Bal Arılarındaki Varroa destructor'a Karşı Flumentrin'in (Varostop) Sonbahar Sezonundaki Etkisinin Belirlenmesi

Amaç: Varroa destructor, ülkemizde ve dünyada bal arılarına en fazla zarar veren bir dıĢ parazittir. Parazitin neden olduğu Varroosis hastalığı sonu-cunda, ergin arılarda %25’e varan ağırlık kaybı, bakteri ve virüslere duyarlılık, yeni çıkan yavrularda kanat bozuklukları - karın kısalıkları, tedavi edilme-diğinde ise kovanın sönmesine neden olmaktadır. Bu çalıĢmada, arılara yukarıda bahsedilen zararları veren dıĢ parazit Varroa destructor’a karĢı, sonba-har sezonunda, flumetrin (Varostop® : Lavita, Türki-ye) preparatının etkinliğinin belirlenmesi amaçlan-mıĢtır. Gereç-Yöntem: Nemli bir iklime sahip Marmara Bölgesindeki Bursa ilinde bulunan bir arılıkta Langstroth tipi, sekiz çerçeveli 14 kovandan yedi tanesinden deneme, diğer yedisinden kontrol grubu oluĢturulmuĢtur. Deneme grubundaki her kovana, her biri 3,6 mg etken madde flumetrin (Varostop®) içeren ince ahĢap striplerden dörder tane, çerçeve-lerin arasına asılarak konulmuĢtur. Kontrol kovanla-rına ise deneme süresince herhangi bir ilaç uygu-lanmamıĢtır. Deneme Eylül – Ekim 2009 aylarında gerçekleĢtirilmiĢ ve bu süre zarfında ortalama sı-caklık 16°C (12 - 20°C arasında) olmuĢtur. Tedaviden önce ve dört hafta sonra, her gruptaki kovanların en dıĢ çerçevesinden ortalama 200 arı, dietil eterli pamuk içeren kavanozlara alınmıĢtır. Arılar üzerinde hiçbir akar kalmadığından emin olunana dek kavanoz sallanarak akar sayımları gerçekleĢtirilmiĢ ve arılar üzerindeki akar sayıları hesaplanarak kaydedilmiĢtir. Flumetrinin etkinliği, denemeden önce ve dört hafta sonra arılar üzerin-deki akar sayıları arasındaki farka uygulanan Henderson-Tilton formülüyle belirlenmiĢtir. Uygula-nan tüm stripler tedaviden sonra kovandan alınmıĢ-lardır. Ġlacın etkisi Ģu formülle bulunmuĢtur: DüzeltilmiĢ Tedavi öncesi kontroldeki akar say. x Tedavi sonrası tedavi gr. akar say Yüzde = ( 1 – ) x 100 Tedavi sonrası kontroldeki akar say. x Tedavi öncesi tedavi gr. akar say. Bulgular: Kullanılan formüle göre, dört haftalık tedavi sonrası kolonilerdeki yoğun Varroa enfestasyonuna karĢı flumetrinin (Varostop) etkisi %94.9 olarak bulunmuĢtur. Kontrol grubunda akar sayılarının artarak devam ettiği görülmüĢtür. Varroosis mücadelesinde biyolojik teknikler, kimya-sal ve doğal ilaçlar kullanılmaktadır. Flumetrin etken maddesi, piretiroid grubu ilaçlar içinde bulunmakta ve bu gruptaki ilaçlar, akarlarda hücrelerin sodyum kanallarını açarak uzamalarına ve sonuçta ölüme neden olmaktadırlar. Dünyanın çeĢitli bölgelerinden piretiroidlere karĢı Varroa direnci bildirilmiĢ, Türki-ye’de ise bu konuda bir çalıĢma henüz yapılmamıĢ-tır. Flumetrin ile ilgili çeĢitli ülkelerde yapılan çalıĢ-malarda %94.3 ile %99.1 arasında etkiler bulun-muĢ, ülkemizde ise flumetrin içeren baĢka bir ticari ürünle yapılan çalıĢmalarda %87.7 ile %100 etki bulunmuĢtur. Bu ürünün kullandığımız üründen farkı, etken maddenin plastik striplere emdirilmiĢ olmasıdır. ÇalıĢmamızda Varostop®’un dört haftalık sonbahar uygulaması sonucu %94.9 etki bulunmuĢ-tur. Ġklim, koloni, yavru durumu gibi bazı koĢullar ilaçların etki oranlarını etkileyebilmektedir. Piretiroid gruptaki ilaçların etkileri en az dört haftalık bir uygu-lama sonucu belirlenmektedir. Sonuç: Sonuçta Varostop® (Lavita, Türkiye), bal arılarındaki Varroa parazitinin kontrolünde tek bir uygulama gerektiren, kullanımı kolay, yüksek etkili bir ilaçtır. ÇalıĢma boyunca üründen kaynaklanan ana-yavru arı kaybı, ergin arı ölümü, huzursuzluk, yağmacılık gibi olumsuz etkiler görülmemiĢtir. Muh-temel direnç oluĢumuna karĢı kimyasal ilaçların birkaç yıl üst üste kullanılmamasına dikkat edilmelidir.

Determining the Efficacy of Flumethrin (Varostop) Against to Varroa Testructor in Honey Bee Colonies in Fall Season

This study was conducted to determine the efficacy of flumethrin (Varostop®) prepara-tion against the honey bee parasite Varroa destructor, in an apiary located in Bursa province of Tur-key, during September and November 2009. Study was covered totally 14 colonies living in Langstroth type hives which 7 of which were treatment and 7 untreated control. Varroacidal effec-tiveness of flumethrin (Varostop®) was determined with Henderson-Tilton’s Formula based on the difference of mite burden on bees before and after treatments at the end of four weeks. The treatment resulted a 94.9 % efficacy in infested colonies when compared with control ones and efficacy indi-cates that Varostop® is effective to Varroosis in naturally infested honey bee colonies in fall season.