THE USE OF AN INTERPRETIVE SCHEME IN EXAMINING TWO TURKISH TRANSLATIONS OF DOYLE’S “SPECKLED BAND”

This paper descriptively examines two Turkish translations – one published before Sherlock Holmes was popularized in visual media in the 2000s and one thereafter – of a Sherlock Holmes story entitled “The Adventure of the Speckled Band” by Arthur Conan Doyle to establish how the two translators handled certain aspects of the story deemed important for a literary interpretation. In determining these important aspects, it develops and uses an “interpretive scheme” inspired by Damrosch’s (2003) ruminations on “world literature.” The interpretive scheme contains three aspectual categories, i.e., “referential,” “genre-related” and “stylistic” aspects. The aim of this examination is twofold: first, it seeks to find out whether there are differences between the interpretations of these important aspects in the two translations and if so, whether these differences may be a result of the popularization of Sherlock Holmes. Second, it aims to explore the educational implications of translators’ choices in translating the aforementioned aspects, discussing how the use of an interpretive scheme in the analysis of translations may be helpful in choosing texts for the teaching of English literature to a Turkish-speaking audience.

Doyle’un “Speckled Band” İsimli Öyküsünün İki Türkçe Çevirisinin Bir Yorumlama Şemasıyla İncelenmesi

Bu makale, Arthur Conan Doyle tarafından yazılmış “The Adventure of the Speckled Band” isimli bir Sherlock Holmes öyküsünün, karakterin, 2000’li yıllarda görsel medyada popülerleşmesinden önce ve sonra basılmış iki Türkçe çevirisini, çevirmenlerin öyküdeki edebi yorumlama açısından önemli olan belli başlı özellikleri nasıl ele aldıklarını belirlemek amacıyla betimleyici olarak incelemektedir. Bu önemli özellikleri belirlemek için, Damrosch’un (2003) “dünya edebiyatı” ile ilgili görüşlerinden esinlenilmiş ve “göndergesel,” “türsel” ve “biçimsel” özellikler olmak üzere üç kategoriden oluşan bir “yorumlama şeması” kullanılmıştır. Bu incelemenin iki amacı vardır: birinci olarak, inceleme iki çeviride önemli özelliklerin yorumlanmaları arasında farklar olup olmadığını ve eğer varsa, bu farkların Sherlock Holmes’ün popülerleşmesinin bir sonucu olup olmadığını belirlemeyi amaçlamaktadır. İkinci olarak, inceleme yukarıda belirtilen önemli özellikleri ele alırken çevirmenlerin yaptıkları tercihlerin eğitsel etkilerini araştırmayı ve Türkçe konuşan bir okuyucu kitlesine İngiliz edebiyatının öğretilmesi amacıyla metin seçme sürecinde çeviri metinlerin çözümlenmesinde bir yorumlama şemasının kullanılmasının nasıl faydalı olabileceğini tartışmayı amaçlamaktadır.

PDF

___

Damrosch, David (2003). What is World Literature. Princeton: Princeton University Press.

Doyle, Arthur Conan (1892). Adventures of Sherlock Holmes. New York: Harper & Brothers. http://www.gutenberg.org/files/48320/48320-h/48320-h.htm#viii (Accessed: 30.04.2019).

Doyle, Arthur Conan (1992). Sherlock Holmes Ölüm Döşeğinde. Trans: Saffet Günersel, İstanbul: Metis.

Doyle, Arthur Conan (2013). Sherlock Holmes’un Maceraları. Trans: Berrak Göçer and Kaya Genç, İstanbul: Everest.

Drabble, Margaret (2000). The Oxford Companion to English Literature. Oxford and New York: Oxford University Press.

Favor, Lesli J. (2000). “The Foreign and the Female in Arthur Conan Doyle: Beneath the Candy Coating”. English Literature in Transition, Vol. 43, Iss. 4, p. 398-409.

Frank, Lawrence (1996). “Dreaming the Medusa: Imperialism, Primitivism, and Sexuality in Arthur Conan Doyle’s The Sign of Four”. Signs, Vol. 22, Iss. 1, p. 52-85.

Genette, Gerard (1997). Paratexts: Thresholds of Interpretation. Cambridge: Cambridge University Press.

Günersel, Saffet (1992). “Sir Arthur Conan Doyle (1859-1934)”. Sherlock Holmes Ölüm Döşeğinde. Author: Arthur Conan Doyle, İstanbul: Metis Yayınları, p. 7-9.

Hodgson, John A. (1992). “The Recoil of “The Speckled Band”: Detective Story and Detective Discourse”. Poetics Today, Vol. 13, Iss. 2, p. 309-324.

Jakobson, Roman (2000). “On Linguistic Aspects of Translation”. The Translation Studies Reader. Ed: Lawrence Venuti, London and New York: Routledge, p. 113-118.

Jones, Darryl (Ed.) (2016). “Introduction”. Gothic Tales. Author: Arthur Conan Doyle, Oxford: Oxford University Press, p. ix-xxxiii.

Munday, Jeremy (2001). Introducing Translation Studies. London and New York: Routledge.

Seago, Karen (2014). “Red Herrings and Other Misdirection in Translation”. The Voices of Suspense and Their Translation in Thrillers, Approaches to Translation Studies, 39. Ed: Susanne M. Cadera, Amsterdam and New York: Rodopi, p. 207-220.

Sutherland, John (2014). “Sherlock Holmes, The World's Most Famous Literary Detective” The British Library.

https://www.bl.uk/romantics-and-victorians/articles/arthur-conan-doylethe-creator-of-sherlock-holmes-the-worlds-most-famous-literarydetective (Accessed: 11.08.2019).

Tahir Gürçağlar, Şehnaz (2008a). The Politics and Poetics of Translation in Turkey, 1923-1960. Amsterdam and New York: Rodopi.

Tahir Gürçağlar, Şehnaz (2008b). “Sherlock Holmes in the Interculture: Pseudotranslation and Anonymity in Turkish Literature”. Beyond Descriptive Translation Studies Investigations in Homage to Gideon Toury. Eds: Anthony Pym, Miriam Shlesinger and Daniel Simeoni, Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins, p. 133-151.

Toury, Gideon (1995). Descriptive Translation Studies and Beyond. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins.