Türkiye'de Uygulanan Program Geliştirme Modellerinin Çatışmacı Kuram Açısından İdeoloji Üretim Sorunu

Bu araştırmada, Türkiyede uygulanan program geliştirme modellerininçatışmacı kuram argümanları açısından ideoloji üretim sorunu irdelenmiştir.Türkiyede uygulanan program geliştirme modellerinin metodolojik yapısı, entegreedildiği kurumsal yapı ve öğretim pratiğine etkileri, çatışmacı kuramın argümanlarıaçısından karşılaştırmalı olarak ideoloji üretim sorunu irdelenmiştir. Araştırmabetimsel olup, literatür taramasına dayalı yürütülen kuramsal bir çalışmadır. İlgilialanyazından toplanan araştırma verileri, betimsel analiz aracılığıyla tanımlanıp,karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır. Araştırma bulguları ilk aşamada Türkiyedeuygulanan program geliştirme modellerinin metodolojik yapısı, entegre olduğukurumsal yapı ve öğretim pratiğine etkileri boyutlarında analiz edilmiştir. Bu analizbulguları bağlamında ikinci aşamada çatışmacı kuramın; hegemonya, devletinideolojik aygıtları, egemen sınıfı meşrulaştırma-yabancılaşma ve kültürelsermayenin yeniden üretimi argümanları bağlamında karşılaştırmalara gidilmiş vemakro düzeyde ideoloji üretimini nasıl olanaklı kıldığı irdelenerek literatürledesteklenmiştir.

The Issue of Ideology in Context of Conflict Theory in the Implemented Models of CurriculumDevelopment in Turkey

In this study, it was examined how curriculum development modelsimplemented in Turkey make possible understanding of ideology in the dimensionsof methodological structure, integrated institutional structure, and effect to teachingpractice in terms of ideology within conflict theory. In this context, the study wascarried out based on literature review. The data were obtained from the relatedliterature concerning curriculum development models implemented in Turkey andideology discourse within conflict theory. The data collected were identified viadescriptive analysis and interpreted comparatively. Firstly, study findings wereexamined curriculum development models implemented in Turkey to dimensions ofmethodological structure, integrated institutional structure, and effects to teachingpractice. Secondly, compared with the discourse of the conflict theory related topower, ideological state apparatuses, legimitization of dominant class-alienation andcultural capital within conflict theory, it was determined the understanding ofideology that it makes possible. According to these findings, it was discussed theunderstanding of ideology that models make possible it terms of personal-socialeffects at macro level.

PDF

___

Alhusser, L. 2006. Felsefe ve bilim adamlarının kendiliğinden felsefesi (çev. A. Tümertekin). İstanbul: İthaki Yayınları.
Alhusser, L. 2012. Yazılar (çev. Yağmur Ceylan Uslu). İstanbul: İthaki Yayınları.
Althusser, L. 2010. İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları (çev. A. Tümertekin) (4. Baskı). İstanbul: İthaki Yay.
Apple, M. W. 2006. Eğitim ve iktidar (çev. E. Bulut). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Arun, Ö. 2014. İnce zevkler-olağan beğeniler: Çağdaş Türkiye'de kültürel eşitsizliği yansımaları. Cogito - Pierre Bourdieu Özel Sayısı, 76, 167-191.
Aydın, M. 2008. İdeoloji ve Siyaset, İdeoloji (Edit. K. Çağan), Ankara: Hece Yayınları.
Aytaç, K. 1998. Avrupa eğitim tarihi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Yayınları.
Barrett, M. 2004. Marx'tan Focualt'ya İdeoloji, (çev. A. Fethi). İstanbul: Doruk Yayıncılık.
Bauman, Z. 2000. Siyaset arayışı (çev. T. Birkan). İstanbul: Metis Yayınları.
Bayram, A. K. 2008. İdeoloji ve dönüşüm, İdeoloji (ed. Kenan Çağan), Ankara: Hece Yayınları.
Beauchamp, G., A. 1983. Curriculum thinking. Fundamental Curriculum Decisions (Prepared by the ASCD 1983 Yearbook Commitee). Virginia: Asssociation for Supervision and Curriculum Development
Bourdieu, P. 2006. Pratik nedenler (çev. Hülya Uğur Tanrıöver). İstanbul: Hil Yayınları.
Bourdieu, P. 2013. Bilimin toplumsal kullanımları (çev. Levent Ünsaldı). Ankara: Heretik Yayıncılık.
Bourdieu, P. 2013. Seçilmiş metinler (çev. Levent Ünsaldı). Ankara: Heretik Yayıncılık.
Caymaz, B. 2007. Türkiye'de vatandaşlık-resmi ideoloji ve yansımaları. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Kaya, N. 2012. Türkiye'nin eğitim sisteminde azınlıklar ve ayrımcılık (derl. K. Çayır, ve M. Ayan Ceyhan içinde) Ayrımcılık- Çok Boyutlu Yaklaşımlar. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Cevizci, A. 2010. Felsefe tarihi (Thales'ten Baudrillard'a) (2. Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
Çağan, K. 2008. İdeoloji. Ankara: Hece Yayınları.
Çayır, K. (edit.), 2010. Eğitim, çatışma ve toplumsal barış. Tarih Vakfı Yay.
Çeğin, G. 2014. Muhalif bir entellektüelin büyü bozumu. Bourdieu ve entelektüeli sorunsallaştırmak. (der. Güney Çeğin vd. İçinde). Ocak ve Zanaat Pierre Bourdieu Derlemesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Çelenk, S., Tertemiz, N., Kalaycı, N. (2000). İlköğretim programları ve gelişmeler. Ankara: Nobel Yayın Dağıt.
Çelik, N. B. 2005. İdeolojinin soykütüğü-1 Marx ve ideoloji. Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
Demirel, Ö. 1992. Türkiye'de program geliştirme uygulamaları, Hacettepe Üniv. Eğitim Fakültesi Derg., 7, 27-43
Demirel, Ö. 2011. Eğitimde program geliştirme, (15. Baskı), Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Eagleton, T. 1996. İdeoloji (çev. M. Özcan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Eagleton, T. 2010. Estetiğin ideolojisi (çev. Gözkan v.d.). İstanbul: Doruk Yayıncılık.
Edis, A.B. 1947. Milli eğitim düsturu-programlar (7.cilt). İstanbul: Güven.
Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi. 1997. Milli eğitim bakanlığında program çalışmaları. Ankara: Eğitim Araştırma Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
Finlasyon, J. G. 2007. Habermas (çev. T. Kılıç). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Forgacs, D. 2010. Gramsci kitabı-seçme yazılar 1916-1935 (çev. İbrahim Yıldız). Ankara: Dipnot Yayınları.
Giddens, A. 2005. Sosyal Teorinin Temel Problemleri, (çev. Ü. Tatlıcan). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Gökçe, F. 2007. Değişme sürecinde devlet ve eğitim (4. baskı). Ankara: Tek Ağaç Yayınları.
Göker, E. 2014. Araştırma tasarımı açısından Pierre Bourdieu'nün sanat sosyolojisi (der. Güney Çeğin vd. İçinde). Ocak ve Zanaat Pierre Bourdieu Derlemesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Gutek, G. L. 2006. Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar (çev. N. Kale). Ankara: Ütopya Yayınları. 3. Baskı
Güven, İ. 2000. Türkiye'de devlet eğitim ve ideoloji. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Güvenç, B., vd. 1991. Türk-İslam sentezi. İstanbul: Sarmal Yayınevi.
Habermas, J. 2007. İdeoloji Olarak Teknik ve Bilim (çev. M. Tüzel) (6. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Heywood, A. 2007. Siyasal ideolojiler (çev. Bayram v.d.). Ankara: Adres Yayınları.
Hirschfeld, U., 2013. Toplumsal çalışma ve eğitimin siyasal teorisine doğru (ed. Peter Mayo) Gramsci ve Eğitsel Düşünce (çev. Onur Gayretli). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
İnal, K. 2004. Eğitim ve iktidar. Ankara: Ütopya Yayınları.
İnal, K. 1992. Bazı paradigmalarda eğitim ve özgürlük ilişkisi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2), 795-820.
İnal, K. 1996. Eğitimde ideolojik boyut. Ankara: Doruk Yayımcılık.
İnal, K. 2006. Neoliberal eğitim ve yeni ilköğretim müfredatının eleştirisi. Praksis, 14, 265-287.
İşeri, A. 2011. Program teorisinin düşünsel temelleri-felsefe, sosyoloji ve ideoloji kuramları açısından. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Programları ve Öğretim A.B.D. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
