TÜRK TELEVİZYONLARINDA “DOCUBİO” PROGRAMLARININ ANLATI YAPISI

Edebi bir tür olan otobiyografide okuyucu genellikle fikirsel anlamda toplumu inşa eden karakterlerin eserlerine hayatlarına değer vermektedir. Fakat otobiyografi türünün kitle iletişim araçlarına, özellikle de televizyon programlarına uyarlanmasıyla birlikte içeriği önemli bir değişime uğramıştır. Bu durum özellikle İkinci Dünya Savaşı öncesi ve sonrasında yayınlanan dergilerinin incelenmesiyle ortaya çıkarılmıştır. Savaş öncesi dönemde çoğunlukla mesleki olarak üretim sektörlerinde yer alan ünlülerin hayat hikayelerine yer verilirken, savaş sonrası dönemde çoğunlukla tüketim sektörlerinde yer alan ünlülerin hayat hikayelerine yer verilmeye başlanmıştır. Her bölümde değişen ünlülerin konuk olduğu bu programlarda izleyiciler için idoller yaratılmaktadır. Bu programlar aracılığıyla izleyicilerin kendilerini ünlülerle özdeştirmeleri ve onların başarı hikayelerine öykünmeleri sağlanır. Bu çalışma kapsamında içerik yapısı bağlamında televizyon programları tanımlamak için “docubio” kavramını kullanılmaktadır. Kavram, programların otobiyografi özelliği ve belge niteliği taşıması bakımından docu (documentary) ve gerçek hayatları anlatması bakımından bio (hayat) sözcüklerinin birleşimden oluşmaktadır. Çalışmamız özelinde Türk televizyonlarında yayınlanmış “Akılda Kalan” (Habertürk), “Doğa Rutkay ile Her Şey Bu Masada” (Bloomberg HT) ve “24 Portre” (24 TV) programları niceliksel veriler doğrultusunda incelenmiş olup programlara konuk olan ünlülerin cinsiyetleri ve meslek dağılımları analiz edilmiştir. Programlara büyük bir çoğunlukla eğlence sektöründen ve popüler erkek konukların tercih edildiği görülmektedir. Televizyon programların anlatı yapısının giderek hibrit bir yapıya dönüştüğü çalışma kapsamında önemli bir sonuç olarak karşımıza çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Televizyon programı, anlatı, hibrit, docubio

PDF

___

Althusser, L. (2016), İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. (Çev. A. Tümertekin), İstanbul: İthaki Yayınları.
Bakhtin, M. (2001), Karnavaldan Romana. (Çev. C. Soydemir), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Baudrillard, J. (2013), Tüketim Toplumu. (Çev. F. Keskin-H. Deliceçaylı), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Çankaya, E. (2015), Siyasal İletişim: Dünyada ve Türkiye'de. Ankara: İmge Kitabevi.
Damrosch, L. (2011), Jean-Jacques Rousseau Huzursuz Dâhi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Edwards, H. L. (2013), The Trıumph Of Reality TV. United States: Praeger.
Foucault, M., Gutman, H. ve Hutton, P. H. (2001), Kendini Bilmek. (çev. G. Ç. Güven), İstanbul: Om Yayınevi.
Fromm, E. (2003), Sahip Olmak Ya Da Olmak. (Çev. A. Arıtan), İstanbul: Arıtan Yayınevi.
Guryeviç, A. (1995), Ortaçağ Avrupa'sında Birey. (Çev. İ.İgon-Z.Ülgen), İstanbul: AFA Yayıncılık.
Gürer, M. (2016), Televizyonun Anlatı Yapısı ve Televizyon Programlarında Hibritleşme Süreci. UHİVE Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 12, 68-97.
Hill, A. (2005), Reality TV Audiences And Popular Factual Television. New York: Routledge
Kağıtçıbaşı, Ç. (2006), Yeni İnsan ve İnsanlar: Sosyal Psikolojiye Giriş. Evrim Yayınevi.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2012), Benlik, Aile ve İnsan Gelişimi. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
Kars, N. (2003), Herkes İzlesin. İstanbul: Derin Yayınları.
Lefebvre, H. (2016), Modern Dünyada Gündelik Hayat. İstanbul: Metis Yayınları.
Löwenthal, L. (2017), Edebiyat, Popüler Kültür ve Toplum. İstanbul: Metis Yayınları.
Mittell, J. (2004), Genre And Television. New York: Routledge.
Özyer, N. (1993), Edebi Tür Olarak Otobiyografi ve İki Örnek. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 10 (1), 73-85.
Postman, N. (2019), Televizyon Öldüren Eğlence. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Riesman, D. (2019), Yalnız Kalabalık. (Çev. Y. Erdem), Ankara: Heretik Basın Yayın.
Sarlo, B. (2012), Geçmiş Zaman: Bellek Kültürü ve Özneye Dönüş Üzerine Bir Tartışma. (Çev. P. Bayaz Charum-D. Ekinci), İstanbul: Metis Yayınları.
Slater, P. (1998), Frankfurt Okulu. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Smith, P. ve Riley, A. (2016), Kültürel Kurama Giriş. (Çev. S. Güzelsarı ve İ. Gündoğdu), Ankara: Dipnot Yayınları.