DENİZ ULAŞIMINDAN KAYNAKLANAN GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİNİN BELİRLENMESİ: BURSA GÜZELYALI ÖRNEĞİ

Ulaşım gürültüleri kentsel alanlarda önemli gürültü kaynakları arasında yer almaktadır. Mevcut olan deniz yolu bağlantıları aracılığıyla ülkeler arasındaki ticaret ve etkileşimi sağlaması, diğer ulaşım yollarına göre daha ekonomik ve hızlı olması gibi birçok avantaja sahip olması nedeniyle deniz ulaşımı önemli tercih sebepleri arasında yer almaktadır. Bu çalışma, Bursa ilinin Mudanya ilçesine bağlı Güzelyalı’da bulunan İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) Bursa işletmesine ait deniz araçlarının oluşturduğu gürültü kirliğinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Hızlı feribot için ölçülen en yüksek gürültü değeri 72 dBA, en düşük gürültü değeri 61,6 dBA olarak elde edilmiştir. Deniz otobüsü için ölçülen en yüksek gürültü değeri 73,8 dBA, en düşük gürültü değeri 60,1 dBA olarak kaydedilmiştir. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’ne (ÇGDYY) göre suyollarında ulaşım araçlarından yayılan gürültünün gündüz saatlerinde 65 dBA, akşam saatlerinde 60 dBA’yı aşmaması beklenmektedir. Ancak çalışmada ölçülen gürültü değerlerinin ÇGDYY’nde verilen sınır değerleri çoğu zaman aştığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Deniz Araçları, Denizyolu Ulaşımı, Gürültü Ölçümü, Güzelyalı, İstatistiksel Analiz

Determination of Noise Pollution in Sea Transportation: Bursa Güzelyalı Case Study

Transportation noises are among the important noise sources in urban areas. Sea transportation is one of the important reasons for preferring it because it has many advantages such as providing trade and interaction between countries through existing sea connections, being more economical and faster than other transportation routes. This study was carried out in order to determine the noise pollution caused by the sea vehicles belonging to the Bursa Sea Buses (İDO) Bursa operation located in Güzelyalı, Mudanya district of Bursa province. The highest noise value measured for the fast ferry was 72 dBA and the lowest noise value was 61.6 dBA. The highest noise value measured for the sea bus was recorded as 73.8 dBA and the lowest noise value as 60.1 dBA. According to the Regulation on Assessment and Management of Environmental Noise (RAMEN), noise emitted from transportation vehicles on waterways is expected to not exceed 65 dBA in the daytime and 60 dBA in the evening. However, it was determined that the noise values measured in the study exceeded the limit values given in the RAMEN most of the time.

Keywords:

Marine Vehicles, Sea Transportation, Noise Measurement, Güzelyalı, Statistical analysis,