İşeri, A. 2014. Türkiye'de uygulanan program geliştirme modellerinin pragmatist felsefe açısından epistemoloji sorunu. İOJES: İnternational Online Journal of Education Sciences, 6 (1), 214-230. DOI: http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2014.01.018
Kaplan, İ. 2013. Türkiye'de milli eğitim ideolojisi (7. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
Karademir Hazır, I. 2014. Bourdieu sonrası yeni eşitsizlik gündemleri: Kültürel sınıf analizi, beğeni ve kimlik. Cogito - Pierre Bourdieu, 76, 230-264.
Karasar, N. 2005. Bilimsel araştırma yöntemi (15. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kazancı, M. 2006. Althusser, ideoloji ve ideoloji ile ilgili son söz. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, s (24).
Kongar, E. 1995. Toplumsal değişme kuramları ve Türkiye gerçeği. İstanbul: Remzi Kitabevi
Mardin, Ş. 1999. İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayınları (4. baskı).
Marshall, G. 1999. Sosyoloji sözlüğü. (çev. O. Akınhay, D. Kömürcü). Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
Marx, K. ve Engels, F. 2004. Alman ideolojisi (Feuerbach) (çev. Sevim Belli). İstanbul: Sol Yayınları.
Mayo, P. 2013. Antonio Gramsci ve yetişkin eğitimine katkısı (ed. Peter Mayo) Gramsci ve Eğitsel Düşünce (çev. Onur Gayretli). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
McKernan, J. 2008. Curriculum and imagination, process theory, pedagogy and action research. London: Routledge Taylor & Francis Group.
McLaren, P. 2011. Okullarda yaşam eleştirel pedagojiye giriş (çev. Hasan Arslan, Mustafa Yunus Eryaman). Ankara: Anı Yayıncılık.
Mclellan, D. 2005. İdeoloji (çev. B. Yıldırım). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Milli Eğitim Bakanlığı, 1983. İlköğretim okulu kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı.
Mumby, D. K. 2005. Kitle kültürü ve ideoloji. Doğu-Batı Dergisi. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 30, 123-142.
Noddings, N. 2006. Eğitim ve mutluluk (çev. Zuhal Bilgin). İstanbul: Kitap Yayınevi.
Null, W. 2011. Curriculum from theory to practice. New York: Rowman& Littlefıeld Publıshers, İnc.
O'Neill, G. 2010. Programme design: owerview os curriculum models. UCD Teaching and Learning/ Resources: www.ucd.ie/teaching
Oliva, P. F. 2005. Developing the curriculum (Fourth Edition). United State: Longman.
Ornstein, C., Hunkins,P. 2004. Curriculum: foundation, principles and issues. New Jersey: Prentice Hall.
Örs, H.B. 2009. İdeoloji: karmaşık dünyayı anlaşılır kılmak. 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler (Derl. H. B. Örs) (içinde 3-46). İstanbul: İstanbul Bilgi üniversitesi Yayınları (3. baskı).
Özbek, S. 2003. İdeoloji kuramları (2. Baskı). İstanbul: Bulut Yayınları.
Özsöz, C. 2014. Pierre Bourdieu: Simgesel şiddet, eğitim, iktidar. Cogito - Pierre Bourdieu, 76, 290-311.
Parlak, İ. 2005. Kemalist ideoloji'de eğitim. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
Pinar, W. 2004. What is curriculum Theory. United State: Lawrence Erlbaum Associates İnc.
Posner, G. J. 1992. Analyzing the curriculum. McGraw-Hill İnc.
Ritzer, G. 2011. Modern sosyoloji kuramları (çev. Himmet Hülür). Ankara: De Ki Basım Yayım LTD.
Sancar, S. 2008. İdeolojinin serüveni. Ankara: İmge Yayınevi.
Sezgin, İ. 2000. Mesleki ve teknik eğitimde program geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları.
Smith, M.K. 2000. Curriculum theory and practice. The Encyclopaedia of İnformal Education. www.infed.org/biblio/b-curric.htm.
Taba, H. 1962. Curriculum development theory and practice. New York: Harcourt, Brace & World, İnc.
Tan, M. 1990. Eğitim sosyolojisinde değişik yaklaşımlar: işlevci paradigma ve çatışmacı paradigma, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23 (2), 557-571.
Tanner, D. Tanner, L. N. 1975. Curriculum development. New York: MacMillan Publishing Co. İnc.
Tarih Vakfı, 2009. Ders kitaplarında insan hakları II projesi bulgular ve tavsiyeler raporu. (http://www.tarihvakfi.org.tr/dkih/download/bulgular_tavsiyeler_raporu.pdf)
Taşdelen, V. 2003. Eğitimde kuram ve uygulama bağının kurulmasına yönelik felsefi bir araştırma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt-36, sayı 1-2, 151-161
Tezcan, M. 2005. Sosyolojik kuramlarda egitim. Ankara: Anı Yayıncılık
Thomas, P. D. 2010. Gramsci çağı (Çev. İlker Akçay-Ekrem Ekici). Ankara: Dipnot Yayınları.
Türk, H. B. 2014. Sihirden nefret eden bir ilüzyonist: Bourdieu, gelenek ve ideoloji (der. Güney Çeğin vd. içinde). Ocak ve Zanaat Pierre Bourdieu Derlemesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Tyler, R.W. 1969. Basic principles of curriculum and instruction: The University of Chicago Press.
Vincent, A. 2006. Modern politik ideolojiler (çev. A. Tüfekçi). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Wiles, J. 2005. Curriculum essantials. Pearson Education İnc.
Wiles, J. ve Bondi, J. 2007. Curriculum development. Pearson Education İnc.
Yıldırım, A., Şimşek, H. 2008. Sosyal bilimlerde nitel araştırma. (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.