Gökçeada (Kuzey Ege Denizi) bentik foraminifer faunası ve bu toplulukta gözlenen yerel değişimler

Araştırma Gökçeada çevresinde su derinliği 0.50 ile 68.00 m arasında değişen 34 farklı noktadan derlenen örnekler üzerinde yürütülmüştür. 58 cins ve 104 türün gözlendiği bu toplulukta, adanın doğu ve batısında farklı durumlar belirlenmiştir. Özellikle, Gökçeada'nın doğu kesiminde, Aydıncık Burnu kuzeyindeki alanda zengin denilebilecek sayıda Peneroplis planatus (Fichtel ve Moll) ile Peneroplis pertusus (Forskal) 'un varlığı dikkat çekicidir. Ayrıca, Gökçeada'nın güneydoğusunda Doğu Akdeniz'in tipik foraminiferlerinden olan Amphistegina lobifera Larsen ile Sorites orbiculus Ehrenberg gözlenmiştir. Bunun dışında yine doğu kesimde 4 ve batı bölümde 3 noktada çeşitli cins ve türlere sahip ve çok sayıda fert içeren zengin bir topluluk bulunmaktadır. Gökçcada-Bozcada-Çanakkale arasında yürütülmekte olan bir diğer çalışmada Peneroplis, Amphistegina ve Sorites cinslerine rastlanılmamıştır. Bunun dışında, Karaburun Yarımadasında Çeşme (İzmir) doğusundaki Ilıca Körfezi'nde 2.50 m derinlikte kaynayan 55-58$circ$ C değerindeki bir sıcaksu kaynağı çevresinde peneroplid'lerin aşırı derecede bolluğu bilinmektedir. Yine, yakın bir tarihte İzmit Körfezi'nde yapılmış olan çalışmalarda farklı iki noktada ve yakın dönemde kaybolduğu belirlenen, faylara bağlı sıcaksu kaynakları çevresinde anormal sayıda foraminifer gelişimi kanıtlanmıştır. Bu nedenle Gökçeada'nın doğu ve güneydoğusu ile batı alanlarındaki farklı noktalarda da sıcaksu etkisine bağlı bir yaşamın varolduğu anlaşılmaktadır.

Benthic foraminiferal fauna of the Gökçeada (Northern Aegean Sea) and local variations observed in these assemblages

34 samples collected from the different depths of water between 0.50-68.00 in has been studied around Gökçeada (northern Aegean Sea). 104 foraminiferal taxa belonging to 58 genera have been recognized in species level. These Joraminifera however, show a remarkable difference along the eastern and western coastlines of the island. Especially to the east of the island along the Aydıncık Cape there is a rich number of Peneroplis planatus (Fichtel and Moll) and Peneroplis pertusus (Forskal). Also, to the south-east of Gökçeada the typical eastern Mediterranean foraminifera Amphistegina lobifera Larsen and Sorites orbiculus Ehrenberg have been observed. Besides, a foraminiferal assemblage rich in number and high in diversity has been idintified in 4 stations to the east and 3 stations to the west of the island. During another study between Gökçeada-Bozcaada-Çanakkale the genus Peneroplis, Amphistegina and Sorites have not been found. Also, along the Karaburun Peninsula, east of Çeşme (Izmir) in the Ilıca Bay, there is a geothermal source with the temperature 55-58$circ$ C at a dept of 2,50 m. Around this source there is an enrichment of peneroplids. Previous studies performed in the Gulf of izmit, have demonstrated an extra-ordinart increase in the number and diversity of foraminifera around the fault-related geothermal sources, which are not observed at the present.

