Topluma Hizmet Uygulamaları Dersinin Toplumsal Bilinç Kazandırmadaki Etkisi

Bu araştırma, bir öğretmende olması gereken toplumla bütünleşme, toplumsal liderlik, toplumsal sorumluluk gibi birtakım özellikleri kazandırmada THU dersinin önemi ve gerekliliği konusunda öğretmen adaylarının görüşlerini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma yöntemi kullanılarak hazırlanan bu çalışmanın araştırma grubunu Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi’ndeki 16 Sosyal Bilgiler öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmanın sonunda Marmara Üniversitesi’ndeki 8 öğrenciden 6’sının TEMA, TEGEV, LÖSEV gibi bazı sivil toplum kuruluşlarına üyeliklerinin bulunduğu buna karşın Ondokuz Mayıs Üniversitesi öğrencilerinin ise 8 öğrenciden yalnızca 2’sinin üyeliğinin olduğu tespit edilmiştir. Bu durum Marmara Üniversitesi öğrencilerinin sivil toplum kuruluşlarına karşı daha duyarlı olduğu izlenimini verse de çalışmada bu üyeliklerin sadece kâğıt üzerinde olduğu ve öğrencilerin yapılan faaliyetlere katılımlarının olmadığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra öğretmen adayları THU dersinin önemini dile getirmişler ancak günlük kaygıları, organize olma konusunda yaşanılan sıkıntıları ve KPSS, ALES gibi sınavların yarattığı kaygıları öne sürerek derste yaptıkları faaliyetleri sürdürememekten yakınmışlardır

Anahtar Kelimeler:

THU dersi, toplumsal bilinç, sosyal bilgiler, öğretmen adayı

Topluma Hizmet Uygulamaları Dersinin Toplumsal Bilinç Kazandırmadaki Etkisi

The present study aims to reveal prospective teachers’ views on the significance and necessity of the CSL course as it relates to such qualities as social unity, social leadership, and social responsibility that should be present in any teacher. The research group was composed of 16 preservice social studies teachers studying at the Schools of Education of Samsun Ondokuz Mayıs University and Marmara University. Of the eight students interviewed at Marmara University, six were found to be members of NGOs such as TEMA, TEGEV, and LÖSEV, while only two of the eight students interviewed at Ondokuz Mayıs University had such memberships. This could be interpreted as Marmara University students being more sensitive to NGOs, however, these memberships were found to be on paper only and the students did not take part in the activities. While the prospective teachers stressed the importance of the CSL course, they complained about not being able to follow up the course activities due to daily preoccupations, problems in getting organized, and anxiety caused by examinations such as the KPSS and the ALES

Keywords:

CSL course, social consciousness, social studies, prospective teacher,

PDF

___

Akın, U. ve Özdemir, M., 2009. Öğretmen adaylarının demokratik değerlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: eğitim bilimleri fakültesi örneği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 183-198.
Akyıldız, S ve Ayvacı, H. Ş., 2009. Topluma hizmet uygulamaları dersinin bireye ve topluma kazandırdıkları ve toplumun beklentileri. Milli Eğitim, S. 184, 102-117.
Anderson, C. S. and Witmer, J. T,. 1994. How to establish a high school service learning program, Association for Supervision and Curriculum Development: Virginia.
Anderson, J. E. and Sungur, E. A., 1999. Community service statistics projects. The American Statistician, 53(2), 132-136.
Astin, A.W. and Sax, L.J., 1998. How undergraduates are affected by service participation, Journal Of College Student Development, 39(3), 251- 262.
Balay, R., 2004. Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32(7), 61-82.
Banerjee, M. and Hausafus, O.C., 2007. Faculty use of service-learning: perceptions, motivations, and ımpediments for the human sciences, Michigan Journal of Community Service Learning, 14(1), 32-45.
Barbee, P.W., Scherer, D. and Combs, D.C., 2003. Prepractium service- learning: examining the relationship with counselor self- efficacy and anxiety. Counselor Education and Supervision, Vol: 43, 108- 119.
Cress, M. C., 2005. “What is service learning”, learning through serving: a student guidebook for service -learning accros the disciplines, Virginia: Styluss Publishing.
Çelikkaya, H., 1999, Öğretmenlik mesleğine giriş, Bursa: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y., 2005. Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
Çoban, B. Kaşkaya, A. ve Ağırbaş, Ö., 2010. Sınıf öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerin topluma hizmet uygulamaları dersine ilişkin tutumlarının diğer bölümler ile karşılaştırılması (Erzincan üniversitesi örneği). 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 484-488.
Çuhadar, A., 2008. Topluma hizmet uygulamaları dersi aracılığı ile yurttaş- öğretmen yaratmak. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu.
Dewey, J., 2008. Okul ve toplum, (H. A. Başman, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.
Drucker, P. F., 1996. Yeni gerçekler, (B. Karanakçı, Çev.). Ankara: İş Bankası Yayınları.
Elma, C., Kesten, A., Kıroğlu, K., Uzun Mercan, E., Dicle, A. N. ve Palavan, Ö., 2010. Öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersine ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 231-252.
Fidan, N., 2012. Okulda öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem Akademi.
Gökçe, N., 2011. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamalarına ilişkin değerlendirmeleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 176-194.
Gürol, A. ve Özercan, M. G., 2010. Topluma hizmet uygulamaları dersinin uygulanmasına ilişkin görüşlerin belirlenmesi. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 539-544.
Johnson, S. D. and Bozeman, M., 1998. Service learning and the development of social responsibility. The Annual Convention of the Central States Communication Association, 1-17.
Kesten, A., 2012. Öğretmen adaylarının ve öğretim elemanlarının bakış açısıyla topluma hizmet uygulamaları dersinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2125-2148.
Küçükoğlu, A., 2012. Öğretmen eğitiminde topluma hizmet uygulamaları deneyimsel bir öğrenme yaklaşımı, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(4), 214-226.
Küçükoğlu, A. ve Coşkun, Z. S., 2012. Yeni bir çoklu pedagojik yaklaşım: topluma hizmet uygulamaları. Milli Eğitim, S.194, 92-107.
Markus, B. G., Howard, J. P. F and King, D. C., 1993. Notes: ıntegrating community service and classroom ınstruction enhances learning: results from an experiment. Educational Evaluation and Policy Analysis, 15(4), 410-419.
Morgan, W. and Streb, M., 2001. Building citizenship: how student voice in service-learning develops civic values. Social Science Quarterly, 32(1), 154-169.
Musolf, G. R., 2001. John dewey’s social psychology and neo pragmatism theoretical foundations of human agency and social reconstruction. The Social Science Journal, Vol:38, 277-295.
Özdemir, S.M. ve Tokcan, H., 2010. Topluma hizmet uygulamaları dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, S:30, 41-61.
Özden, Y., 2002. Eğitimde yeni değerler. Ankara: Pegema Yayıncılık.
Sezgin, F. ve Duran, E., 2011. Kamu personeli seçme sınavı’nın (KPSS) öğretmen adaylarının akademik ve sosyal yaşantılarına yansımaları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(3), 9-22.
Simons, L. ve Clearly B., 2006. The ınfluence of service learning on students’ personal and social development. College Teaching, 54(4), 307-318.
Sönmez, Ö. F., Avaroğlu, M., Karatekin, K., Merey, Z., Kuş, Z., Kaymakçı, S., Öztürk, T., Uygun, K. ve Çiftçi, B., 2009. Topluma hizmet uygulamaları. B. Aksoy, T. Çetin ve Ö. F. Sönmez (Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
Tanrıseven, I., Üredi, L. ve Yanpar Yelken, T., 2010. Öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersine ilişkin kazanımları, karşılaştıkları güçlükler ve çözüm önerileri. 1.Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Balıkesir.
Tomkovick, C., S. W. Lester, L. Flunker, T. A. Wells., 2008. Linking collegiate service- learning to future volunteerism, ımplications for nonprofit organizations. Nonprofit Management and Leadership, 19(1), 3-26.
Tucker, M. L., McCarthy, A. M., Hoxmeier, J. A. and Lenk, M. M., 1998. Community service learning ıncreases communication skills across the business curriculum. Business Communication Quarterly, 61(2), 88-99.
Uğurlu, Z. ve Kıral, E., 2012. Öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersinin işleyiş süreci ve kazanımlarına ilişkin görüşleri. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 59-93.
Wade, R. C., 1997. Service-learning in preservice teacher education. R. C. Wade (Ed.), Community Service-Learning: A Guide to İncluding Service in the Public School Curriculum. NY: State University of New York Press.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H., 2008. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, K., 2011. Eğitim fakültelerinin sosyal sorumluluğu ve topluma hizmet uygulamaları dersi: nitel bir araştırma. Kuramsal Eğitimbilim, 4(2), 86-108.
YÖK (2006). Eğitim fakültelerinde uygulanacak yeni programlar hakkında açıklama – Programlar ve Ders İçerikleri. 15.03.2013 tarihinde http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/yeni_programlar_ve_icerik.htm adresinden alınmıştır. Başvuru: 15.05.2014
Yayına Kabul: 10.07.2014