Gürol SEYİTOĞLU, Fatih ÖZCAN, Gerçek SARAÇ, Levent KARADENİZLİ, Şevket ŞEN

Lithostatigraphy and mammalian fossil content of lower miocene deposits in the western part of the Çankırı basin; A test for post-collisional tectonic models of NW Central Anatolia

Çankırı havzasının batı kenarında yapılan ayrıntılı jeolojik harita alımı, Neojen birimlerin tabanını oluşturan Kılçak formasyonunun bir tektonik kamanın her iki tarafında bulunduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu formasyona ait yüzlekler, litolojik tanımlamaları ve fosil içerikleri ile deneştirilmektedir. Bu veriler Kılçak formasyonunu İzmir-Ankara kenet zonunda kıtalararası yakınlaşma sonucunda oluşan bindirmelerin önünde çÖkelen son ürün olarak değerlendiren tektono-sedimanter modeli yanlışlamaktadır. Buna karşılık aynı veriler, Pliyosen sonrasında oluşan bir neotektonikyapı olarak değerlendirilen tektonik kamanın Çankırı havzasının batı kenarını parçaladığı görüşünü desteklemektedir.

Çankırı Havzası'nın Batı kenarındaki alt miyosen çökellerinin memeli fosil içeriği ve litostratigrafisi: KB İç Anadolu'nun çarpışma sonrası tektonik modelleri için bir test

Detailed geological mapping of the western side of Çankırı basin demonstrates that the base of the Neogene succession, the Kılçak formation, is found on both sides of a tectonic sliver. These outcrops are correlated through their lithological descriptions and fossil contents. This finding eliminates the recent tectono-sedimentary model that presents the Kılçak formation as a last product of an intercontinental convergence, developed in front of the thrust sheets of the İzmir-Ankara suture zone. In contrast, our findings support the proposal that the Neogene succession in the western margin of the Çankırı basin is fragmented by the post Pliocene tectonic sliver, regarded as a neotectonic structure.

