ERGENLERDE AİLE YAŞAM DOYUMUNUN BAZI DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Aile yaşam doyumu bireyin ailesiyle birlikteyken yaşadığı doyuma işaret etmekte ve aile üyeleriyle birlikteyken oluşan duygusal iklimini belirtmektedir. Bu araştırmada ergenlerin aile yaşam doyumlarının cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi, yaşanan şehir gibi demografik özellikler bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini ergenlik dönemindeki bireyler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi kolay ulaşılabilir uygun örnekleme yöntemiyle oluşturulmuş, araştırmaya Bitlis, Diyarbakır, Antalya ve İstanbul illerinde yaşayan toplam 302 ergen birey katılmıştır. Araştırmada verilerin elde edilebilmesi için iki araç kullanılmıştır. Bunlar, Aile Yaşam Doyumu Ölçeği ve Demografik Bilgi Formu’dur. Elde edilen verilerin normallik varsayımlarını karşılayıp karşılanmadığı incelenmiş ve verilerin alt gruplarda normal dağılım göstermediği anlaşılmıştır. Verilerin analizinde nonparametrik testlerin kullanılmasına karar verilmiştir. Yapılan analizler sonucu elde edilen bulgulara göre ergenlerin aile yaşam doyumu düzeyleri cinsiyete ve yaşanan şehre göre farklılık gösterirken, yaşa ve okul düzeyine göre farklılık göstermemektedir. Araştırma sonuçları alan yazın çerçevesinde tartışılarak araştırmacılara öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

aile yaşam doyumu, ergen, aile yaşam doyumu ölçeği, ergenlik dönemi, yaşam doyumu

Investigation of Family Life Satisfaction Among Adolescents According to Some Demographic Variables

Family life satisfaction points to the satisfaction that the individual experiences when he is with his family. In this study, it was aimed to examine the family life satisfaction of adolescents in the context of demographic characteristics such as gender, age, class level, and city of residence. The research was carried out in the survey model. The population of the research consists of individuals in adolescence. The sample of the study was formed by convenience sampling method, and a total of 302 adolescents living in the provinces of Bitlis, Diyarbakır, Antalya, and Istanbul participated in the research. Two tools were used to obtain data in the study. These are the Family Life Satisfaction Scale and the Demographic Information Form. It was examined whether the obtained data met the assumptions and it was understood that the data did not show a normal distribution in the subgroups. It was decided to use nonparametric tests in the analysis of the data. According to the findings obtained as a result of the analyzes, while the family life satisfaction levels of the adolescents differ according to the gender and the city where they live, they do not differ according to the age and school level. The research results were discussed within the framework of the literature and suggestions were presented to the researchers.

Keywords:

family life satisfaction, adolescent, family life satisfaction scale, adolescence, life satisfaction,

PDF

___

Agate, J. R., Zabriskie, R. B., Agate, S. T., Poff, R. (2009). Family leisure satisfaction and satisfaction with family life. Journal of Leisure Research, 41(2), 205-223.
Akün, E. (2013). Yapısal aile sistemleri kuramı bağlamında ergenlik döneminde aile yapısı ve ergenlik dönemi sorunları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 53(1), 85-116.
Aypay, A. (2018). Araştırma yöntemleri desen ve analiz. Anı Yayıncılık.
Beyazgül Tosun, A. (2022). Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ile okula bağlılık ve aile yaşam doyumu arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Bradburn, N. M. (1969). The structure of psychological well-being. Aldine Publishing.
Campbell, A., Converse, P. E., Rodgers, W. L. (1976). The quality of American life: Perceptions, evaluations, and satisfactions. Russell Sage Foundation.
Cantril, H. (1965). The pattern of human concern. New Brunswick: Rutgers University Press.
Cavga, Z. (2019). Lise öğrencilerinde aile yaşam doyumu ile psikolojik dayanıklılık ve sosyal medya kullanım bozukluğu arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Chang, Q., Xing, J., Ho, R. T., Yip, P. S. (2019). Cyberbullying and suicide ideation among Hong Kong adolescents: the mitigating effects of life satisfaction with family, classmates and academic results. Psychiatry Research, (274), 269-273.
Creswell, J. (2017). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Prentice Hall.
Çalışkan, M., Toker, M., Özbay, Y. (2017). Aile Yaşam Doyumu Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(1), 1-9.
Çetintaş, A. (2021). Ergenlerde aile yaşam doyumu ile psikolojik sağlamlık ve duygusal özerklik arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Elizabeth, A. Y. & Chang, E. C. (2021). Relational meaning in life as a predictor of interpersonal well-being: a prospective analysis. Personality and Individual Differences, 168, 110377.
Ermiş, B. S. (2019). Lise öğrencilerinin bağlanma stilleri, aile yaşam doyumları ve duygusal özerlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Fraenkel J. R. & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill International Edition.
Gurin, G., Veroff, J., Feld, S. (1960). Americans view their mental health. A nation wide interview survey. Basic Books.
Gülcan, A. & Nedim Bal, P. (2014). Genç yetişkinlerde iyimserliğin mutluluk ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 41-52.
Henry, C. S. (1994). Family system characteristics, parental behaviors, and adolescent family life satisfaction. Family Relations, (43), 447-455.
Henry, C. S. & Lovelace, S. G. (1995). Family resources and adolescent family life satisfaction in remarried family households. Journal of Family Issues, 16, 765-86.
Jhang, F. H. (2019). Effects of changes in family social capital on the self-rated health and family life satisfaction of older adults in Taiwan: A longitudinal study. Geriatrics & Gerontology International, 19, 228-232.
Kalaycı, Ş. (2019). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Pegem Yayıncılık.
Kardaş, F. & Yalçın, İ. (2018). Şükran: Ruh sağlığı alanında güncel bir kavram. Current Approaches in Psychiatry / Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(1), 1-18.
Kaya, Ö. S. (2020). Romantik ilişkilerde sorun çözme becerileriyle ilişkili faktörler: yaşam doyumu ve diğerkâmlığın yordayıcı etkisi. Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 3(1), 33-56.
Kılınç, D. (2021). Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı, aile yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluş ilişkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Antalya: Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kiye, S. (2016). Ergenlerde karakter güçlerinin içselleştirme ve dışsallaştırma belirtilerine ilişkin koruyucu etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kiye, S. & Boysan, M. (2022). Relationships between character strengths, internalising and externalising problems among adolescents: a latent class analysis, British Journal of Guidance & Counselling, 50(2), 303-320.
Koç, M. (2004). Gelişim psikolojisi açısından ergenlik dönemi ve genel özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(17), 231-238.
Kulaksızoğlu, A. (1989). Ergen-aile çatışmaları ile annenin tutumları arasındaki ilişki ve ergenin problemleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (1), 71-78.
Ljubetić, M. & Reić Ercegovac, I. (2010). Studentska percepcija obitelji i roditeljstva - kroskulturalna perspektiva [Student perception of family and parenthood - A cross-cultural perspective]. Život i škola, 23(5-6), 35-56.
Mangır, M. (2021). Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ve aile yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Moss, E. & Willoughby, B. J. (2018). Associations between beliefs about marriage and life satisfaction: The moderating role of relationship status and gender. Journal of Family Studies, 24(3), 274-290.
