Anadolu Karaçamı [Pinus nigra Arn. subsp. pallasiana (Lamb) Holmboe]'nın bazı tohum meşcereleri, klonal tohum bahçeleri ve plantasyonlarında kozalak ve tohum özellikleri

Bu çalışma, Anadolu Karaçamı [Pinus nigra Arn. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe]’nın tescili yapılmış 4 tohum meşceresi ile bunlara ait genetik materyalle kurulan 3 klonal tohum bahçesi ve 4 plantasyonun kozalak ve tohumlarının bazı morfolojik özellikleri ile bu özelliklerin değişkenliğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Tohum kaynaklarından elde edilen veriler, çalışmaya konu özellikler (kozalak çapı, kozalak boyu, kozalak ağırlığı, tohum çapı, tohum boyu, tohum 1000 tane ağırlığı) bakımından varyans analizi ile karşılaştırılmış; ayrıca bu özellikler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile belirlenmiştir. Varyans analizi sonucunda, araştırılan özellikler bakımından tohum kaynaklarının hem kendi aralarında hem de kendi içlerinde istatistiksel bakımdan (p

Anahtar Kelimeler:

çam, tohum, kozalak, Pinus nigra

Cones and seeds characteristics of Crimean pine [Pinus nigra Arn. subsp. pallasiana (Lamb) Holmboe] for some seed stands and seed orchards and plantations

In this study, the variation of some morphological characteristic of cone and seeds related with four registered Crimean pine [Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] seed stands together with three seed orchards and four plantations which are established by genetically material obtained from those of seed stands have been studied. In addition, the relationhip between (cone diameter, cone height, cone weight, seed diameter, seed height, 1000 seed weight) the characteristics of cones and seeds of the seed sources have been investigated by using correlation analysis in the study. According to varience analysis carried out, It is determined that there are significant (p<0.05) differences between the studied seed sources from stand point of the mesaured cone and seed characteristics. In general, the mean values related to the mesaured seed and cone characteritics of the seed orchards have been found higher than the other of seed sources. In this counetion, as to the correlation analysis carried out, It is also found that there is positive relationhip between the mesaured characteristics of cones and seeds of the studied seed orchards.

Keywords:

pines, seeds, cones, Pinus nigra,

PDF

___

Alptekin, C.Ü., 1986. Anadolu Karaçamı [Pinus nigra Arn. ssp.pallasiana (Lamb.) Holmboe]’nin Coğrafik Varyasyonları, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Cilt 36, Seri A, Sayı 2, Ankara, 132-154.

Anonim, 1999. Orman Ağaçları ve Tohumları Islah araştırma Müdürlüğü,1998 Yılı Çalışma Raporu, 1999 yılı Çalışma Programı, Orman Bakanlığı Yayın No: 071, Müdürlük yayın No: 7, Ankara, 152 s.

Aslan, S., 1975. Kızılçam Tohumlarında Çap-Boy İlişkileri ve Tohum Boyutlarının Çimlenme Değerleriyle Fidan Yüzdesi ve Fidan Kalitesine Olan Etkilerinin Araştırılması, Orm. Arş. Enst. Yayınları, Teknik Bülten Serisi, No:64, Ankara, 39 s.

Ata, C., 1995. Silvikültür Tekniği, Bartın Orman Fakültesi Yayınları, Üniversite Yayın No: 4, Fakülte Yayın No: 3, 453 s., Bartın.

Atay, İ., 1959. Karaçam (Pinus nigra var.pallasiana) Tohumu Üzerine Araştırmalar, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Cilt 9, İstanbul, 49-91.

Burger, R. J., 1964. The Effect of Seed Size on Germination, Survial and Inıtial Growth in White Spruce. The Forestry Chronicle, Vol. 40, No: 1, 93-97.

Dirik, H. 1991. Kızılçam (Pinus brutia Ten.)’da Bazı Önemli Fidan Karakteristikleri İle Dikim Başarısı Arasındaki İlişkiler, Doktora Tezi, İ.Ü. Orman Fakültesi, İstanbul.

Genç, M., 1990. Batı Anadolu Bölgesinde Palamut Meşesi (Q. aegilops L.) Ağaçlandırma Tekniği, Orm. Arş.Enst. Yayını, Teknik Bülten Serisi No.212, Ankara.

Gezer, A., 1976. Doğu Ladini [Picea orientalis (L.) Carr.]Fideciklerinin Morfo-Genetik Özellikleri Üzerine Araştırmalar, Orm. Arş. Enst. Teknik Bülten No:92, Ankara, 156s.

Gezer, A., Aslan S., 1982. Kuzeydoğu Anadolu’da Sarıçam (Pinus sylvestris L.)’ın Bazı Kozalak ve Tohumu Üzerine Araştırmalar, Orm. Arş. Enst. Teknik Bülten No:112, Ankara 55-63.

Gökdemir,Ş., 1988. Sahil Çamı ve Kızılçamda Tohum Büyüklüğü ve Ağırlığının Çimlenme Yüzdesine, Fidan Boyuna, Fidan Kalitesine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü. Orman Fakültesi, Trabzon.

Gömöry, D., Bruchanik, R. and Paule, L., 2000. Effective Population Number Estımation of Three Scots Pine (Pinus sylvestris L.) Seed Orchards Based on an Integrated Assessment of Flowering, Floral Phenology, and Seed Orchard Design, Forest Genetics 7 (1): 65-75.

Keskin, S., 2000. Toros Göknarının (Abies cilicica Carr.) Bazı Kozalak ve Tohum Özellikleri, Batı Akdeniz Orm. Arş. Enst., Teknik Bülten No: 12, Antalya, 42 s.

Koski, V., Antola, J., 1994. Türkiye Milli Ağaç Islahı ve TohumÜretim Programı,1994,(Çev. Şıklar, S.; Öztürk, H.), Ankara, s.45, (Yayınlanmamıştır).

Matzırıs, D., 1993.Variation in Cone Production in a Clonal Seed Orchard of Black Pine, Silvae Genetica 42, 2-3, 136-141.

Microsoft Encarta Encyclopedia (CD) 2000. Microsoft Encarta Program Manager, One Microsoft Way Redmond, WA, USA.

Richter, R. I.,1945. Pinus the Relationship of Seed Size and Seedling Size to Inherent Vigor, Journel of Forestry, Vol. 43, 131-137.

Şefik, Y., 1965. Kızılçam Kozalak ve Tohumu Üzerine Araştırmalar, O.G.M Yayınları Sıra NO: 420, Seri No: 41, Ankara, 94 s.

Üçler, A. Ö., 1988. Sarıçam, Karaçam ve Halepçamı’nda Tohum Büyüklüğü ve Ağırlığının Çimlenme Yüzdesi, Fidan Boyu ve Fidan Kalitesine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü. Orman Fakültesi, Trabzon.

Ürgenç, S., 1965. Doğu Ladini (Picea orientalis L. Carr.) Kozalak ve Tohumu üzerine Araştırmalar, O.G.M Yayınları Sıra No: 147, Seri No: 40, Ankara, 143 s.

Velioğlu, E., Çengel, B., ve Kaya, Z., 1999. Kazdağları’ndaki Doğal Karaçam (Pinus nigra Arnold. subsp. pallassiana (Lamb.) Holmboe) Populasyonlarında Genetik Çeşitliliğin Yapılanması, Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü, Orman Bakanlığı Yayın No: 072, Müdürlük Yayın No: 8, 30s., Ankara.