PDF

___

Al- Qershi, A., Büber, M. ve Töz, A. C. (2020) Coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak liman gürültü kirliliğinin değerlendirilmesi ve haritalanması, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 12, 91-106. doi: 10.18613/deudfd.740160
Aydemir, U. (2015) Gemi adamlarının gürültü maruziyetlerinin belirlenmesi ve alınabilecek önlemler, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara.
Aydın, M.E. ve Ateş, N. (1997) Konya’da trafik gürültüsü ve bazı öneriler, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3(3), 447-456.
Aydın, B. (2015) Bir üniversite kampus alanında gürültü haritasının çıkarılması: İTÜ Maslak Kampüsü örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Badino, A., Borelli, D., Gaggero, T., Rizzuto, E. ve Schenonea, C. (2012) Noise emitted from ships: impact inside and outside the vessels, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 48, 868-879. doi: 10.1016/j.sbspro.2012.06.1064
Bilgen, İ. (2017) Nevşehir il merkezinde trafik kaynaklı gürültü düzeyleri ölçümü ve gürültü haritasının hazırlanması, Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
Borelli, D., Gaggero, T., Rizzuto, E. ve Schenone, C. (2015) Analysis of noise on board a ship during navigation and manoeuvres, Ocean Engineering, 105, 256-269. http://dx.doi.org/10.1016/j.oceaneng.2015.06.040
Bracciali, C., Campobello, D., Giacoma, C. ve Sara, G. (2012) Effects of nautical traffic and noise on foraging patterns of Mediterranean Damselfish (Chromis chromis), PloS One, 7(7), 1-11. doi:10.1371/journal.pone.0040582
Cianferra, M., Petronio, A. ve Armenio, V. (2019) Non-linear noise from a ship propeller in open sea condition, Ocean Engineering, 191, 1-16. https://doi.org/10.1016/j.oceaneng.2019.106474
Cominelli, S., Devillers, R., Yurk, H., MacGillivray, A., McWhinnie, L. ve Canessa, R. (2018) Noise exposure from commercial shipping for the southern resident killer whale population, Marine Pollution Bulletin, 136, 177-200. https://doi.org/10.1016/j.marpolbul.2018.08.050
Delikanlı, N.E., Yücedağ, C. ve Kapdı, A. (2014) Bartın kentinde araç trafiğinden kaynaklı gürültü kirliliği üzerine bir ön çalışma, Mühendislik ve Teknoloji Bilimleri Dergisi, 2, 21-40.
Deveci, Ö.S. (2004) Edirne il merkezinde gürültü düzeyleri belirlenerek gürültü haritasının oluşturulması, Uzmanlık Tezi, Trakya Ü.Tıp Fakültesi, Edirne.
Fırat, U. ve Akgül, T. (2017) Gemi akustik iz analizi, EMO Bilimsel Dergi, 7(13), 25-31.
Funda, Y.O. (2012) Gürültüye maruziyetin işitme üzerindeki etkilerinin, sigara kullanımı ve kotinin ile ilişkisinin incelenmesi, Uzmanlık Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı, Bolu.
İnsel, M. ve Helvacıoğlu, İ.H. (2008) Gemi yaşam mahallerinde gürültü hesapları ve ölçümleri, Gemi İnşaatı ve Deniz Teknolojisi Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı, s.304-315.
Korucuk, S. ve Memiş, S. (2019) Yeşil liman uygulamaları performans kriterlerinin dematel yöntemi ile önceliklendirilmesi: İstanbul örneği, AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 134-148.
Köseoğlu, M.C. ve Solmaz, M.S. (2019) Yeşil liman yaklaşımı: Türkiye ve Dünya yeşil liman ölçütlerinin karşılaştırmalı bir değerlendirmesi, IV. Ulusal Liman Kongresi, 7-8 Kasım 2019 – İZMİR. doi: 10.18872/0.2019.2
Kulu, M. (2019) Raylı sistemlerin oluşturduğu çevresel gürültü (İstanbul Kabataş-Bağcılar tramvay hattı örneği), Yüksek Lisans Tezi, KTO Karatay Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Kurra, S. (1991) Gürültü, Türkiye’nin Çevre Sorunları, Türkiye Çevre Vakfı Yayını, Ankara, 447-484.
Kurt, R.E., Khalid, H., Turan, O., Houben, M., Bos, J. ve Helvacioglu, I.H. (2016) Towards human-oriented norms: considering the effects of noise exposure on board ships, Ocean Engineering, 120, 101-107. http://dx.doi.org/10.1016/j.oceaneng.2016.03.049
