ADINDA “TÜRK” KELİMESİ BULUNAN İLK ÇOCUK DERGİSİ: TÜRK YAVRUSU

Bu çalışmanın amacı Türk Yavrusu adlı Osmanlı Türkçesiyle yazılmış olan çocuk gazetesinin incelenmesidir. Türk Yavrusu mecmuası 26 Eylül 1329 (6 Ekim 1913) yılında çocuklar için çıkmış bir yayındır. Müdürlüğünü Gündüz Alp’in yaptığı mecmuanın idaresi Türk Kütüphanesi tarafından üstlenilmiştir. İçerik olarak pek zengin olmayan mecmua çocuklara fen, sanat, edebiyat ve dersler açısından katkı sağlamayı amaçlamış ve mekteplileri hedef kitle olarak seçmiştir. İlk sayıda, okula giden çocukların fikir dünyalarını geliştirmeyi hedeflediği okuyuculara aktarılmıştır. Ancak içeriğe bakıldığı zaman çocuklara uygun eserlerin yanında büyüklerin düzeyinde olan eserler de göze çarpmaktadır. Mecmua çocuklara milliyet bilincini aşılamak amacıyla yayınlanmış izlenimini vermektedir. İsminde Türk geçen ilk çocuk gazetesidir. Türk Yavrusu’nun elde sadece 2 nüshası bulunmaktadır. Başka nüshalarının var olup olmadığı ile ilgili bir bilgiye rastlanılmamıştır.

The First Children’s Journal which has the Word “Turk” as Name: Türk Yavrusu

The purpose of this study is to analyse Türk Yavrusu, a children's journal written in Ottoman Turkish. Türk Yavrusu was a journal for children which was first published in 26 September 1329 (6 October 1913). The director manager was Gündüz Alp and Turkish Library undertook the administration. Its content was not rich and the aim of this journal was to produce texts about science, art, literature and some contents about lessons to school-going children. Authors expressed that the purpose of Türk Yavrusu was to improve students’ mental capacity but the journal had texts not only for students but also for adults. The journal seems to have been published for engraining national consciousness in children. Türk Yavrusu is the first journal which used the word “Turk” as a name. We have only first and second issues of Türk Yavrusu. There is no information about the existence of other issues.

___

  • DÖKMEN, Üstün (1994), Okuma Becerisi, İlgisi Ve Alışkanlığı Üzerine Psiko-Sosyal Bir Araştırma, Milli Eğitim Yay., İstanbul. KASAP, Ayşe (2011), Evvel Zaman İçinde Çocuk Dergileri 1869-1928 Yılları Arasında Yayınlanan Osmanlıca Çocuk Dergileri. Bilir Matbaa, İstanbul. KÜR, İsmet (1991), Türkiye’de Süreli Çocuk Yayınları. Atatürk Kültür Merkezi, Ankara. OKAY, Cüneyd (1999), Eski Harfli Çocuk Dergileri, Kitabevi Yay., İstanbul. ŞİMŞEK, Tacettin (Ed.) (2011), Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı El Ki-tabı, Grafiker Yay., Ankara. YILDIRIM, İlker Ozan (2013), Eski Harfli Çocuk Dergilerinden Resimli Dünya Dergisi.Yüksek Lisans Tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kilis.