Bazı memeli yaban hayvanlarının potansiyel habitatları için gösterge odunsu bitki türlerinin belirlenmesi

Bu çalışma, Isparta-Gölcük Tabiat Parkında, bazı memeli yaban hayvanlarının habitat tercihlerini belirlemede gösterge olabilecek odunsu taksonları tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gölcük Tabiat Parkı'nda 213 adet örnek alan alınmıştır. Her örnek alanda memeli yaban hayvanları ve odunsu türlere ait var-yok verileri kaydedilmiştir. Analitik değerlendirme için çeşitli yöntemler arasından muhtelif nitelikler arası ilişki analizi tercih edilmiştir. Analiz sonucunda; Toros sedirinin (Cedrus libani) Yaban Tavşanı (Lepus capensis) için, Yabani eriğin (Prunus spinosa) Yaban domuzu (Sus scrofa) için, Yabani erik, Ahlat (Pyrus elaeagnifoli), Doğu çınarı (Platanus orientalis) ve Toros sedirin Porsuk (Meles meles) için, Kuşburnunun (Rosa canina) ise Kaya Sansarı (Martes foina) için pozitif gösterge odunsu türler olduğu tespit edilmiştir. Yine yaban tavşanı için Kavak (Populus sp.) ve Meşenin (Quercus sp.), porsuk için Anadolu karaçamının (Pinus nigra) negatif gösterge türleri olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre Toros sediri, Yabani erik, Kuşburnu, Ahlat, Doğu çınarı ile Kavakgiller ve Meşegiller gibi meyveli ve tohumlu odunsu türler bakımından zengin sahaların, hedef memeli yaban hayvanları için en uygun habitatlar olduğu söylenebilmektedir. Anahtar kelimeler: Gösterge tür, Memeli yaban hayvanları, Nitelikler arası ilişki analizi

Anahtar Kelimeler:

Gösterge tür, Memeli yaban hayvanları, Nitelikler arası ilişki analizi

Determination of indicator woody plant species for potential habitats of some wild mammalian species

This study was carried out to determine the indicator woody taxa for determining habitat preference of some wild mammalian species in Isparta-Gölcük Natural Park. 213 sample plots were taken in the course of the study in the Gölcük Natural Park. Presence/absence data for mammalian wild animals and woody plants were recorded at each sample plot. To examine the data, Interspecific correlation analysis was preferred in various analytical methods. According to the results, Taurus cedar (Cedrus libani) for brown hare (Lepus europaeus), Sloe (Prunus spinosa), for wild boar (Sus scrofa), Sloe, Wild pear (Pyrus elaeagnifolia), Oriental plane (Platanus orientalis) and Taurus cedar for badger (Meles meles) and Dog rose (Rosa canina) for marten (Martes foina) were recorded as positive indicator species. Besides, Poplar (Populus sp.) and Oak (Quercus sp.) for brown hare and Black pine (Pinus nigra) for badger were determined as negative indicator species. The results showed that the areas covered by fruited and phanerogamous woody plants such as Taurus cedar, Sloe, Dog rose, Wild pear, Oriental Plane, Poplar and Oak could be said the most suitable sites for target wild mammalian species in the study area. Keywords: Indicator species, Mammalian wild animals, Interspecific correlation analysis

Keywords:

Indicator species, Mammalian wild animals, Interspecific correlation analysis,

PDF

___

Arslangündoğdu, Z., 2009. Sakarya havzası sulak alanlarında aralık ayı su kuşu sayımı. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, B59 (2): 1–14.
Ayberk, H., 2003. Yaban hayvanlarında kış yemlemesi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi: 79–86.
Güner, Ş.T., Özkan, K., Çömez, A., Çelik, N., 2011. İç Anadolu Bölgesi'nde Anadolu Karaçamı’nın (Pinus nigra subsp. pallasiana) verimli olabileceği potansiyel alanların odunsu gösterge türleri. Ekoloji, 20(80): 51– 58.
Güven, N., 1999. Türkiye Su samuru (Lutra lutra) Projesi. Su Samurunun Türkiye' deki Durumu 1. Sempozyumu, Antalya, http://www.akyaka.org/otter/index.htm (Erişim tarihi 12.06.2012)
Holbrook,, S.J., 1979. Habitat utilization, competitive interactions, and coexistence of three species of cricetine rodens in East-Central Arizona. Ecology, 60(4): 758– 769.
Kazancı, N., Türkmen, G., 2008. Ephemeroptera (Insecta) türlerinin bir koruma alanındaki akarsuların habitat özelliklerini ve koruma alanı sınırlarını belirlemede indikatör olarak kullanılması. Ege Üniversitesi. Su Ürünleri Dergisi, 25(4): 325–331.
Moore A.E., Attwell C.A.M., 1999. Geological controls on the distribution of woody vegetation in the central Kalahari, Botswana, South African Journal of Geology, 102(4): 350–362.
Oğurlu, İ., 2001. Yaban Hayatı Ekolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, Orman Fakültesi Yayın No:4, SDÜ Yayın No:19, Isparta.
Oğurlu, İ., 2003. Yaban Hayatında Envanter. TC Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı Matbaası, Ankara.
Oğurlu, İ., Süzek, H., 1997. Ağaç Sansarı (Martes martes)’ nın habitat seçimi ve beslenme rejimi üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Zoology, 21: 63–68.
Oğurlu, İ., Süel, H., Ünal, Y., Ertuğrul, E. T., 2011. Importance and position of herbal non-wood forest products on the diet of the wild animals. 2nd International Non-Wood Products Symposium, 8-10 September 2011, Isparta / Turkey, s.78.
Özen, A.S., Uluçay, İ., 2010. Kütahya İli Meles meles Linneus, 1758 (Mammalia: Carnivora)’in bazı ekolojik, biyolojik ve taksonomik özellikleri. Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21: 9–20.
Özkan, K., 2002. Türler arası birlikteliğin interspesifik korelasyon analizi ile ölçümü. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2: 71–78.
Özkan, K, 2004. Beyşehir Gölü Havzası'nda Anadolu Karaçam’ının (Pinus nigra Arnold) yayılışı ile fizyografik yetişme ortamı faktörleri arasındaki ilişkiler. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2: 30–47.
Özkan, K., Mert, A., Gülsoy, S., 2007. Beyşehir gölü havzası topraklarının bazı özellikleri ile toprak rengi ve strüktürü arasındaki ilişkiler. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2: 9–22.
Özkan, K., Bilir, N., 2008. Influence of soil and topographical characteristics on spatial distribution of wild rosa (Rosa canina L.) and its indicator species in Beysehir watershed, Mediterrian region, Turkey. Journal of the Malaysian Forester, 71: 87-96.
Öztürk, Ş., Güvenç, Ş., 2010. Comparison of the epiphytic lichen communities growing on various tree species on Mt. Uludağ (Bursa, Turkey). Turkish Journal of Botany, 34: 449–456.
Shmida, A., Whittaker, R.H., 1981. Pattern and biological microsite effects in two shrub communities, Southern California. Ecology, 62(1): 234–251.
Virgos, E., Cabezas-Diaz, S., Mangas, J. G., Lozano, J., 2010. Spatial distribution models in a frugivorous carnivore, the stone marten (Martes foina): is the freshy- fruit availability a useful predictor? Animal Biology, 60(4): 423–43.
Yücel, E., Güner, S.T., 2010. Sulphur pollution and its impact dependency on the altitude in the West Anatolian Scots Pine Forest. Ekoloji, 19(76): 1–7.