SEMİHA EREN, ERHAN KENAN ÇEVEN

PAMUK İPLİKLERİN BOBİN FORMUNDA AĞARTILMASINDA ÇEVRE DOSTU YÖNTEM OLARAK OZON KULLANIM OLANAĞININ ARAŞTIRILMASI

Bu çalışmada bobin formundaki pamuk ipliklerin ozon gazı ile ağartılması incelenmiştir. Böylece klasik hidrojen peroksit ağartmasına göre daha çevre dostu ve daha ekonomik bir proses geliştirilmesi amaçlanmıştır. Numunelere referans işlem olarak klasik peroksit ağartması yapılmış, ozonla ağartma denemelerinde işlem süresi değiştirilmiştir. Çalışmada atık banyoların KOİ yükleri, beyazlık değerleri, ozonlama süreleri ve iplik düzgünsüzlükleri karşılaştırılmıştır. Ayrıca ipliklerin SEM analizi yapılarak lif yüzeyindeki etki izlenmiş ve ipliklere mukavemet testleri uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Pamuk, İplik, Bobin, Ağartma, Ozon

Investigation of Ozone Usage as an Environmentally Friendly Method for Bleaching Cotton Yarns in Cheese Form

In this study, ozone bleaching of cotton yarns in cheese form has been examined. Thus, a more eco-friendly and economic bleaching process compared ton conventional peroxide bleaching was aimed. Conventional peroxide bleaching was applied as the control treatment and ozone treatment was the tested treatment type with the time as varieable. COD values of the bleaching bath effluents, sample whiteness values, treatment times and yarn evenness were compared. Furtermore, yarn strength tests and SEM analysis wer performed.

Keywords:

Cotton, Yarn, Bobbin, Bleaching, Ozone,

PDF

___

Benli, H., Bahtiyari, İ. (2016) Pamuklu Kumaşların Ozon-Hidrojen Peroksit Kombinasyonu İle Ağartılması Ve Doğal Boyalar İle Renklendirilmesi, Tekstil Ve Mühendis, 23(103), 189-196. doi.org/10.7216/1300759920162310304
Duran, K., Namlıgöz, S. ve Özdemir, D. (2006) Yünün Ağartılmasındaki Güncel Gelişmeler, Tekstil ve Konfeksiyon, 4, 262-267.
Eren, H.A, Aniş, P., Günay, A.B. ve Demirhan, Ö, (2008) Pamuklu Dokuma Kumaşın Ozon İle Oda Sıcaklığında Ağartılması Olanağının Araştırılması, IV Ulusal Tekstil Boya ve Kimyasalları Kongresi, Denizli, Türkiye.
Eren, H.A, Aniş P., Yılmaz, D., Kirişçi Ş. ve İnkaya, T. (2009) Pamuğun Ağartılmasında Lakkaz, Ozon Ve Hidrojen Peroksitin Kombine Kullanımı, Tekstil ve Konfeksiyon, 19(4), 299-303.
Eren, H.A., Avinç, O., Erişmiş, B.¸ Eren, S. (2014) Ultrasound-assisted ozone bleaching of cotton, Cellulose, 2014, 21 (6), 4643–4658. doi:10.1007/s10570-014-0420-2
Gümüş, D., (2009) Bir Tekstil Fabrikası Atıksuyunun Süperkritik Su Oksidasyonuyla Arıtımı, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Eren, H.A, Aniş, P., Günay, A.B. ve Demirhan, Ö, (2008) Pamuklu Dokuma Kumaşın Ozon İle Oda Sıcaklığında Ağartılması Olanağının Araştırılması, IV Ulusal Tekstil Boya ve Kimyasalları Kongresi, Denizli, Türkiye.
Eren, H.A. , Aniş,P., Günay, A.B., ve Demirhan, Ö. (2008) Pamuklu Dokuma Kumaşın Ozon İle Oda Sı- caklığında Ağartılması Olanağının Araştırılması, IV Ulusal Tekstil Boya ve Kimyasalları Kongresi, 30-31 Ekim 2008 Denizli, Pamukklae Üni-BUTAL, Denizli.
http:// www. airozon.com/ozon-o3/ozonun-ozellikleri, Erişim Tarihi: 21.08.2017, Konu: Ozonun Özellikleri.
http:// www.ozoneapplications.com, Erişim Tarihi: 05.10.2017, Konu: Ozon
Iglesias, S.C. (2002) Degradation and Biodegradability Enhancement of Nitrobenzene and 2.4-Dichlorophenol by Means of Advanced Oxidation Processes Based on Ozone, PhD Thesis, Universitat De Barcelona, Barcelona, İspanya.
İnkaya, T., Eren, H.A. ve Aniş, P. (2008) Pamuk Ağartılmasında Lakkaz/Mediatör Sistemlerinin Oksijen ve Ozon ile Kombine Edilmesi, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14(1), 77-82.
Kayacan, M.B. (2010) Pamuklu Tekstil Endüstrisi Atıksularının Membran Proseslerle Geri Kazanımının Araştırılması, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Kumbasar, P., Körlü, A. ve Can, C. (2011) The Effects Of Activator On Whiteness And Hydrohility During The Hydrogen Peroxide Bleaching, Tekstil ve Konfeksiyon, 22(1), 50 -57.
Prabaharan, M., Rao,J,V., (2003) Combined Desizing, Scouring and Bleaching of Cotton Using Ozone, Indian J. of Fibre & Tex. Res., 28(12), 437-443.
Prabaharan, M., Rao,J,V., (2001) Study on Ozone Bleaching of Cotton Fabric Process Optimisation, Dyeing And Finishing Properties, Coloration Technology, 117(2), 98-103. doi: 10.1111/j.1478-4408.2001.tb00342.x
Perincek, S., Duran, K., Körlü, A. ve Bahtiyari I. (2007) An Investigation in the Use of Ozone Gas in the Bleaching of Cotton Fabrics, Ozone: Science and Engineering, 29, 325-333. doi.org/10.1080/01919510701509578
Perinçek, S., Bahtiyari, I., Körlü, A. ve Duran, K. (2009) New Techniques in Cotton Finishing, Textile Research Journal, 79(2), 121-128. doi: 10.1177/0040517508092022
Prabaharan, M., Rao, J.V., Nayar, R. ve Selvakumar, N. (2000) A Study on The Advanced Oxidation of a Cotton Fabric By Ozone, Journal of the Society of Dyers and Colourists, 116(3), 83-86. doi: 10.1111/j.1478-4408.2000.tb00024.x
Strickland, A.F. ve Perkins W.S. (1995) Decolorization Of Continious Dyeing Wastewater by Ozonation, Textile Chemist and Colorist, 27(5), 11-15.
Sando, Y., Nakano, E., Ishidosfiro, H. ve Sando, K. (1995) Method and apparatus for the pretreatment of a cloth, US Patent 5407446.
Tarakçıoğlu, I. (1979) Tekstil Terbiyesi ve Makinaları, Ege Üniversitesi, İzmir