Ocakçı, A. F. (2015). Ergenlik dönemi özellikleri. A. F. Ocakçı, F. Üstüner (Ed.), Yetişkinliğe Bir Adım Kala Ergen Sağlığı içinde (1-7. ss.), Göktuğ Basım ve Yayın Dağıtım.
Olson, D. H., McCubbin, H., Barnes, H., Larsen, A., Muxem, A., Wilson, M. (1983). Families: What makes them work. Beverly Hills, CA: Sage.
Orellana, L., Schnettler, B., Adasme-Berríos, C., Lobos, G., Miranda-Zapata, E., Lapo, M. (2022). Family profiles based on family life satisfaction in dual-earner households with adolescent children in Chile. Family Proces, 61, 906-925.
Papini, D. R., Farmer, F. F., Clark, S. M., Micka, J. C., Barnett, J. K. (1990). Early adolescent age and gender differences in patterns of emotional self-disclosure to parents and friends. Adolescence, 25, 959-976.
Park, N. & Peterson, C. (2009). Character strengths: research and practice. Journal of College and Character, 10, np.
Plunkett, S. W. & Henry, C. S. (1999). Adolescent perceptions of interparental conflict, stressors, and coping as predictors of adolescent family life satisfaction. Sociological lnquiry, 69, 599-620.
Plunkett, S. W., Henry, C. S., Robinson, L. C. (June, 1996). Family qualities and adolescent family life satisfaction. Paper presented at the annual meeting of the American Association of Family and Consumer Sciences.
Proctor, C., Maltby, J., Linley, P. A. (2018). Life satisfaction. R. J. R. Levesque (Ed.), Encyclopedia of Adolescence içinde (2165-2176. ss.), Springer.
Rutter, M. (1993). Resilience: Some conceptual considerations. Journal of Adolescent Health, 14, 626-631.
Savci, M., Akat, M., Ercengiz, M., Griffiths, M. D., Aysan, F. (2020). Problematic social media use and social connectedness in adolescence: The mediating and moderating role of family life satisfaction. International Journal of Mental Health and Addiction, (20), 2086-2102.
Seligman, M. E. P. (2002). Handbook of positive psychology. C. R. Snyder, S. J. Lopez (Ed.), Positive Psychology, Positive Prevention, and Positive Therapy içinde (3-12. ss.), Oxford University Press.
Somerville, S. D. (2020). Family life satisfaction in midlife. University of Alberta.
Sung-Ho, I., Ji-Young, J., Sang-Cheo, J. (2021). A study on the effects of psychological health capitalon family life satisfaction and psychological happiness of women in multicultural family. Natural Volatiles & Essential Oils, 8(4), 4996-5009.
Şahin, A. (2019). Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık ile yaşam doyumu ve iyi oluş arasındaki ilişkiler. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 151-176.
Şahin, D. (2014). Öğretmenlerin öz duyarlıklarının psikolojik sağlamlık ve yaşam doyumu açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şahin, Ş. & Çövener Özçelik, Ç. (2016). Ergenlik dönemi ve sosyalleşme. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 5(1), 42-49.
Schumm, W. R., Bugaighis, M. A., Jurich, A. P., Boilman, S. R. (1986). Example and explanation as predictors of adolescent compliance with parental instructions. Journal of Social Behavior and Personality, 1, 465-470.
Seligman, M. (2002). Authentic happiness. Free Press.
Taş, İ., Karacaoğlu, D., Akpınar, İ., Taş, Y. (2022). Ergenlerde aile yaşam doyumu ile dijital oyun bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 9(1), 28-42.
Tel, F. D. & Sarı, T. (2016). Üniversite öğrencilerinde öz-duyarlık ve yaşam doyumu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 292-304.
Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374-384.
Toth, J. F., Brown, R. B., Xu, X. (2002). Separate family and community realities? An urban-rural comparison of the association between family life satisfaction and community satisfaction. Community, Work & Family, 5(2), 181-202.
Urchaga, J., Ingelmo, R. M., Cabaco, A., Moral-García, J. (2020). Life Satisfaction, Physical Activity and Quality of Life Associated with the Health of School-Age Adolescents. Sustainability, 12, 9486.
Veenhoven, R. (1996). The study of life-satisfaction. Eötvös University Press.
Viñas-Bardolet, C., Guillen-Royo, M., Torrent-Sellens, J. (2019). Job characteristics and life satisfaction in the EU: A domains-of-life approach. Applied Research in Quality of Life, 14, 1-30.
World Health Organization (WHO) (2023, Mart 30). Maternal, newborn, child and adolescent health. https://www.who.int/teams/maternal-newborn-child-adolescent-health-and-ageing/quality-of-care
Zabriskie, R. B. & McCormick, B. P. (2003). Parent and child perspectives of family leisure involvement and satisfaction with family life. Journal of Leisure Research, 35(2), 163-189.
Zloković, J., Gregorović Belaić, Z., Čekolj, N. (2020). Family life satisfaction-Perception of the youth and their parents. 6th International e-Conference on Studies in Humanities and Social Sciences içinde (29-40. ss.).