Kürklü, G., Görhan, G. ve Burgan, H.İ. (2013) Çalışma hayatında gürültünün etkisi ve inşaat teknolojileri eğitimi açısından değerlendirilmesi, SDU International Technologic Science, 5(1), 22-35.
Merchant, N.D., Pirotta, E., Barton, T. R. ve Thompson, P.M. (2014) Monitoring ship noise to assess the impact of coastal developments on marine mammals, Marine Pollution Bulletin, 78, 85-95. http://dx.doi.org/10.1016/j.marpolbul.2013.10.058
Morgül, Ö.K. ve Dal, H. (2012) Sakarya ili şehir merkezinin gürültü kirliliği üzerine bir ön çalışma, SAÜ. Fen Bilimleri Dergisi, 16(2), 83-91.
Özer, S. (2014) Erzurum kent parklarındaki gürültü kirliliğinin belirlenmesi: Aziziye Parkı örneğinde, Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(2), 7-11.
Özsever, E., Köseoğlu, M.C. ve Şıhmantepe, A. (2019) Türkiye yeşil liman ölçütleri: gürültünün bir ölçüt olarak incelenmesi, IV. Ulusal Liman Kongresi, 7-8 Kasım 2019 – İZMİR. doi: 10.18872/0.2019.17
Simard, Y., Lepage, R. ve Gervaise, C. (2010) Anthropogenic sound exposure of marine mammals from seaways: Estimates for Lower St. Lawrence Seaway, eastern Canada, Applied Acoustics, 71, 1093-1098. doi:10.1016/j.apacoust.2010.05.012
Sousa-Lima, R.S. and Clark, C.W. 2009. Whale sound recording technology as a tool for assessing the effects of boat noise in a Brazilian marine park, Park Science, 26(1), 59-63.
Şahin, K. (2014) Atakum (Samsun) şehrinde çevresel gürültü kirliliği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(29), 722-730.
Şensöğüt, C. ve Çınar, İ. (2006) Çevresel faktörlerin gürültü yayılımına etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10, 131-138.
Tidau, S. ve Briffa, M. (2019) Distracted decision makers: ship noise and predation risk change shell choice in hermit crabs. Behavioral Ecology, 30(4), 1157-1167. doi:10.1093/beheco/arz064
Urick, R.J. (1983) Principles of Underwater Sound, 3rd ed. McGraw-Hill. New York.
URL-1, http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/09_Cevre.pdf (25.02.2020)
URL-2, https://www.google.com/maps/place/%C4%B0do+G%C3%BCzelyal%C4%B1+Feribot+%C4%B0skelesi/@40.3556128,28.9244364,17z/data=!4m8!1m2!2m1!1sg%C3%BCzelyal%C4%B1+ido+iskelesi+bursa!3m4!1s0x14ca6c408762898b:0xd2257e1eb911b076!8m2!3d40.355448!4d28.9266579 (25.02.2020)
URL-3, http://www.cmo.org.tr/mevzuat/mevzuat_detay.php?kod=294 (10.03.2020)
URL-4, https://tr.wikipedia.org/wiki/G%C3%BCzelyal%C4%B1,_Bursa (18.03.2020)
URL-5, https://www.haberler.com/ido-dan-guzelyali-iskelesine-tam-not-haberi/ (27.03.2020)
URL-6, https://www.nufusu.com/ilce/mudanya_bursa-nufusu (27.03.2020)
URL-7, NoMEPorts, Good Practice Guide on Port Area Noise Mapping and Management. http://ec.europa.eu/environment/life/project/Projects/index.cfm?fuseaction=home.showFile&rep=file&fil=NoMEports_GPG_PANMM1.pdf (02.07.2020)
URL-8, Nomeports Project- The port sectors initiative in port area noise mapping and management Layman’s Report http://ec.europa.eu/environment/life/project/Projects/files/laymanReport/LIFE05_ENV_NL_000018_LAYMAN.pdf (02.07.2020)
Vasconcelos, R.O., Amorim, M.C. ve Ladich, F. (2007) Effects of ship noise on the detectability of communication signals in the Lusitanian toadfish. The Journal of Experimental Biology, 210, 2104-2112. doi:10.1242/jeb.004317
Viola, S., Grammauta, R., Sciacca, V., Bellia, G., Beranzoli, L., Buscaino, G., Caruso, F., Chierici, F., Cuttone, G., Amico, A.D., ve diğ. (2017) Continuous monitoring of noise levels in the Gulf of Catania (Ionian Sea). Study of correlation with ship traffic, Marine Pollution Bulletin, 121, 97-103. http://dx.doi.org/10.1016/j.marpolbul.2017.05.040