Ebru KURTULGET, Gizem KAPLAN, Fatma ÇEPİKKURT

Basketbolcularda Tutkunluk ve Zihinsel Dayanıklılığın Tükenmişliği Belirlemedeki Rolü

Bu araştırmanın amacı; basketbolcuların tutkunluk ve zihinsel dayanıklılık puanlarının sporda yaşadıkları tükenmişliği belirmedeki rolünü incelemektir.Bu çalışma ilişkisel tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Örneklem grubunu 2017-2018 sezonunda Koç-Spor Fest kapsamında yapılan Basketbol Süper Lige Terfi müsabakasına katılan 55 kadın ve 84 erkek olmak üzere 139 basketbolcu oluşturmuştur. Araştırma verileri; kişisel bilgi formu, Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri, Sporcu Tükenmişliği ve Tutkunluk Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, Pearson Korelasyon Analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon Analizleri kullanılmıştır. Analiz sonuçları tükenmişlik alt boyut puanları ile zihinsel dayanıklılığın kontrol ve devamlılık alt boyut puanları arasında anlamlı ve olumsuz bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur (p<0,05). Tükenmişlik alt boyut puanları ile tutkunluk alt boyut puanları arasında ise anlamlı ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır (p>0.05). Yapılan regresyon analizi sonuçları zihinsel dayanıklılığın tüm alt boyutlarının tükenmişliğin alt boyutlarını anlamlı düzeyde yordadığını ve tutkunluğun alt boyutu olan takıntılı tutkunluğun tükenmişliğin duyarsızlaşma alt boyutunun anlamlı yordayıcısı olduğunu ortaya koymuştur (p<0.05). Ancak tutkunluğun alt boyutlarının tükenmişliğin alt boyutlarını yordama düzeyinde anlamlılık düzeyine erişmediği saptanmıştır (p>0.05). Sonuç olarak, zihinsel dayanıklılıkları yüksek olan sporcuların tükenmişliği daha az yaşayabilecekleri söylenebilir. Dolayısıyla, sporcu ve performansı üzerinde olumsuz etkiye sahip olduğu düşünülen tükenmişliğin üstesinden gelmek için sporcuların zihinsel yönden mücadeleci yetiştirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Tükenmişlik, Zihinsel Dayanıklılık, Tutkunluk

Determining The Role Of Passion And Mental Toughness For Burnout At Basketball Player

The purpose of this research is to investigate the role of passion and mental toughness determine the burnout. This study is correlation al survey desing. Sample group is consisted 55 female and 84 male by the 139 basketball players who joined Koç Spor Fest Basketball Super League Promotion Matches. “The Sport Mental Toughness Questionnaire-SMTQ”, “Athlete Burnout Questionnaire”, “Passion Scale” and “Personal Information Form” were used as data collection tools in the study. To analysis of data, descriptive statistics, The Pearson Correlation Analysis and Multiple Linear Regression analysis have been used. The results of the analysis revealed that burnout sub-dimension scores and mental toughnesss cores were significantly and negatively related to control and constancy sub-dimension scores (p<0.05). There was no significant relationship between burnout sub-dimension score sand passion sub-dimension scores (p>0.05). The results of there agression analysis how that all sub-dimension of mental toughness significantly predict sub-dimensions of burnout; which is a sub-dimension of attitude, is a significant predictor of depersonalization sub-dimension (p<0.05). However, it was found that the sub-dimensions of the attitude did not reach significance level at the level of determining the sub-dimensions of burnout (p>0.05). Inconclusion, it can be said that athletes with a high level of mental toughness will experience less burnout. So it may be suggested that athletes must be trained mentally strong to deal with burnout, which is thought to have a negative effect on the athlete and his performance.

Keywords:

