GELENEĞİN AKTARIMINDA VE YAŞATILMASINDA GÖÇMEN SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ ROLÜ: İZMİR BOSNA SANCAK KÜLTÜR VE YARDIMLAŞMA DERNEĞİ ÖRNEĞİ

Yerel yönetim kuruluşları, günlük hayatımızı yakından etkileyen hizmetleri yerine getiren birimlerdir. Bununla beraber, topluma yönelik bazı hizmetler, yerel yönetim dışında bireyler veya gönüllü kuruluşlar, bir diğer şekilde ifade edilecek olunursa, sivil toplum kuruluşları ile özel topluluklar tarafından da yerine getirilmektedir. Sivil toplum kuruluşlarını, resmi kurumlar dışında ve bunlardan bağımsız olarak çalışan; politik, sosyal, kültürel, hukukî ve çevresel amaçlar doğrultusunda ikna ve eylemlerde bulunan; üyelerini ve çalışanlarını gönüllülük usulüyle alan; kâr amacı gütmeyen ve gelirlerini bağışlar veya üyelik ödemeleri ile sağlayan kuruluşlar olarak tanımlamak mümkündür. Sağlık, eğitim, insan hakları, ekonomik kalkınma ve barış gibi pek çok toplumsal konu ile mücadelede, gerek ülkemizde gerekse de dünyada, sivil toplum kuruluşlarının konumu tartışılmaz hâle gelmiştir. Sivil toplum kuruluşları genel başlığı altında değerlendirilmesi mümkün olan göçmen sivil toplum kuruluşlarının sayısı, günümüz Türkiye’sinde gün geçtikçe artış göstermektedir. Özellikle büyük şehirlerde aynı fikri, kültürü, gelenek ve göreneği paylaşan insanların birlikte hareket edebilme amacıyla kurdukları bu kuruluşların, geleneksel kültürün aktarımında ve bu kültürün yaşatılmasındaki yeri ve önemi yadsınamayacak ölçüde önemlidir. Makalede bu bağlamda, geleneğin aktarımında ve yaşatılmasında özellikle göçmen sivil toplum kuruluşlarının yeri ve önemi konusu, İzmir Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği örneği üzerinden tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Gelenek, Geleneğin Aktarımı ve Yaşatılması, Sivil Toplum Kuruluşları, Göçmenler, İzmir Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği.

ROLE OF MIGRANT-NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS IN MAINTENANCE AND TRANSFER OF TRADITIONS: İZMİR BOSNIAN SANCAK CULTURE AND SOLIDARITY ASSOCIATION CASE

Local administration associations are the units which carry out the services that affect our daily life deeply. Nevertheless, some community oriented services are carried out by individuals or voluntary organizations, in other words, by non-governmental organizations, besides local authorities, as well. It is possible to define non-governmental organizations as organizations which are non-profit and separate from official corporations, able to function independently, persuade people within political, social, cultural, legal, and environmental purposes and act accordingly, enroll members based on voluntarism, and gain income via donations or membership fees. The position of non-governmental organizations in our country or in the world is significant regarding the issues such as health, education, human rights, economic growth and peace. The number of non-governmental organizations of immigrants, which cannot be analyzed under the generic title of non-governmental organizations, is increasing in today’s Turkey day by day. Especially in big cities, the role and contribution of such organizations founded by immigrants who share the same ideas, culture, traditions in order to act together is crucial in transfer and maintenance of traditional culture. This paper discusses the role and significance of non-governmental organizations of immigrants in transfer and maintenance of traditional culture, focusing on the case of Izmir Bosnian Sancak Culture and Solidarity Association.

Keywords:

Tradition, Transfer and Maintenance of Traditions, Non-Governmental Organizations, Immigrants, Izmir,

