tanımlayıcı verilerin analizinde sayı yüzde analizleri kullanılırken; kategorik değişkenlerin gruplar arasındaki oranları ise ki-kare analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırmaya dâhil edilen 300 panik atak tanısı almış hastanın %69,1‘i kadın, %30,9‘u erkektir. Panik atak nedeniyle acil servise başvuran hastaların yıllara göre başvurma sıklıkları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p=0.001). Panik ataklarını başlatan stres etkenleri geriye dönük incelendiğinde ise; %35 oranında yeni kanser tanısı almış olma olduğu belirlenmiştir. Araştırma ülkemizde ilk kez acil servislerde panik atak tanılı hastalara yönelik yapılan bir kohort çalışması niteliğindedir. Bu nedenle; çok merkezli, geniş katılımlı toplum temelli araştırmaların yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Acil Servis, Panik Atak, Stres Etkeni

The Emergency Service Application Frequency of Patients with Panic Attack and Triggering Stressors

This retrospective study was designed to investigate the frequency of emergency service visits of the panic attack patients and triggering stressors. In this retrospective study, the sample consisted of 300 panic attack patients between the ages of 20 and 79, who applied to the emergency service of a university hospital between the years of 2010 and 2016. Percentage analysis was used for the analysis of descriptive data while Chi-square analysis was used for the analysis of the rates of categorical variables in the groups. 9.1% of the participated patients were female while 30.9% of them were male. It was found that there was a significant difference between the frequency of emergency service applications due to panic attacks by years (p=0.001). When the stressors triggering panic attacks were examined retrospectively, it was determined that being diagnosed with cancer triggered 35% of panic attacks. The study is the first cohort study conducted with the panic attack patients in emergency departments in Turkey. Therefore, there is a need for multi-center, well attended population based studies.

Keywords:

Emergency Service, Panic Attack, Stressors,

PDF

___

Referans 1. Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P. Kaplan & Sadock Psikiyatri: Davranış Bilimleri ve Klinik Psikiyatri çev: Ali Bozkurt. Ankara: Güneş Tıp Kitapevi, 2016.
Referans 2. Tamam L. Panik Bozukluk. Actual Medicine 2009:32-38.
Referans 3. Altıntaş EY. Panik Bozuklukta Yaşam Kalitesi: 3 Aylık İzlem. Uzmanlık Tezi. Çukurova Üniversitesi, 2006.
Referans 4. Alkın T. Birinci Basamakta Panik Bozukluğu Tedavisi. Klinik Psikiyatri 2002;Ek 3:22-31.
Referans 5. Öztürk O, Uluşahin A. Ruh sağlığı ve bozuklukları. Ankara: Tuna Matbaacılık, 2015.
Referans 6. Uhude TW, Boulenger JP, Roy-Byrne PP, Geraci MF, Vittone BJ, Post RM. Longitudinal course of panic disorder: clinical and biological considerations. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 1985;9:39-51.
Referans 7. Zane RD, McAfee AT, Sherburne S, Billeter G, Barsky A. Panic Disorder and Emergency Services. Acad Emerg Med 2003;10(10):1065-1069.
Referans 8. Harvison KW, Woodruff-Borden J, Jeffery SE. Mismanagement of Panic Disorder in Emergency Departments: Contributors, Costs, and Implications for Integrated Models of Care. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings 2004;11(3):217-232.
Referans 9. White KS, Raffa SD, Jakle KR, Stoddard JA, Barlow DH, Brown TA, et al. Morbidity of DSM-IV Axis I disorders in patients with noncardiac chest pain: psychiatric morbidity linked with increased pain and health care utilization. J Consult Clin Psychol 2008;76:422–30.
Referans 10. Dammen T, Arnesen H, Ekeberg O, Friis S. Psychological factors, pain attribution and medical morbidity in chest-pain patients with and without coronary artery disease. Gen Hosp Psychiatry 2004;26:463–9.
Referans 11. Düzyürek S. Organik bir nedenle açıklanamayan göğüs ağrılarından yakınan ve göğüs ağrısı koroner arter darlığına bağlı olan hastaların psikiyatrik morbidite açısından karşılaştırılması. Uzmanlık tezi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara, 2003.
Referans 12. Fleet RP, Martel JP, Lavoie KL et al. Nonfearful panic disorder a variant of panic in medical patients? Psychosomatics 2000;41:311-320.
Referans 13. Özkan S. Panik Atak ve Panik Bozukluk. Available from: https://www.humanitepsikiyatri.com/wp-content/uploads/2018/01/panik-atak-ve-panik-bozukluk-kitap.pdf. Erişim T: 01.10.2018.
Referans 14. Erol N, Kılıç C, Ulusoy M, Keçeci M, Şimşek Z. Türkiye Ruh sağlığı Profili. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü. Available from: https://tr.scribd.com/doc/118803955/Turkiye-Ruh-Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-Profili-Raporu-1998. Erişim Tarihi:01.01.2019
Referans 15. Etik Ç, Taner E, Aslan S, Işık E. Panik Bozukluğu: Solunumsal Alt Tipler, Yakın ve Geçmiş Yaşam Olaylarının Rolü. Yeni Symposium 2007;45(3):128-133.
Referans 16. Sarp A, Arık AC, Güz H, Şahin AR, Abanoz Z. Panik Bozukluğunda Olası Alt Tipler. Türk Psikiyatri Dergisi 2010;21(4):269-79.
Referans 17. Keskin A., Ünlüoğlu İ., Bilge U., Yenilmez Ç. Ruhsal Bozuklukların Yaygınlığı, Cinsiyetlere Göre Dağılımı ve Psikiyatrik Destek Alma ile İlişkisi. Nöropsikiyatri Arşivi 2013;50:344-351.
Referans 18. Özşaker E, Demir-Korkmaz F, Dölek M. Acil Servise Başvuran Yatılı Hastaların Bireysel Özelliklerinin ve Başvuru Nedenlerinin İncelenmesi. Turkish Journal of Geriatrics 2011;14(2):128-134.
Referans 19. Köse A, Köse B, Öncü MR, Tuğrul F. Bir devlet hastanesi acil servisine başvuran hastaların profili ve başvurunun uygunluğu. Gaziantep Tıp Dergisi 2011;17(2):57-62. Referans 20. Oktay E. Türkiye'de Acil Servise Başvuran Hastaların Profilleri Available from: http://www.kvakademi.org/giris/KPDData/userfiles/file/OktayBulten14.pdf. Erişim Tarihi:12.12.2018.
Referans 21. Coryell W, Noyes R, Clancy J. Panic disorder and primary unipolar depression: a comparison of backround and outcome. J Affect Disord 1983;5:311-317.
Referans 22. Noyes R, Reich J, Christiansen J, et al. Outcome of panic disorder. Relationship to diagnostic subtypes and comorbidity. Arch Gen Psychiatry 1990;47:809-818.
Referans 23. Faravelli C, Paterniti S, Scarpato MA. 5-year prospective, naturalistic follow-up study of panic disorder. Compr Psychiatry 1995;36:271-277.
Referans 24. Katschnig H, Amering M, Stolk JM, Ballenger JC. Predictors of quality of life in a long-term follow-up study of panic disorder patients after a clinical drug trial. Psychopharmacol Bull 1996; 32:149-155.
Referans 25. Roy-Byrne PP, Cowley DS. Course and outcome in panic disorder: a review of recent follow-up studies. Anxiety 1995; 1:150-160.
Referans 26. Binbay, T ve ark. Türkiye’de Psikiyatrik Epidemiyoloji: Yakın Zamanlı Araştırmalarda Temel Bulgular ve Gelecek İçin Öneriler. Türk Psikiyatri Dergisi 2013;24:1-11.