Orta Anadolu Bölgesi’nde Cytospora chrysosperma “Pers” Fr. ile önemli kavak delici böcekleri [Melanophila picta (Pall.), Paranthrene tabaniformis (Rott.)]’nin yaygınlık ve zarar durumları

Cytospora kavak kanserinin etmeni Cytospora chrysosperma “Pers” Fr. ile önemli kavak delici böcekleri [Melanophila picta (Pall.), Paranthrene tabaniformis (Rott.)]’nin Orta Anadolu Bölgesi’nde yaygınlık ve zarar durumunu araştırmak üzere bu çalışma ele alınmıştır. “Bölümlü Örnekleme Yöntemi”ne göre Çankırı, Ankara ve Kırıkkale illeri kavak alanlarından toplam 129 yerde sayım yapılmış ve aynı alanlardan 104 adet hastalıklı örnek alınmıştır. Alınan 104 örnekten etmen izole edilmiş, tek spor kültürü yapılarak eğik agara alınan izolatların tümü +4ºC’ye ayarlı buzdolabında saklanmıştır. Aynı çalışma alanında, söz konusu delici böceklerin semptomları göz önünde bulundurularak, ağaçların bulaşma oranları yüzde olarak da ayrı ayrı bulunmuştur. Elde edilen bulgulara göre Ankara, Kırıkkale ve Çankırı kavak alanlarında C.chrysosperma zarar oranının sırasıyla %13.93; %9.37 ve %15.91 olduğu; P. tabaniformis ve M. picta’nın zarar oranının ise yine aynı sıra ile %3.92; %3.14 ve %1.95 olduğu saptanmıştır.

Distribution and damage of Cytospora chrysosperma “Pers” Fr. and important wood-boring insects [Melanophila picta (Pall.), Paranthrene tabaniformis (Rott.)] in Central Anatolia Region

This study is carried out in order to determine the damage and distribution of the Cytospora poplar canker Cytospora chrysosperma “Pers” Fr. and Poplar borer insects [Melanophila picta (Pall.) and Paranthrene tabaniformis (Rott.)] in Central Anatolia Region. Censuses were carried out at 129 locations according to “Sectioned Sampling Method” in Çankırı, Ankara and Kırıkkale provinces, and 104 disease samples were taken from those locations. The agent have been acquired from 104 samples, taken to oblique agar after single spor culture and all isolates have been stored at +4°C in the refrigerator. Furthermore, infection rates regarding to symptoms of the insects have also determined in the same study area. According to findings, the damage ratios of C. chrysosperma were 13.93%, 9.37% and 15.91%, and damage ratio of P. tabaniformis and M. picta were 3.92%, 3.14%, and 1.95% in Ankara, Kırıkkale and Çankırı respectively.

