Sivil Toplum Kuruluşlarının Barış İnşası Fonksiyonları ve Türk STK’larının Barış İnşa Edici Kapasitesi Üzerine Bir Değerlendirme

Sivil toplum kuruluşlarının uluslararası ilişkilerdeki yeri ve uluslararası karar alma mekanizmalarına etkisi henüz çok belirgin olmamasına ve merkezî rolleri bulunmamasına rağmen, özellikle destekleyici fonksiyonları da yadsınamaz bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır. Barış inşası sahasında ve çatışmaların çözülmesi safhalarında koruma, gözlemleme, savunma, kolaylaştırıcılık, sosyalleşme, sosyal uyum, hizmet sağlama ve radikalleşme ile mücadele fonksiyonlarını icra edebilen sivil toplum kuruluşları; devletlerin tavrı, şiddet seviyesi, medya etkisi, bağışçıların ve diasporanın durumu ve dış aktörlerin etkisine bağlı olarak bu fonksiyonları gerçekleştirebilmektedir. Kendi içinde de ihtisaslaşmayı ve profesyonelleşmeyi gerektiren bu fonksiyonları uygulayabilme kapasitesine sahip olan sivil toplum kuruluşlarının sayısında son yıllarda uluslararası ölçekte artış gözlemlenmektedir. Türkiye’deki STK’ların dağılımında ise barış inşası fonksiyonları açısından henüz yeterli kapasite bulunmamaktadır. Bu kapasite inşa edildiği takdirde elit seviye diplomasiyi takviye edecek yeni ve çok yollu sivil bir inisiyatif alanından söz edebilmek mümkün olabilecektir. Bu çalışmada öncelikle sivil toplum kuruluşlarının barış inşa fonksiyonları teorik olarak analiz edilecek ve bu çerçeveye göre Türk STK’ların barış inşa edici kapasitesi tartışılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Barış İnşası, Sivil Toplum, Çatışma, Diplomasi, Türkiye Tecrübesi

PDF

___

Akyeşilmen, Nezir “Çatışma Yönetimi: Kavramsal ve Kuramsal Bir Analiz.” içinde Barışı Konuşmak, edited by Nezir Akyeşilmen, 18-44. Ankara: ODTÜ Yayıncılık, 2013.
Balcı, Ali. Türkiye Dış Politikası: İlkeler, Aktörler ve Uygulamalar. İstanbul: Alfa, 2017.
Christie, Ryerson. Peacebuilding and NGOs: State-civil society interactions. New York: Routledge, 2013.
Cicioğlu, Filiz. “Türkiye’de Sivil Toplum,” içinde Ortadoğu’da Sivil Toplum, edited by Filiz Cicioğlu, 29-60. Ankara: Kadim Yayınları, 2019.
Hashmat, Shahid Ahmad. International Conflict Resolution: Role of the UN and the OIC. Islamabad: Nust Publishing, 2014.
İskit, Temel. Diplomasi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007.
Karataş, İbrahim. The Role of Soft Power in Qatar’s Foreign Policy. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2020.
Kazıcı, Ziya. Osmanlı Vakıf Medeniyeti. İstanbul: Bilge Yayıncılık, 2003.
Köse, Talha ve İpek Coşkun. Türkiye'de Üniversiteler ve Radikalleşme. İstanbul: SETA Kitapları, 2019.
Natsions, Andrew S. “An NGO Perspective,” içinde Peacemaking in International Conflict, edited by I. William Zartman and J. Lewis Rasmussen, 337-361. Washington, DC: United States Institute of Peace, 2001.
Nye Jr., Joseph S. and David A. Welch. Küresel Çatışmayı ve İşbirliğini Anlamak. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2018.
Nye, Joseph S. Yumuşak Güç: Dünya Siyasetinde Başarının Yolu. İstanbul: Elips, Kitap 2005.
Orakçı, Serhat. Türkiye Afrika İlişkileri. İstanbul: İNSAMER Yayınları, 2018.
Paffenholz, Thania and Christoph Spurk and Roberto Belloni and Sabine Kurtenbach and Camilla Orjuela, “Enabling and Disenabling Factors for Civil Society Peacebuilding,” içinde Civil Society & Peacebuilding, edited by Thania Paffenholz, 405-424. London: Lynne Rienner Publishes, 2010.
Paffenholz, Thania and Christoph Spurk and Roberto Belloni and Sabine Kurtenbach and Camilla Orjuela, “Enabling and Disenabling Factors for Civil Society Peacebuilding,” içinde Civil Society & Peacebuilding, edited by Thania Paffenholz, 405-424. London: Lynne Rienner Publishes, 2010.
Paffenholz, Thania and Christoph Spurk. “A Comprehensive Analytical Framework.” içinde Civil Society & Peacebuilding, edited by Thania Paffenholz, 65-76. London: Lynne Rienner Publishers, 2010.
Polman, Linda. Kriz Kervanı: İnsani Yardımın Nesi Yanlış?. İstanbul: Paloma, 2014.
Ramsbotham, Oliver and Tom Woodhouse and Hugh Miall. Contemporary Conflict Resolution. Cambridge: Polity Press. 2016.
Ramsbotham, Oliver, and Tom Woodhouse, and Hugh Miall. Contemporary Conflict Resolution. Cambridge: Polity Press, 2017.
Ricigliano, Robert. Making Peace Last: A Toolbox for Sustainable Peacebuilding. London: Paradigm Publishers, 2012.
Schirch, Lisa. Conflict Assesment & Peacebuilding Planning. London: Kumarian Press, 2013.
Şentürk, Recep. Açık Medeniyet: Çok Medeniyetli Toplum ve Dünyaya Doğru. İstanbul: İz Yayıncılık, 2017.
Volkan, Vamık. Kimlik Adına Öldürmek: Kanlı Çatışmalar Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Everest Yayınları, 2009.
Weiss, Thomas G. Humanitarian Intervention. Cambridge: Polity Press, 2016.
Yalçınkaya, Haldun. Savaş: Uluslararası İlişkilerde Güç Kullanımı. Ankara: İmge Kitabevi. 2008.
Zaim, Sabahattin. Türkiye’nin Yirminci Yüzyılı. İstanbul: İşaret Yayınları, 2005.
“Achieving Peace and Security in a World of Turmoil: An Arduous Challenge for the OIC”, Son erişim: 15 Ocak 2021, https://www.sesric.org/files/article/659.pdf.
“An agenda for peace: preventive diplomacy, peacemaking and peacekeeping”, Son erişim: 29 Ocak 2021, https://digitallibrary.un.org/record/145749.
“Conflict Barometer 2019”, Son erişim: 20 Ocak 2021, https://hiik.de/conflict-barometer/current-version/?lang=en.
“İDSB İslam Dünyası STK’lar Birliği,” Tarihçe, Son erişim: 20 Ocak 2021, https://idsb.org/tr/kurumsal/about.
“İnsani Diplomasi Haberleri”, İnsani Diplomasi, Son erişim: 20 Ocak 2021, https://www.ihh.org.tr/haber/insanidiplomasi
“Managing Disasters and Conflicts in OIC Countries”, Son erişim: 15 Ocak 2021, https://sesric.org/files/article/486.pdf.
“Tarihçe”, TGTV, Son erişim: 15 Ocak 2021, http://www.tgtv.org.tr/tarihçe.
“Türkiye’nin Girişimci ve İnsani Dış Politikası”, Son erişim: 20 Ocak 2021, http://www.mfa.gov.tr/dis-politika-genel.tr.mfa.