Kocaeli Triyası dolomitlerinin kökenine petrografik ve izotopik bir yaklaşım
Kocaeli yarımadasında yüzeylenen Triyas istifi içerisindeki dolomitler (Ballıkaya formasyonu) 15-25 m. gibi bir kalınlık oluştururlar. Platform-yamaç geçişinde yeralan dolomitler içerisinde matriks ve çimentolayıcı olmak üzere iki farklı petrografik tip görülmektedir. Bunlardan elde edilen duraylı izotop değerleri $delta^{18}$O = -5.18 - -6.10 $permill$ ; $delta^{13}$C= 1.49-2.81 $permill$ arasında olup, deniz-tatlı su karışımından sığ gömülme alanına kadar uzanan ortamda oluştuğunu destekler. Ayrıca, bu dolomit oluşumları sürecinde ısının da 36-41°C arasında olması dolomitleşmenin derin gömülme diyajenezine kadar uzanmadığını göstermektedir.
An approach to the origin of Kocaeli Triassic dolomites based on their isotopic and petrographic characteristics
Dolomites (Ballıkaya formation) exposed in the Triassic succession of Kocaeli Peninsula are 15-25 m. thick. The dolomites were formed on a transition area between slope and basin. They consist of two different types as matrix and cementation dolomites. Stable isotope values obtained from those are $delta^{18}$O = -5.18 - -6.10 $permill$ ; $delta^{13}$C= 1.49 - 2.81 $permill$ . The isotopic data suggest that an environmental change took place during dolomitization, which ranged from fresh-seawater mixing zone to shallow burial realm. On the other hand, dolomitization temperature calculated as 36-41 C indicates that the dolomites had not suffered from deep burial diagenesis.
___
- Bellanca, A., Karakaş, Z., Neri, R. ve Varol, B., 1993. Sedimentology and isotope geochemistry of lacustrine dolomite-evaporite deposits and associated clays (Neogene, Turkey): enviromental implications. Miner. Petrogr. Acta, 36, 245-264.
- Cander, H., 1994. An example of mix er Devonian fringing-reef complex: Leduc Formation, Peace River Arch area, Alberta, Canada. Journal of Sedimentary Petrology, 63, 4, 628-640.
- Frisia, S. ve Wenk, H.-R., 1993. TEAM and AEM study of pervasive, multi-step dolomitization of the Upper Triassic Dolomia Principale (northern Italy). Journal of Sedimentary Petrology, 63, 6, 1049-1058.
- Gao, G. ve Land, L.S., 1991. Geochemistry of Cambro-Ordovician Arbuckle limestone, Oklahoma: implication for diagenetic 518O alteration and secular 813C and 87Sr/86Sr variation: Geochimica et Cosmochimica Acta, 55, 2920-2921.
- Gao, G., Land, L.S. ve Elmore, R.D., 1995. Multiple episodes of dolomitization in the Arbuckle Group, Arbuckle Mountains, South-Central Oklahoma: Field, petrographic, and geochemical evidence. Journal of Sedimentary Research, A65, 2, 321-331.
- Gedik, İ., Timur, E., Alan, L, Altun, L, Pehlivan, Ş., Akbaş, B. ve Duru, M., 1999. Kocaeli Yarımadası1 nın jeolojik etüdü projesi. MTA (Yayınlanmamış).
- Hardie, L.A., 1986. Dolomitization. A critical view of some current views-perpectives. Journal of Sedimentary Petrology, 57, 166-183.
- Hudson, J.D. ve Anderson, T.F., 1989. Ocean temperatures and isotopic compositions through time. Earth Sciences, 80, 183-192.
- Land, S.Y., 1985. The origin of Massive dolomite. Journal of Geological Education, 33, 112-125.
- Özdemir, Ü., Yurtsever, G., Dağer, Z. ve Yurtsever, A., 1982. Gebze - Hereke - Tepecik alanında Mesozoyik - Senozoyik kayaların jeolojisi. Kocaeli Triyası biyostratigrafisi projesi. Rapor no: 7195, MTA Raporu, 143s. (Yayınlanmamış).
- Varol, B. ve Magaritz, M., 1992. Dolomitization, time boundaries and unconformities: examples from the dolostone of the Taurus Mesozoic sequence, south-central Turkey. Sedimentary Geology, 76, 117-133.
- Zenger, D.H. ve Dunham, J.B., 1980. Concept of models of dolomitization-an introduction. Geol. Soc. Econ. Paleontol. Mineral. Spec. Publ., 28, 1-19.
- ISSN: 1016-9164
- Başlangıç: 1947
- Yayıncı: TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler
Akdağmadeni (Yozgat) kurşun-çinko yatağının makro-mikro dokusal özellikleri ve kökensel yorumu
Ali Rıza ÇOLAKOĞLU, Yurdal GENÇ
Ilıcadere (Bayındır, İzmir) Pb-Zn cevherleşmesinin jeolojisi ve jeoistatistiksel değerlendirilmesi
Erdoğan TEKİN, Turhan AYYILDIZ
Kocaeli Triyası dolomitlerinin kökenine petrografik ve izotopik bir yaklaşım