PDF

___

Acatay, A., 1959. Melanophila decastigma (picta Pall.) und Gypsonoma (Semasia) dealbana Froel. (incernana Hw.) in der Turkei. Anzeiger für Schädlingskunde, 32 : 56-68.
Acatay, A., 1963. Tatbiki Orman Entomolojisi. İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 1068, Orman Fakültesi No: 94, İstanbul, 170s.
Aktaş, H., 2001. Önemli Hububat Hastalıkları ve Sürvey Yöntemleri, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırma Daire Başkanlığı, Ankara, 74s.
Aktaş, H. & Z. Şimşek, 2005. Çankırı Kenbağ Orman Fidanlığındaki kavak fidanlarında Cytospora kanseri (Cytospora chrysosperma “Pers.” Fr.)’nin morfolojisi, zararı ve alınabilecek önlemler, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri A, Cilt 55, Sayı 2, 47-57.
Anonymous, 1994. Türkiye'de Kavakçılık. T.C. Orman Bakanlığı, Kavak ve Hızlı Gelişen Tür Orman Ağaçları Araştırma Müdürlüğü, İzmit, 224 s.
Chararas, C., 1972. Kavağın Gövde İçine Arız Olan Bazı Böceklerin Ekolojik Durumla İlgili Görüntüleri. Orman Genel Müdürlüğü Teknik Haber Bülteni, 44: 9-34.
Çanakçıoğlu H. & G. Eliçin, 1998. Fitopatoloji (Özel Bölüm). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları 4156-456, 330 s.
Çanakçıoğlu, H. & G. Eliçin, 1999. Fitopatoloji (Özel Bölüm). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul, 273 s.
Çanakçıoğlu, H. & T. Mol, 1998. Orman Entomolojisi Zararlı ve Yararlı Böcekler. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, Fakülte No: 451, İstanbul, 541 s.
Furniss, M. M., 2004. Biology of Trypophloeus striatulus (Coleoptera: Scolytidae) in felt leaf willow in interior Alaska. Environmental Entomology, 33: 1, 21-27.
Güler, N. & P. Can, 1994. Orta ve Güneydoğu Anadolu’da Kullanılan Kavak Klonlarında Görülen Zararlılar. T.C. Orman Bakanlığı Kavak ve Hızlı Gelişen Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, İzmit, 24s.
Gürer, M., 1999. Fitopatoloji. Ankara Üniversitesi Çankırı Orman Fakültesi Geliştirme ve Kalkındırma Derneği Yayınları No:1, Ankara Üniversitesi Basımevi, 111 s.
Hart, J.H. & D.L. Hart, 2001. Interaction Among Cervid Fungi and Apsen in Northwest Wyoming. USDA Forst Service Proceedings RMRS-P-18.
Jacobi, W.R. & W.D. Shepperd, 1991. Fungi Associated with Sprout Mortality in Apsen Clearcuts in Colaroda And Arizona. Usda Forest Service, No. Rm. 513, 5s.
Karagöz, O., 1965. Türkiye'de kavak ve söğütlere arız olan böcekler. Kavakçılık Araştırma Enstitüsü Öğretici Yayınlar Serisi no 3, pp 1-10. İzmit.
Keca,N., 2000. The most frequent diseases in poplar plantations in the region of R.J. Potisje. Glasnik-Sumarskog Fakulteta. Univerzitet u Beogradu., No.82, 81-91.
Kepley, J. B. & W. R. Jacobi,, 2000. Pathogenicity of Cytospora fungi on six hardwood species. Journal of Arboriculture, 26: 6, 326-333.
Knof, H. E., 1972. Forestentomological studies in Iraq. II. The pest problem of poplar cultivation. Zeitschrift Für Angrew And Entomologie, 71(1):83-89.
Krebill, R. G., 1972. Mortality of Apsen The Gros Ventre Elk Winter Range. Intermountain Forest And Range Experiment Station, 129, 16 pp.
Liu, X. D. & X. Z., Jia, 1988. A grey related analysis cytospora chrysosperma with melanophila decastigma of poplar. Forest Pest and Disease, 4: 26-27.
Lodos, N. & S., Tezcan, 1995. Türkiye Entomolojisi V Buprestidae (Genel Uygulamalı Ve Faunistik). Entomloji Derneği Yayınları No: 8, İzmir, 138 s.
Long, W. H., 1918. An undescribed canker of poplars and willows caused by Cytospora chrysosperma. Journal of Agricultural Research, 13: 331-343.
Peace, T.R., 1962. Parthology of Trees And Shrubs, Oxford University Press, London, 753pp.
Sekendiz, O., 1974. Türkiye Hayvansal Kavak Zararlıları Üzerinde Araştırmalar. Karadeniz Teknik Üniversitesi Genel Yayın No: 62, Orman Fakültesi Yayın No: 3. Çağlayan Basımevi, Cağaloğlu, İstanbul, 196 s.
Sekendiz, O. & N. Yıldız, 1972. Sciapteron tabaniformis Rott.'un Türkiye'deki Yayılışı, Biyolojisi, Korunma ve Savaş Metotları ile Parazitoitleri Üzerinde Araştırmalar. Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Yıllık Bülteni No: 7, 103 s.
Steneker, G.A. & R.E. Wall, 1972. Wound Healing And Fungal Colonization in Stems of Young. Trembling Apsen After Thining and Pruning. Nouthern Forest Research Center, Canada, Nor. X-37, 25 pp.
Şimşek, Z., 2002. Kenbağı Orman Fidanlığı (Çankırı)'nda Bulunan Lepidoptera Türlerinin Tespiti ile Kavak Yalancıarısı [Paranthrene tabaniformis (Rott.)]'nın Mücadele Yöntemleri Üzerinde Araştırmalar, T.C. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projesi Kesin Raporu (Proje No: 2000-07-12-030), 77 s.
Taris, B., 1957. Contribution A L'etude des maladies cryptogamiques des rameaux et des jeunes plants de peuplier, Imprimerie Alençonnaise Maison Puolet- Malassis Alençon- France, 232 pp.
Toros, S., 1988. Park ve Süs Bitkileri Zararlıları. Peyzaj Mimarisi Deneği Yayınları, Ankara, 165 s.
Tozlu, G., 2001. Sarıkamış (Kars)’ta Titrek Kavak (Populus tremula L.)’ta zarar yapan böcek türlerinin tespiti ve bunlardan bazı önemli türlerin biyolojisi üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi 25 (2): 133-146.
Uluer, K., M. Gürer & N. Güler, 1998. Kavaklarda Cytospora chrysosperma (Pers) Fr. tasallutunu önleme üzerine araştırmalar. Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Teknik Bülten No: 1998/3-186