Kırım Zamanlarına Göre Şark Tipi Tütünün Bazı Kalite Parametrelerinin Belirlenmesi

Bu araştırma; Türkiye’de, Ege Bölgesi’nde şark tipi tütünün yetiştirildiği Uşak ili, Eşme, Sivaslı, Ulubey ve Karahallı ilçelerindeki tütün yetiştiricisi üreticilerin tarlalarında, şark tipi tütünlerinin bazı kalite özelliklerini belirlemek amacıyla 2017 yılında yürütülmüştür. Bu amaca yönelik olarak, 40 üreticiden iki farklı kırım zamanlarında yaprak örnekleri alınmıştır. Alınan tütün yaprak örneklerinde; klor (Cl), kül, nikotin ve toplam indirgen şeker ile yaprak renk değerleri (L*, a*, b*) analizleri yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Şark tipi tütünlerin, birinci kırım ve ikinci kırım yapraklarının sırasıyla; Cl içeriği % 0.09-0.41 ve % 0.10-0.55, kül miktarı % 12.8-23.1 ve % 12.2-22.5, toplam indirgen şeker içeriği % 12.90-32.48 ve % 13.15-31.08 arasında değişim göstermiştir. Nikotin içeriği, ikinci kırım tütünlerde % 0.28-0.86 değeri ile birinci kırım örneklerden (% 0.19-0.74) daha yüksek bulunmuştur. Birinci ve ikinci kırım tütün yapraklarındaki sırasıyla; L* parametresi 48.25-72.30 ve 47.24-70.05, a* değeri -4.85-5.25 ve -4.25-7.12, b* değeri 28.12-45.45 ve 31.83-47.71 arasında değişim göstermiştir. Birinci ve ikinci kırım tütün yaprak örneklerinde belirlenen bazı parametreler arasındaki korelasyon katsayıları, istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Tütün, nikotin, klor, renk, indirgen şeker

Determination of Some Quality Parameters of Oriental Type Tobacco Based on Harvest Times

This study was conducted to investigate quality parameters of oriental-type tobaccos over the fields of tobacco growers in Eşme, Sıvaslı, Ulubey and Karahallı towns of Uşak province, in which oriental-type tobacco is grown, in Aegean Region of Turkey in 2017. Tobacco leaf samples were taken from the fields of 40 growers at two different harvest dates. Samples were subjected to chlorine (Cl), ash, nicotine, total reduced sugar, and color (L*, a*, b*) analyses. The first and second harvest Cl contents of oriental tobaccos varied between 0.09 - 0.41% and 0.10 - 0.55%, ash contents between 12.8 - 23.1% and 12.2 - 22.5%, total reduced sugar contents between 12.90 - 32.48% and 13.15-31.08%, respectively. Nicotine contents were greater in the second harvest (between 0.28-0.86%) than in the first harvest (0.19-0.74%). The L* values of tobaccos in the first and second harvest varied between 48.25-72.30 and 47.24-70.05, a* values between -4.85-5.25 and - 4.25-7.12, b* values between 28.12-45.45 and 31.83-47.71, respectively. Correlation coefficients between some parameters of the first and second harvest tobacco leaf samples were found to be significant.

Keywords:

Tobacco, nicotine, chlorine, color, reducing sugar,

PDF

___

Abdallah, F., 1986. Tütün Kalitesi Ölçülebilir mi? (Çeviri: K. Ketenci). Tekel Enstitüsü, İstanbul.
Alıcı, S,. 2010. Tütün tarımı ve endüstrisine serbest piyasa uygulamalarının etkileri. Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Ali, F., Tariq, M., Ali, A., Shah, S.N.M., Ahmed, A., Ullah, A., 2014. Effect of different rates of boron on the yield, quality and micronutrients content of tobacco (Nicotiana tabacum L.). International Journal of Farming and Allied Sciences, 3(11): 1165-1173.
Anonim, 2019. Uşak İli Meteorolojik Verileri. Uşak Meteoroloji İstasyonu Müdürlüğü, Uşak.
Anonymous, 1977. Tobacco and Tobacco Products. Determination of Alkoloids in Tobacco, Spectrometric Method, Second Edition, 1977-09-01, Ref. No. ISO-2881.
Banozic, M., Jokic, S., Ackar, D., Blazic, M., Subaric, D., 2020. Carbohydrates-key players in tobacco aroma formation and quality determination. Molecules, 25(7): 1734.
Darvishzadeh, R., Alavi, R., 2011. Genetic analysis of chloride concentration in oriental tobacco genotypes. Journal of Plant Nutrition, 34(7): 1070-1078.
Darvishzadeh, R., Alavi, S.R., Sarafi, A., 2011. Genetic variability for chlorine concentration in oriental tobacco genotypes, Archives of Agronomy and Soil Science, 57(2): 167-177.
Delibacak, S., Ongun, A.R., Ekren, S., 2014. Influence of soil properties on yield and quality of tobacco plant in Akhisar region of Turkey. Eurasian Journal of Soil Science, 3: 286-292.
Ekren, S., Sekin, S., 2008. Akhisar bölgesi tütünlerinin kimyasal ve ekspertiz özellikleri ve verim ile aralarındaki ilişkilerin saptanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 45(3): 165-173.
Ekren, S., 2018. The examinition of chemical compounds of aegean region tobacco leaves at different priming stages in Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 27(1): 313-319.
Ekren, S., Vural, D., 2019. Farklı kurutma yöntemlerinin İzmir tipi tütün çeşitlerinde bazı kimyasal özellikleri ile verim ve tütün kalitesine etkileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 17: 509-514.
Er, C., Yıldız, M., 2003. Keyf Bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1534, Ders Kitabı: 487, Ankara.
Foomany, K.S., Foomany, K.S., Biglouei, M.H., Daneshian, J., Assimi, M.H., Barzegarkho, M.H., 2012. Study of growth and yield indexes of tobacco in response to nitrogen fertilizer and furrow irrigation. International Journal of Agriculture: Research and Review, 2(3): 155-160.
Gaines, T.P., 1971. Chemical Methods of Tobacco Plant Analysis. University of Georgia, College of Agriculture Experiment Stations, Athens, Georgia.
Gyuzelev, L., 1983. Tobacco Basics: Chemistry of Tobacco and Tobacco Smoke. Zemizdat, Sofia, pp. 9-67.
Kabakçı, H., 1999. Yenice ve çevresinde tütüncülük. Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Karaivazoglou, N.A., Papakosta, D.K., Divanidis, S., 2006. Effect of chloride in irrigation water on oriental (Sun-Cured) tobacco. Journal of Plant Nutrition, 29(8): 1413-1431.
Karakaya, Ş., 2019. Tütün sektöründe yaşanan gelişmeler. II. Uluslararası Tütün Çalıştayı Sonuç Raporu, 10 Haziran, Samsun, 48-57.
Kınay, A., Yılmaz, G., 2016. Bazı oriental tütünlerin (Nicotiana tabacum L.) genel ve özel kombinasyon yeteneklerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25 (Özel sayı: 2): 306-312.
Kolsarıcı, Ö., 2011. Endüstri Bitkileri. Tarla Bitkileri (Düzeltilmiş 2. Baskı). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1588, Ders Kitabı: 540, Ankara.
Korkmaz, A., 2006. Ege Bölgesi geçit koşullarında bazı tütün çeşitlerinin agronomik ve kalite özellikleri üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Kurt, D., Yılmaz, G., 2020. Seçilmiş üstün oryantal tütün hatlarının bazı morfolojik ve fenolojik özelliklerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 35(1): 59-66.
Leffingwell, J.C., 1999. Leaf chemistry: Basic chemical constituents of tobacco leaf and differences among tobacco types. In: Tobacco, production, chemistry and technology, D.L. Davis and M.T. Nielsen (Eds.), Blackwell, Oxford, pp. 265-284.
Linsday, H., 1973. A colorimetric estimation of reducing sugars in potatoes with 3,5-dinitrosalicylic acid. Potato Research, 16(2): 179-179.
Mandi, S., Reddy, D.D., Sivaraju, K., 2017. Empirical model for prediction of motihari tobacco (Nicotiana rustica) leaf quality based on leaf nutrients and soil fertility. International Journal of Current Research, 9(05): 51001-51005.
McGuire, R.G., 1992. Reporting of objective colour measurements. Hortscience, 27(12): 1254-1255.
Mercimek, V.H., 2016. Oriental tütünde (Nicotiana tabacum L.) hasat sonrası farklı kurutma sistemlerinin verim ve kalite özelliklerine etkileri. Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Nelson, R.A., 1960. Potentiometric determination of the chloride content of tobacco. Journal of Association of Official Agricultural Chemists, 43(3): 518.
Özcan, H., 2014. Tütünde farklı hasat şekillerinin verim ve kalite üzerine etkileri. Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Seçmen, Ö., Gemici, Y., Görk, G., Bekat, L., Leblebici, E., 2008. Tohumlu Bitkiler Sistematiği. Ders Kitabı, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No: 116, İzmir.
Şahin, G., Taşlıgil, N., 2013. Türkiye’de tütün (Nicotiana tabacum L.) yetiştiriciliğinin tarihsel gelişimi ve coğrafi dağılımı. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(30): 71-102.
Tariq, M., Akbar, A., Lataf-ul, H., Khan, A., 2010. Comparing application methods for boron fertilizer on the yield and quality of tobacco (Nicotiana tabacum L.). Communications in Soil Science and Plant Analysis, 41(13): 1525-1537.
Yagaç, Ç., 2015. Ege Bölgesi tütün çeşitlerinin Denizli koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
Zeng, W., Zeng, M., Zhou, H., Li, H., Xu, Q., Li, F., 2014. The effects of soil pH on tobacco growth. Journal of Chemical and Pharmaceutical Research, 6(3): 452-457.