Buğra YILDIRIM, Nihan OĞUZ, Engin FIRAT, Ercüment ERBAY

ALKOL VE MADDE BAĞIMLILIĞI OLAN BİREYLERİN BAŞA ÇIKMA TUTUMLARI

Alkol ve madde kullanımı, hem sosyal bilimlerin hem de sağlık bilimlerinin önemli konularından birisidir. Bu araştırma alkol ve madde bağımlılığı olan bireylerin başa çıkma tutumlarını keşfetmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Nicel yönelime sahip olan araştırmaya 141 bağımlı birey dâhil olmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak sosyodemografik bilgi formu ve Carver, Scheier ve Weintraub (1989) tarafından geliştirilen Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimleyici ve parametrik olmayan testlerden yararlanılmıştır. Çoğunlukla erkek olan katılımcıların %53.2'si bekârdır. En çok %56,4 oranı ile alkol kullanılmaktadır. Katılımcıların en çok kullandıkları başa çıkma tutumlarının pozitif yeniden yorumlama ve gelişme, soruna odaklanma ve duyguları açığa vurma, aktif başa çıkma, dini olarak başa çıkma olduğu; ayrıca yadsıma (inkar), mizah (şakaya vurma), davranışsal olarak boş verme tutumlarının ise diğerlerine göre daha az kullanıldığı bulunmuştur. Alkol ve madde bağımlılığı olan bireyleri başta başa çıkma tutumları olmak üzere pek çok değişken açısından irdeleyen betimleyici çalışmalara ve müdahale araştırmalarına ihtiyaç vardır.

COPİNG ATTİTUDES OF INDİVİDUALS WİTH ALCOHOL AND SUBSTANCE DEPENDENCY

Alcohol and substance use is an important issue in both social and health sciences. This research is carried out to explore the coping attitudes of individuals with alcohol and substance dependency. 141 addicted individuals participated in this quantitatively oriented research. The COPE inventory that is developed by Carver, Scheier and Weintraub (1989) and the sociodemographic questionnaire were used as data collection tools in the study. Descriptive and non-parametric tests were applied in the analysis. Majority of the participants are male and 53.2% of the participants are single. Alcohol is the most widely used drug with 56.4%. It is found that the coping attitudes most commonly adopted by the participants are positive reinterpretation and growth, focusing on and venting of emotions, active coping, and turning to religion. It is also found that the coping attitudes less commonly used by the participants are denial, humor (laughing it off) and behavioral disengagement. There is a need for more descriptive and intervention researches which examine individuals with alcohol and substance dependency with regard to numerous variables, notably coping attitudes.

PDF

___

AĞARGÜN, M. Y., BEŞİROĞLU, L., KIRAN, Ü. K., ÖZER, Ö. A. ve KARA, H. (2005). "COPE (Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği): Psi- kometrik Özelliklere İlişkin Bir Ön Çalışma", Anadolu Psikiyatri Dergisi, S: 6(4).
AKGÜL, A. ve KAPTI, A. (2010). Türkiye'nin Uyuşturucu İle Mücadele Politikası: Politika Süreç Analizi. Yerelden Küresele Sınıraşan Suçlar, Ankara: Polis Akademisi Yayınları.
ANDERSON, C. E. ve LOOMIS, G. A. (2003). "Recognition And Preven- tion Of Inhalant Abuse", American Family Physician, S:68(5).
AREVALO, S., PRADO, G. ve AMARO, H. (2008). "Spirituality, Sense Of Coherence, And Coping Responses In Women Receiving Treatment For Alcohol And Drug Addiction", Evaluation and Program Planning, S: 31(1).
BOTVIN, G. J. (2000). "Preventing Drug Abuse In Schools: Social And Competence Enhancement Approaches Targeting Individual-Level Etiologic Fac- tors", Addictive Behaviors, S: 25(6).
COLLINS, S., OTTLEY, G. ve WILSON, M. (1990). Historical Perspecti- ves And The Development Of Community Services. İçinde: Alcohol, Social Work and Helping (ss.9-42). London: Routledge.
CUKOR D., COHEN S.D., PETERSON R.A. ve KIMMEL P.L. (2007). "Psychosocial Aspects Of Chronic Disease: Esrd As A Paradigmatic İllness", Jour- nal of the American Society of Nephrology, S: 18(12).
ÇETİNKAYA, S., NUR, N., DEMİR, Ö. F., SÖNMEZ, S. ve AKAN, S. (2007). "Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Merkezi'nde Verilen Gençlik Danışma Birimi Hizmetleri", C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, S: 29(3).
DE ANGELIS, T. (1991). "No one method better in treating addiction", The APA Monitor, S: 10.
DICLEMENTE, C. C. (2006). Addiction And Change: How Addictions De- velop And Addicted People Recover, New York: Guilford Press.
DORARD, G., BUNGENER, C. ve BERTHOZ, S. (2013). "Self-Esteem, Perceived Social Support, Coping Style And Psychoactive Substance Use During Adolescence", Psychologıe Francaıse, S: 58(2).
ESPELAND, K. (1995). "Identifying The Manifestations Of Inhalant Abu- se", The Nurse Practitioner, S: 20(5).
EVREN, C., ÖGEL, K., TAMAR, D. ve ÇAKMAK, D. (2001). "Uçucu Madde Kullanıcılarının Özellikleri", Bağımlılık Dergisi, S: 2(2).
FARRELL, M., HOWES, S., BEBBINGTON, P., BRUGHA, T., JENKINS, R., LEWIS, G., MARSDEN, J., TAYLOR, C. ve MELTZER, H.(2001). "Nicotine, Alcohol And Drug Dependence And Psychiatric Comorbidity: Results Of A National Household Survey", The British Journal of Psychiatry, S: 179(5).
GALEA, S., NANDI, A. ve VLAHOV, D. (2004). "The Social Epidemio- logy Of Substance Use", Epidemiologic Reviews, S:26(1).
KARATAŞOĞLU, S. (2013). "Sosyal Politika Boyutuyla Madde Bağımlı- lığı", Türk İdare Dergisi, S: 476.
KARATAY, G. ve KUBİLAY, G. (2004). "Sosyoekonomik Düzeyi Farklı İki Lisede Madde Kullanma Durumu Ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi", Hemsirelikte Arastırma Gelistirme Dergisi, S: 1(2).
KEIL, R. M. (2004). "Coping And Stress: A Conceptual Analysis", Journal of Advanced Nursing, S: 45(6).
KILPATRICK, D. G., ACIERNO, R., SAUNDERS, B., RESNICK, H. S., BEST, C. L., ve SCHNURR, P. P. (2000). "Risk Factors For Adolescent Substance Abuse And Dependence: Data From A National Sample", Journal Of Consulting And Clinical Psychology, S: 68(1).
KORKMAZ, G., BATUR, D., KARAKUŞ, E. ve TEL, H. (2003). "Alkol Bağımlısı Erkeklerin Eşlerinin Yaşadıkları Güçlükler Ve Başetme Tarzlarının Belir- lenmesi", C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, S: 7(1).
MARQUEZ-ARRICO, J. E., BENAIGES, I. ve ADAN, A. (2015). "Strate- gies To Cope With Treatment In Substance Use Disorder Male Patients With And Without Schizophrenia", Psychiatry Research, S: 228(3).
MCCONNELL, M. M., MEMETOVIC, J. ve RICHARDSON, C. G. (2014). "Coping Style And Substance Use Intention And Behavior Patterns In A Cohort Of Bc Adolescents", Addictive Behaviors, S: 39(10).
MIRSAL, H., KALYONCU, A., PEKTAŞ, Ö., MIRSAL, N. ve BEYAZYÜREK, M. (2000). "Alkol Bağımlılığında Klinik Özellikler Ve Sosyode- mografik Değişkenler", Bağımlılık Dergisi, S:1(2).
MUTLU, E. (2015). "Madde Bağımlılığının Tedavisinde Sosyal Hizmet Uzmanlarının Rol Ve İşlevleri: Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Alkol Ve Madde Bağımlılığı Tedavi Ve Eğitim Merkezi Örneği", Tıbbi Sosyal Hiz- met Dergisi, S: 6(5).
ÖGEL, K. (2001). İnsan, Yaşam Ve Bağımlılık-Tartışmalar ve Gerçekler. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
ÖGEL, K. ve TAMAR, D. (2002). Psikiyatrik Epidemiyoloji, İzmir: Ege Psikiyatri Yayınları.
ÖZTÜRK, K. E., ALTINOĞLU, I. ve ATASOY, N. (1996). Ergenlerde Uçucu Madde Kullanımında Rol Oynayan Faktörler. 5. Anadolu Psikiyatri Günleri Program ve Bildiri Özetleri Kitabı.
PEKTAŞ, Ö., KALYONCU, A., MIRSAL, H. ve BEYAZYÜREK, M. (2001). "Alkol Bağımlılığında Sosyodemografik Değişkenler, Klinik Özellikler Ve Tedavi Sonuçlarının Cinsiyetler Arasındaki Farklılıklarının İncelenmesi", Bağımlılık Dergisi, S: 2(1).
POLAT, G. (2012). Madde Bağımlısı Ergenlerin Tedavi Sonrası Toplumla Yeniden Bütünleşme Deneyimleri Ve Sosyal Sermaye Yaklaşımı Temelinde Sosyal Hizmet Müdahalesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
SAATÇİOĞLU, Ö., EVREN, E. C. ve ÇAKMAK, D. (2003). "1998-2002 Yılları Arasında Yatarak Tedavi Gören Alkol Ve Madde Kullanımı Olan Olguların Değerlendirilmesi", Bağımlılık Dergisi, S: 4(1).
SAĞKAL, T. (2005). Alkol Ve Madde Bağımlılığında Öğrenilmiş Güçlülü- ğün İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
SARTOR, C. E., LYNSKEY, M. T., HEATH, A. C., JACOB, T., ve TRUE, W. (2007). "The Role Of Childhood Risk Factors In Initiation Of Alcohol Use And Progression To Alcohol Dependence", Addiction, S: 102(2).
SEVİN, Ç. ve ERBAY, E. (2008). "Madde Bağımlılarının Tedavi Sonrası Sos- yal Yaşama Uyumları Ve Sosyal Hizmet Uygulamaları", Bağımlılık Dergisi, S: 9(1).
SUN, W., SKARA, S., SUN, P., DENT, C. W. ve SUSSMAN, S. (2006). "Project Towards No Drug Abuse: Long-Term Substance Use Outcomes Evalua- tion", Preventive Medicine, S: 42(3).
TAŞÇI, E., ATAN, Ş. Ü., DURMAZ, N., ERKUŞ, H. ve SEVİL, Ü. (2005). "Kız Meslek Lisesi Öğrencilerinin Madde Kullanma Durumları", Bağımlılık Dergisi, S: 6(3).
TUNCAY, T. (2007). "Kronik Hastalıklarla Başetmede Tinsellik", Sağlık ve Toplum, S: 17(2).
TUNCAY, T. (2010). "Kanserle Başetmede Destek Grupları", Toplum ve Sosyal Hizmet, S: 21(1)..
TURHAN, E., İNANDI, T., ÖZER, C. ve AKOĞLU, S. (2011). "Üniversite Öğrencilerinde Madde Kullanımı, Şiddet Ve Bazı Psikolojik Özellikler", Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, S: 9(1).
YAŞAN, A. ve GÜRGEN, F. (2004). "Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Ergenlerde Uçucu Madde Kullanım Özellikleri", Bağımlılık Dergisi, S: 5(2).
YOUNG, S. J., LONGSTAFFE, S. ve TENENBEIN, M. (1999). "Inhalant Abuse And The Abuse Of Other Drugs", The American Journal of Drug and Alco- hol Abuse, S: 25(2).
YÜNCÜ, Z., AYDIN, C., COŞKUNOL, H., ALTINTOPRAK, E. ve BAYRAM, A. T. (2006). "Çocuk Ve Ergenlere Yönelik Bir Bağımlılık Merkezine İki Yıl Süresince Başvuran Olguların Sosyodemografik Değerlendirilmesi", Journal of Dependence, S: 7(1).