Bornout, Mental Toughness, Passion,

PDF

___

Altıntaş, A., & Koruç, P. B. (2017). Sporda zihinsel dayanıklılık envanteri’nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi (SZDE). Hacettepe Journal of Sport Sciences 2016, 27 (4), 162–171.
Appleton, P. R., Hall, H. K. ve Hill, A. P. (2009). Relations between multidimensional perfectionism and burnout in junior-elite male athletes. Psychology of Sport and Exercise, 10(4), 457-465.
Brenner, J. S. (2007). Overuse injuries, overtraining, and burnout in child and adolescent athletes. Paediatrics, 119, 1242-1245.
Bull, S. J., Albinson, J. G., & Shambrook, C. J. (1996). The mental game plan: Getting psyched for sport. Eastbourne, UK: Sports Dynamics.
Carbonneau, N., Vallerand, R. J., Fernet, C., & Guay, F. (2008). The role of passion for teaching in intra and interpersonal outcomes. Journal of Educational Psychology, 100, 977e987.
Connaughton, D., Wadey, R., Hanton, S. ve Jones, G. (2008). The development and maintenance of mental toughness: Perceptions of elite performers. Journal of Sports Sciences, 26(1), 83-95.
Cremades, J. G. ve Wiggins, M. S. (2008). Direction and intensity of trait anxiety as predictors of burnout among collegiate athletes. Athletic Insight: The Online Journal of Sport Psychology, 10(2).
Crust, L. (2008). A review and conceptual re-examination of mental toughness: Implications for future researchers. Personality and Individual Differences, 45: 576-583.
Curran T, Appleton PR, Hill, AP, Hall HK. (2011).Passion and burnout in elitejunior soccer players: The mediating role of self-determined motivation. Psychology of Sport and Exercise, 655 – 661.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The ‘‘What’’ and ‘‘Why’’ of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227–268.
Dennis, P. W. (1981). Mental toughness and the athlete. Ontario Physical and Health Education Asso- ciation, 7, 37–40.Eklund, R. C., & Cresswell, S. L. (2007). Athlete burnout. In G. Tenenbaum, & R. C. Eklund (Eds.), Handbook of sport psychology (3rd ed.). (pp. 621-641) Hoboken, NJ: Wiley.
Eklund, R. C. ve Cresswell, S. L. (2007). Athlete burnout. In G. Tenenbaum, & R. C. Eklund (Eds.), Handbook of sport psychology (3rd ed., 621-641). Hoboken, NJ: Wiley.
Goldberg, A. S. (1998). Sports slump busting: 10 steps to mental toughness and peak performance. Champaign, IL: Human Kinetics.
Gucciardi, D. F., & Gordon, S. (2009). Development and preliminary validation of the Cricket Mental Toughness Inventory (CMTI). Journal of Sports Sciences, 27(12), 1293-1310.
Guccıardı, D., Gordon, S., Dımmock, J. (2008). Towards an understanding of mental toughness in Australian football. Journal of Applied Sport Psychology, 20: 261-281.
Gucciardi, D. F., Hanton, S. ve Mallett, C. J. (2012). Progressing measurement in mental toughness: A case example of the Mental Toughness Questionnaire 48. Sport, Exercise, and Performance Psychology, 1(3), 194-214.
Hunter, A. J. (2001). A cross-cultural comparison of resilience in adolescents. Journal of Pediatric Nursing, 16(3), 172-179
Kelecek, S., & Aşçı, F. H. (2013). “Tutkunluk Ölçeği” nin üniversite sporcuları için geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Turkiye Klinikleri Spor Bilimleri, 5(2).
Kelecek, S., Kara, F. M., Çetinalp, F. Z. K., & Aşçı, F. H. (2017). Sporcu tükenmişlik ölçeği’nin Türkçe uyarlaması. Hacettepe Journal of Sport Sciences 2016, 27 (4), 149–161.
Lemyre PN, Hall HK, Roberts GC. (2008). A social cognitive approach to burnout in elite athletes. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 18, 221-234.
Madigan, D. J., & Nicholls, A. R. (2017). Mental toughness and burnout in junior athletes: A longitudinal investigation. Psychology of Sport and Exercise, 32, 138-142.
Martin, E. M., & Horn, T. S. (2013). The role of athletic identity and passion in predicting burnout in adolescent female athletes. The Sport Psychologist, 27(4), 338-348.
Raedeke, T. D., & Smith, A. L. (2001). Development and preliminary validation of an athlete burnout measure. Journal of Sport & Exercise Psychology, 23, 281-306.
Sheard, M. (2013). Mental Toughness: The Mindset Behind Sporting Achievement. Second Edition, Hove, East Sussex: Routledge.
Smith, A. L., Gustafsson, H. ve Hassmén, P. (2010). Peer motivational climate and burnout perceptions of adolescent athletes. Psychology of Sport and Exercise, 11(6), 453-460.
Taylor, J. (1989). Mental toughness (Part 2): A simple reminder may be all you need. Sport Talk, 18, 2– 3.
Vallerand, RJ., Blanchard, C., Mageau, G., Koestner, R., Ratelle, C., Leonard, M., Gagne, M & Marsolais, J. (2003). Les Passions De L'ame: On obsessive and harmonious passion. Journal of Personality and Social Psychology, 85: 4, 756-767.
Vallerand, R.J., Rousseau, F.L., Grouzet, F.M.E., Dumais, A., Grenier, S., & Blanchard, C.M. (2006). Passion in sport: A look at determinants and affective experiences. Journal of Sport & Exercise Psychology, 28, 455–478.
Vallerand, R.J., Mageau, G.A., Elliot, A., Dumais, M.A., Demers, M., & Rousseau, F.L. (2008). Passion and performance attainment in sport. Psychology of Sport and Exercise, 9, 373–392.
Vallerand, R., Paquet, Y., Philippe, F., & Charest, J. (2010). On the role of passion for work in burnout: A process model. Journal of Personality, 78(1), 289-312.
Woods, R., Hocton, M., & Desmond, R. (1995). Coaching tennis successfully. Champaign, IL: Human Kinetics.