PDF

___

ARTUN, Erman (2002). “Küreselleşmenin Geleneksel Türk Halk Kültürüne Etkisi”, VI. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi: Küreselleşme ve Geleneksel Kültür Seksiyon Bildirileri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, s. 5-14.
BAŞLAR, Kemal (2005). Uluslararası Hukukta Hükümet Dışı Kuruluşlar: Vestfalya Sonrası Süreçte Küresel Sivil Toplum, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
CANİKLİOĞLU, Meltem Dikmen (2007). Sivil Toplum ve Türkiye Demokrasisindeki İzdüşümleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
DEVELLİOĞLU, Ferit (1996).Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitapevi Yayınları, Ankara.
EKİCİ, Metin (2010). Halk Bilgisi: Derleme ve inceleme Yöntemleri, Geleneksel Yayıncılık, Ankara.
EMGİLİ, Fahriye (2012). Yeniden Kurulan Hayatlar: Boşnakların Türkiye’ye Göçleri (1878-1934), Bilgi Kültür Sanat, İstanbul.
GÜNDÜZ, Tufan (2012). Alahimanet Bosna: Boşnakların Osmanlı Topraklarına Göçü, Yeditepe Yayınevi, İstanbul.
KARATAŞ, Abdullah (2014). “Toplumda Çevre Bilincinin Yaygınlaştırılmasında Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü: Türkiye Örneği”, Turkish Studies, Vol. 9/2, s. 855-867.
KAYA, Sedat (2009). “Belçika’da Göçmenler ve Sivil Toplum Kuruluşları”, Yurtdışındaki Türkler: 50. Yılında Göç ve Uyum, Orion Kitapevi, Ankara, s. 277-282.
KIRBAÇ, Amra Dedeic (2012). “Tarih ve Gelenek Bağlamında Türkiye’de Boşnaklar”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, S. 1, s. 696-711.
KOÇAK, Yüksel; TERZİ, Elvan (2012). “Türkiye’de Göç Olgusu, Göç Edenlerin Kentlere Olan Etkileri ve Çözüm Önerileri”, Kafkas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S. 3, s. 164-184.
KOLAŞİNLİ, Hayri (2012). Muhacirlerin İzinde: Boşnakların Trajik Göç Tarihlerinden Kesitler, Otorite Yayınları, Ankara.
MARTİKAİNEN, Tuomas (2010). “Din, Göçmenler ve Entegrasyon”, Çev. Nebile Özmen, M. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 38, s. 263-276.
ÖZDEMİR, Gürbüz (2013). “Tampon Mekanizmadan Siyasal Aktörlüğe Hemşehri Dernekleri”, Turkish Studies, Vol. 8/6, s. 943-959.
POYRAZ TACOĞLU, Tuğça; ARIKAN, Gülay; SAĞIR, Âdem (2012). “Boşnak Göçmenlerde Göç ve Kültürel Kimlik İlişkisi: Fevziye Köyü Örneği”, Turkish Studies, Vol. 7/1, s. 1941-1965.
SAĞLAM, Serdar (2006). “Türkiye’de İç Göç Olgusu ve Kentleşme”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 5, s. 33-44.
SANCAK, Hâkime (2003). “Teferiç”, Mostar Dergisi, Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği Bülteni, S. 4, s. 25-26.
ÜNAL, Serdar (2012). “Kimliğin Tarihsel ve Kültürel İnşası: Türkiye’de Balkan (Rumeli) Göçmenleri”, Milli Folklor, S. 94, s. 27-40.
YALÇIN ÇELİK, S. Dilek (2011). “Ortak Kültürlerden Ortak Tatlar: Kosova Mutfağı”, Milli Folklor, S. 89, s. 282-295. Notlar
1Konu ile ilgili daha geniş bilgi için bkz.: http://www.goc.gov.tr/files/_dokuman15.pdf, s.1-64, Erişim: 29.05.2014.
5http://www.21yyte.org/tr/arastirma/balkanlar-ve-kibris-arastirmalari-merkezi/2011/04/14/6160/balkan
gocmenleri-ve-turkiyedeki-siyasi-secimler, Erişim: 29.05.2014; http://muhacirin.blogcu.com/izmir-de-1-5- milyon-balkan-gocmeni-var/808614, Erişim: 29.05.2014.
6İzmir Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği, Boşnak vatandaşlarımızın yoğun bir şekilde ikâmet ettikleri İzmir’in Bornova ilçesi Çamdibi semtinde bulunmaktadır. Derneğin iletişim adresi: Kamil Tunca Bulvarı
http://izmirbosnasancak.com, Telefon: 0-232-457-67-68, Faks: 0-232-457-44-54.
8Abdullah Gül, Bornova-Çamdibi Doğumlu, Kamu Kuruluşunda Memur. “Abdullah Gül” ile 30.05.2014 tarihinde İzmir’de tarafımızdan yapılan görüşme. Görüşmenin ses kaydı ve deşifre edilmiş metin 8/1 numarası ile Gediz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Halk Bilimi Arşivi’ndedir.
9 “Abdullah Gül” ile 30.05.2014 tarihli adı geçen görüşme.
10Şenay Biçer, 1963 Bornova-Çamdibi doğumlu, Avukat. “Şenay Biçer” ile 30.05.2014 tarihinde İzmir’de tarafımızdan yapılan görüşme. Görüşmenin ses kaydı ve deşifre edilmiş metin 8/2 numarası ile Gediz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Halk Bilimi Arşivi’ndedir.
11 http://izmirbosnasancak.com/tag/genclik-kollari/, Erişim: 05.05.2014.
http://haber.stargazete.com/ege/izmir-bosna-sancak-dernegi-sevdalinka-gecesi/haber-729509, Erişim:
web: http://www.kentyasam.com/bosnaklarin-buyuk-aile-yemegiteferic-yhbrdty-2303.html,
Erişim: 05.05.2014; http://www.haberbosnak.com/genel/19/06/2012/izmir-ve-sakaryada-teferic-keyfi/#.U4sqfPl_vtQ,
002014; http://izmirbosnasancak.com/2011/05/16-pita-6-tefericte-bulusuyoruz/, Erişim: 05.05.2014.
14http://www.tbhkdf.org/?p=1056, Erişim: 02.03.2014.
Erişim: http://www.buca.bel.tr/00301-109-110530.php, Erişim: 02.03.2014.
16http://izmirbosnasancak.com/, Erişim:02.03.2014.
17 Konu ile ilgili daha geniş bilgi için bkz.: Mostar Dergisi, S. 3, Yıl: 2002, ss. 40.
18 Konu ile ilgili daha geniş bilgi için bkz.: Mostar Dergisi, S. 4, Yıl: 2003, ss. 40.
19 Konu ile ilgili daha geniş bilgi için bkz.: Mostar Dergisi, S. 5, Yıl: 2004, ss. 40.