PDF

___

Akyürek, B., Bilginer, E., Çatal, E., Dağer, Z., Soysal, Y. ve Sunu, O., 1980. Eldivan-Şabanözü (Çankırı) ve Hasayaz-Çandır (Kalecik-Ankara) dolayının jeolojisi. MTA Rapor No: 6741. (Yayınlanmamış)
Bozkurt, E., Koçyiğit, A., Winchester, J. A., Holland, G., Beyhan, A., 1999. Petrochemistry of the Oyaca-Kedikayası (Ankara) dacites as evidence for the post-collisional tectonic evolution of north-central Anatolia, Turkey. Geological Journal, 34,223-231.
Bruijn, H. De & Koeningswald, W. von 1994. Early Miocene rodent faunas from eastern Mediterranean area. Part V. The genus Enginia (Muroidea) with a discussion of the structure of the incisor enamel. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie Van Wetenschappen, Amsterdam, B97,3 81 -405.
Bruijn, H. De ve Saraç, G., 1992. Early Miocene rodent faunas from the eastern Mediterranean area. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie Van Wetenschappen, Amsterdam, B95,25-40.
Bruijn, H. De, Ünay, E., Saraç, G., Yılmaz, A., A., 1993. Rodent assemblages from the Eo / Oligocene boundary interval near Süngülü, Lesser Caucasus, Turkey. Cologuios de Paleontologia, Volumen Extraordinario 1,47 66.
Erdoğan B., Akay E. and Uğur M. S., 1996. Geology of the Yozgat Region and evolution of the collisional Çankırı Basin. International Geology Review, 38, 788-806.
Görür, N., Tüysüz, O. and Şengör A.M.C., 1998. Tectonic evolution of the Central Anatolian Basins. International Geology Review, 40,831-850.
Hoek Ostende, L. W. van den, 1992. Insectivore faunas from the Lower Miocene of Anatolia. Part 1. Erinaceidae. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie Van Wetenschappen, Amsterdam, B95, 437-467.
Hoek Ostende, L. W. van den, 1995a. Insectivore faunas from the Lower Miocene of Anatolia. Part 2. Dinosorex (Heterosoricidae). Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie Van Wetenschappen, Amsterdam, B98,1-18.
Hoek Ostende, L. W. van den, 1995b. Insectivore faunas from the Lower Miocene of Anatolia. Part 3. Dimylidae. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie Van Wetenschappen, Amsterdam, B98, 19-38.
Karadenizli, L., Seyitoğlu, G., Saraç, G., Kazancı, N., Şen, Ş., Hakyemez, H. Y. and Savaşçı, D., 2003. Early-Middle Miocene palaeogeographic evolution of the western margin of the Çankın-Çorum Basin. MTA Bulletin, 126,69-86.
Karadenizli, L. Saraç, G., Şen, Ş., Seyitoğlu, G., Antoine, P. O., Kazancı, N., Varol, B., Alçiçek, M. C., Gül, A., Erten, H., Esat, K., Özcan, F., Savaşçı, D., Antoine, A., Filoreau, X., Hervet, S., Bouvrain, G., DE Bonis, L., & Hakyemez, H. Y., 2004. Çankırı Çorum havzasının batı ve güney kesiminin memeli fosillere dayalı Oligo-Miyosen biyostratigrafısi ve dolgulama evrimi. MTA Rapor no: 10706. (Yayınlanmamış)
Kaymakçı, N., 2000. Tectono-stratigraphical evolution of the Çankırı basin (Central Anatolia Turkey). PhD Thesis, University of Utrecht. Geologia Ultraiectina, no: 190,247 p.
Kaymakçı,N., Özçelik, Y., White, H. S., VanDijk, P. M., 2001. Neogene tectonic development of the Çankırı basin (Central Anatolia, Türkiye). The Bulletin of Turkish Association of Petroleum Geologists, 13,27-56.
Koçyiğit, A., Türkmenoğlu, A., Beyhan, A., Kaymakçı, N. and Akyol, E., 1995. Post-Collisional Tectonics of Eskişehir-Ankara-Çankırı Segment of İzmir-Ankara-Erzincan Suture Zone: Ankara Orogenic Phase. The Bulletin of Turkish Association of Petroleum Geologists, 6,69-86.
Okay A. I. and Tüysüz, O., 1999. Tethyan sutures of northern Turkey. In: Durand, B., Jolivet L., Horvarth F. & Seranne M. (Eds.), The Mediterranean Basins: Extension within Alpine Orogen. Geological Society London, Special Publications, 156, 475-515.
Önal, Z., Işık, V. ve Seyitoğlu, G., 2006. Çankırı havzası batısında bulunan Koyunbaba Fayının karakteri hakkında mezoskopik ve mikroskopik gözlemler ve bunların bölgesel tektonik modeller üzerine etkisi [Mesoscopic and microscopic observations on the character of Koyunbaba Fault at the western Çankırı basin and their implications on the regional tectonic models]. Türkiye Jeoloji Bülteni, 49,1-12.
