İLKÖĞRETİM OKULLARINDA UYGULANAN OKUMA SAATLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarında uygulanan okuma sa‐atlerini öğretmen görüşlerini alarak değerlendirmekle birlikte öğretmenle‐rin uygulama esnasında kullandıkları sınıf kitaplığına, uygulama ile ilgili yapılan okuma öncesi, okuma süreci ve okuma sonrası etkinliklere ve uy‐gulamanın okuma alışkanlığı kazandırmasına ilişkin görüşlerinden ortaya çıkan bulgularla okuma saatlerinin etkililiğinin ve verimliliğinin artırıla‐bilmesidir. Araştırmanın evrenini Karabük merkezde Milli Eğitim Bakanlı‐ğı’na bağlı devlet okulları oluşturmuştur. Örneklemini, Karabük Mer‐kez’den 16 ve Safranbolu’dan 10 ilköğretim okulunda görevli 216 öğret‐men oluşturmuştur. Araştırmada öğretmen görüşlerini almak için veri top‐lama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen Okuma Saatlerini De‐ğerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama aracı temel olarak iki bö‐lümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kişisel bilgiler, ikinci bölümde ise, ilköğretim okullarında uygulanan okuma saatlerinin değerlendirilmesine ilişkin Okuma Saatlerini Değerlendirme Ölçeği yer almaktadır. Ölçek, 5’li Likert tipi dereceleme türünde hazırlanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 15.0 programı kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlen‐mesi amacıyla her bir alt probleme uygun istatistikî analizler tercih edil‐miştir. Analizlerin yorumlanması sürecinde betimsel istatistikten (aritme‐tik ortalama (), standart sapma (S), minimum ve maksimum değer) fay‐dalanılmıştır. Bulgular; okuma saatlerinde öğretmenlerin okuma süreci etkinliklerine daha fazla riayet ettiklerini gösterirken, okuma öncesi ve okuma sonrası etkinliklerini ise daha az gerçekleştirdiklerini göstermekte‐dir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin, okuma alışkanlığını önemsediği, okuma alışkanlığını etkileyen birçok değişken olduğuna ve okuma alışkan‐lığının kazandırılmasında okuma saatlerinin etkili şekilde düzenlenmesi gerektiği fikrine katıldıkları saptanmıştır. Bu bulgular ışığında; etkili oku‐ma saatleri uygulamasına yönelik ve okuma saatleri ile ilgili yapılabilecek bilimsel araştırmalara dair öneriler sunulmuştur
Anahtar Kelimeler:

Okuma, Okuma Alışkanlığı

TEACHER OPINIONS FOR THE EVALUATION OF READING HOURS IN THE ELEMENTARY SCHOOLS

The aim of this study, in addition to evaluate the effectiveness reading hours in the elementary schools taking the teachers opinions, is to increase the effectiveness of the reading hours with the findings obtained from the opinions of the teachers towards the class library which they used during the practice, the pre-reading, during reading and post-reading activities made for the practice and the effects of the practice on getting the students adopt the habit of reading. Public schools connected to The Ministry of National Education in the central of Karabük compose the population of the study. 216 teachers working in 16 elementary schools in in the central of Karabük and 10 elementary schools in Safranbolu compose the sample of this study. A questionnaire developed by the researcher was used as the data collection tool in order to take the opinions of the teachers. The data collection tool is basically made up of two parts. In the first part personal information, in the second part The Reading Hours Evaluation Scale was used to assess the reading hours in elementary schools. The scale is made up of items prepared on a 5-point Likert Scale. In data analyses, SPSS 15.0 program was used. In an attempt to analyze the sub problems, statistical analyses suitable for every sub problem were preferred. In the process of the analysis interpretation was utilized descriptive statistics (arithmetic average ( ), Standard deviation (S), minimum and maximum values). The findings demonstrate that the teachers implement reading hour activities successfully; however, they carry into effect fewer pre-reading and post-reading activities. Consequently, it was determined that the teachers participating in the study give importance to reading habits and agree about the opinion that there are a number of variables influencing the reading habits and the reading hours must be arranged effectively in order to have the students to acquire reading habits. In the light of these findings, some suggestions were made for the effective reading hours practice and probable scientific studies in the future.

___

  • AKYOL, H. (2003). Türkçe Okuma Yazma Öğretimi, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık: Ankara.
  • AKYOL, H. (2005). Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi, (3.Baskı) Pegem A Yayıncılık: Ankara.
  • ANKARA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ, Türkiye Okuyor Kampanya‐ sı (2008). 25 Ocak 2009 tarihinde http://ankara.meb.gov.tr/ dosyaindir. asp?dosya=00827 sayfasından erişilmiştir.
  • BAMBERGER, R. (1990). Okuma Alışkanlığını Geliştirme, (Çev. Bengü Çapar) Kültür Bakanlığı.
  • BAYRAM, O. (1990). İlkokul Çağı Çocuklarının Okuma Alışkanlığı ve Yenimahalle İlçe Halk Kütüphanesi Gezici Kütüphane Hizmeti. Yayımlanma‐ mış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • GÜNEŞ, F. (2000). Okuma Yazma Öğretimi ve Beyin Teknolojisi, Ocak Yayıncılık: Ankara.
  • GÜNEŞ, F. (2009). Hızlı Okuma ve Anlamı Yapılandırma, Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
  • KÖKSAL, K. (2003). Okuma Yazmanın Öğretimi, MEB: Ankara.
  • PRESSLEY, M., & GASKİNS, I. (2006). Metacognitivelycompeten treadingcomprehension is constructivelyresponsivereading: How can suchreading be developed in students?. Metacognitionand Learning, 1, 99‐ 113.
  • KARASAR, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağı‐ tım: Ankara.
  • MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (2005). İlköğretim Türkçe Dersi (1‐5. Sı‐ nıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, MEB Yayınları: Ankara.
  • YILMAZ, B. (1993). Okuma Alışkanlığında Halk Kütüphanelerinin Ro‐ lü, Kültür Bakanlığı: Ankara.