___

  • Avşar, N., 1997. Doğu Akdeniz kıyı bölgesi bentik foraminiferleri. Ç. Ü. Yerbilimleri, 31, 67- 81, Adana. Avşar, N. ve Meriç, E., 1996. İskenderun Körfezi'nde bentik foraminifer dağılımı. Sualtı Bilim ve Teknolojisi Toplantısı (SBT) Bildiriler Kitabı, 220-224, İstanbul. Avşar, N. and Ergin, M., 1998. Spatial distributionof Holocene benthic foraminifera at the Gökçeada-Bozcada-Çanakkale triangle (NE Aegean Sea). Third International Turkish Geology Symposium. 31 August-4 Septemeber, 1998. METU, Ankara-Turkey, Abstracts, 117. Ballard, R. D., 1976. Window on earth's interior. National Geographic, 150 (2), 228-249. Ballard, R. D. and Grasse, J. E, 1979. Return to cases of the deep. National Geographic, 156 (5), 689-707. Başkan, E. ve Canik, B., 1983. Türkiye sıcak ve mineralli sular haritası Ege Bölgesi. MTA Enst. Yayınları, No: 189, 80 s, Ankara. Cimerman, F. and Langer, M. R., 1991. Mediterranean foraminifera. 118 s., 93 lev., Ljubljana. Corliss, J. B. and Ballard, R. D., 1977. Oases of life in the cold abyss. National Geographic, 152 (4)5 440-453. Enright, J. T., Newman, W. A., Hessler, R. R. and McGowan, J. A., 1981. Deep-Ocean hydrotermal vent comunities. Nature, 289, 218-220. Hottinger, L., Halicz, E. and Reiss, Z., 1993. Recent foraminiferida from the Gulf of Aqaba, Red Sea. Slovenska Akademija Znanosti in Umetnosti Academia Scientiarum et Artium Slovenica, 179 s., 230 lev., Ljubljana. Loeblich, Jr. A. R. and Tappan, H., 1988. Foraminiferal genera and their classification. Van Nostrand Reinhold Company, New York, 970 s. ve 842 lev. Lutz, R. A. and Haymon, R. M., 1994. Rebirth of a deep-sea vent. National Geographic, 186 (5), 114-126. Meriç, E., 1983. Okyanus dibi vahaları. Yeryuvarı ve İnsan, 8 (1), 3-6, Ankara. Meriç, E., 1986. Deniz dibi termal kaynakların canlı yaşamına etkisi hakkında güncel bir örnek (Ihca-Çeşme-İzmir). TJK Bült, 29 (1), 17-21, Ankara. Meriç, E., 1994. Okyanus diplerindeki vahalar. Ultra, 28, 4-9, İstanbul Meriç, E. ve Sakmç, M., 1990. Foraminifera, İstanbul Boğazı güneyi ve Halic'in Geç Kuvaterner (Holosen) dip tortulları (Ed. E. Meriç), 13-41, 1-7, İstanbul. Meriç, E. ve Suner, F., 1995. İzmit Körfezi (Hersek Burnu-Kaba Burun) Kuvaterner istifinde gözlenen termal veriler. İzmit Körfezi Kuvaterner istifi (Ed. E. Meriç), 81-90, İstanbul. Meriç, E. ve Avşar, N., 1997. İstanbul ve yakın çevresi Geç Kuvaterner (Holosen) bentik foraminifer faunası. Ç. Ü. Yerbilimleri, 31, 41-65, Adana. Meriç, E., Yanko, V. ve Avşar, N., 1995. İzmit Körfezi (Hersek Burnu-Kaba Burun) Kuvaterner istifinin foraminifer faunası. İzmit Körfezi Kuvaterner İstifi (Ed. E. Meriç), 105-151, İstanbul. Sgarrella F. and Moncharmont-Zei, M., 1993. Benthic foraminifera of the Gulf of Naples (Italy), systematic and autoecology. Bulletino della Societa Paleonotologica Italiana. 32 (2), 145-264, 1-26. Sözeri, B., 1966. İzmir, Çeşme Ilıcası plaj kumlarmdaki aktüel foraminiferler ve varyasyonları. TJK Bült., 10 (1-2), 143-154, 1-6, Ankara. Yanko, V., and Troitskaja, T., 1987. Late Quaternary foraminifera of the Black Sea. Moscow, Nauka, 111 s.