Özcan, F., 2003. Kılçak formasyonu'nun Çankırı havzası stratigrafisindeki yeri ve tektonik konumu [The stratigraphical and tectonic position of Kılçak formation in Çankırı basin]. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Yüksek Mühendislik Tezi, 43 s.
Özcan, F., Şen, Ş., Karadenizli, L., Saraç, G., Seyitoğlu, G., 2006. Erken Miyosen Kılçak formasyonunun Çankırı havzasındaki konumu ve bunun orta Anadoludaki çarpışma sonrası tektonik modeler üzerine etkisi [The position of Early Miocene Kılçak formation in the Çankırı Basin and its implications on the post-collisional tectonic models in Central Anatolia]. 59. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, s. 414-415.
Savaşçı, D., 2003. Çankırı havzasında yer alan Hançili formasyonunda çökelme ile eş yaşlı yapısal unsurlar [The syn-sedimentary structures of the Hançili formation in the Çankırı Basin]. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Yüksek Mühendislik Tezi, 48s.
Savaşçı, D. ve Seyitoğlu, G., 2004. Çankırı havzasına ait Kumartaş ve Hançili formasyonları içerisinde çökelme ile eş yaşlı tektonik yapılar [Syn-sedimentary tectonic structures in the Kumartaş and Hançili formations, Çankırı basin], Türkiye Jeoloji Bülteni, 47,61-73.
Seyitoğlu, G., Kazancı, N., Karakuş, K., Fodor, L., Araz, H., Karadenizli, L., 1997. Does continuous compressive tectonic regime exist during Late Palaeogene to Late Neogene in NW Central Anatolia, Turkey? Preliminary observations. Turkish Journal of Earth Sciences, 6,77-83.
Seyitoğlu, G., Kazancı, N., Karadenizli, L., Şen, Ş., Varol, B.and Karabıyıkoğlu, T., 2000. Rockfall avalanche deposits associated with normal faulting in the NW of Çankırı basin: implication for the post-collisional tectonic evolution of the Neo-Tethyan suture zone. TerraNova, 12,245-251.
Seyitoğlu, G., Kazancı, N., Karadenizli, L., Şen, Ş., & Varol, B., 2001. Aneotectonic pinched crustal wedge in the west of Çankırı basin accommodating the internal deformation of Anatolian plate. Fourth International Turkish Geology Symposium, Abstracts, p. 103. Çukurova University, Adana, Turkey.
Seyitoğlu, G., Kazancı, N., Karadenizli, L., Şen, Ş., Varol, B. and Saraç, G., 2004. Neogene tectono-sedimentary development of the western margin of the Çankırı Basin, central Turkey: reply to the comment of Kaymakçı 2003. TerraNova, 16,163-165.
Seyitoğlu, G., Ecevitoğlu, B., Işık, V., Esat, K., Akkaya, İ., Sağol, Ö., 2006. Yuvaköy (Ankara) kuzeyinde Üst Kretase ofıyolitik melanj ile Neojen birimler arasındaki tektonik sınırın niteliği hakkında jeolojik ve jeofizik veriler [Geological and geophysical data about the character of the tectonic contact between Upper Cretaceous ophiolitic melange and Neogene units in the north of Yuvaköy (Ankara)]. Yerbilimleri, 27,163-171.
Steininger, F., 1999. Chronostratigraphy, Geochronology and Biochronology of the Miocene European Land Mammal Mega-Zones (ELMMZ) and the Miocene Mammal-Zones (MN Zones). In: Rössner, G. E. & Heissig, K. (Eds.), The Miocene Land Mammals of Europe. F. Pfeil, Munich, 9-24.
Şen, Ş., Seyitoğlu, G., Karadenizli, L., Kazancı, N., Varol, B., Araz, H., 1998. Mammalian biochronology of Neogene deposits and its correlation with the lithostratigraphy in the Çankırı-Çorum basin, central Anatolia, Turkey. Eclogae Geologicae Helvetiae, 91,307-320.
Şengör, A.M.C. and Yılmaz, Y., 1981. Tethyan evolution of Turkey: A plate tectonic approach. Tectonophysics, 75,181-241.
Tüysüz, O., Dellaloğlu, A.A. and Terzioğlu, N., 1995. A magmatic belt within the Neo-Tethyan suture zone and its role in the tectonic evolution of northern Turkey. Tectonophysics 243,173-191.
Ünay, E., 1994. Early Miocene rodent faunas from eastern Mediterranean area. Part IV. The Gliridae. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie Van Wetenschappen, Amsterdam B97, 445-490.
Varol, B., Araz, H., Karadenizli, L., Kazancı, N., Seyitoğlu, G., & Şen, Ş., 2002. Sedimentology of the Miocene evaporitic succession in the north of Çankırı-Çorum basin, central Anatolia Turkey. Carbonates and Evaporites, 17,197-209.