Mustafakemalpaşa (Bursa)' da yetiştirilen sanayi domatesinde bazı organik fosforlu insektisit kalıntıları üzerinde araştırmalar

2002 yılında gerçekleştirilen bu çalışma kapsamında, Mustafakemalpaşa (Bursa) ilçesinde yetiştirilen sanayi domateslerinden alınan örneklerde, organik fosforlu insektisitlerden, chlorpyrifos-ethyl, diazinon, dichlorvos, fenitrothion, formothion, malathion, methamidophos, parathion-methyl ve pirimiphos-methyl etkili maddelerinin kalıntıları araştırılmıştır. Örnekler, DFG (Deutsche Forschungsgemeinschaft) S19 çoklu-kalıntı analiz metoduna göre hazırlanmış ve GC/NPD cihazında analiz edilmiştir. Hasat dönemi başında alınan 15 örneğin altısında toleransı aşmayan miktarlarda dichlorvos kalıntısı tespit edilmiştir. Hasat döneminin sonlarına doğru alınan 15 örneğin ise dördünde yine toleransı aşmayan miktarlarda dichloruos kalıntısına rastlanılmıştır. Ancak bu örneklerin 10 tanesinde domateste ruhsatlı olmayan methamidophos kalıntısına da rastlanılmış ve bunlardan sekizindeki değerler, %10-70 arasında değişen oranlarda toleransın üzerinde bulunmuştur. Sadece bir örnekte tespit edilen parathion-methyl kalıntısı, toleransın yaklaşık üç katı üzerinde bulunmuştur.

Investigations on residue analysis of some organophosphorus insecticides on processing tomato in Mustafakemalpaşa (Bursa)

This study which was performed in 2002 presents investigations on residue analysis of some organophosphorus insecticides such as chlorpyrifos-ethyl, diazinon, dichlorvos, fenitrothion, formothion, malathion, methamidophos, parathion methyl and pirimiphos-methyl on samples of processing tomato which were grown in Mustafakemalpaşa (Bursa). Samples were prepared according to DFG (Deutsche Forschungsgemeinschaft) S19 multi residue method and analyzed with GC/NPD. Dichlorvos residues were determined at six of 15 samples which were collected at the beginning of harvest period. These values did not exceed maximum residue limit (MRL). Four of 15 samples that were collected at the end of harvest period contained also dichlorvos residues below the MRL. However 10 of these samples had methamidophos residue which was not registered on tomato crops. Eight of them exceeded the MRL at rate of 10-70%. Only one sample was found to contain parathion-methyl residues approximately 3 times higher than MRL.

PDF

___

Anonymous, 1992. Manual of Pesticide Analysis. Deutsche Forschungsgemeinschaft, Vol.II, VCH Verlagsgesellschaft, Weinheim, 313 p.
Anonymous, 1996a. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Bursa İl Müdürlüğü Brifing Raporu.
Anonymous, 1996b. "Gıdalarda zirai ilaç kalıntı düzeylerinin tespiti, s. 9-27" Gıdalarda Katkı-Kalıntı ve Bulaşanların İzlenmesi, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa, 196 s.
Anonymous, 1997. Türk Gıda Kodeksi. T.C. Resmi Gazete, 16 Kasım 1997, 23172 sayılı Yönetmeliği.
Anonymous, 1998a. Integrated Pest Management, IPM case studies of GCPF member companies and associations. Global Crop Protection Federation Publications, Belgium, 43 p.
Anonymous, 1998b. Ülkemizde Kullanılmakta Olan Pestisit Kalıntı Analiz Metotları. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara, 70 s.
Anonymous, 2000. Codex Alimentarius: Vol. 2A Part 1 - Pesticide Residues in Food - Methods of analysis and sampling. 2nd ed., 99 p.
Anonymous, 2002a. Processed Tomato Products Situation & Outlook. Horticultural and Tropical Products Division, FAS Attache Reports, July 2002 Issue, USDA, 15 p.
Anonymous, 2002b. Bitki Koruma Ürünleri 2002. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara, 336 s.
Anonymous, 2002c. Food and Drug Administration (FDA) Pesticide Monitoring Program, Residue Monitoring 2000. U. S. Food and Drug Administration, Center for Food Safety and Applied Nutrition, May 2002, 24 p.
Anonymous, 2002d. Monitoring of Pesticide Residues in Products of Plant Origin in the European Union, Norway, Iceland and Liechtenstein, 2000 Report. European Commission, Health & Consumer Protection Directorate - General, Directorate F - Food and Veterinary Office, Unit 4, 24 April 2002, 196 p.
Durmuşoğlu, E. & C. Çelik, 2001. Türkiye'de pestisit kalıntıları üzerindeki araştırmalar. Türk. eııtomol. derg., 25 (1): 65 80.
Durmuşoğlu, E., 2002. İzmir'de pazara sunulan domates ve hıyarlarda bazı organik fosforlu insektisit kalıntılarının saptanması üzerinde araştırmalar. Turk, entomol. derg., 26 (2):. 93-104.
Green, J.M., 1996. A practical guide to analytical method validation, Analytical Chemistry, 68: 305A-309A.
Güvener, A., Çifter, F., Türker, O. & G. Körtimur, 1977. "Gıda maddelerinde tarımsal ilaç bakiyelerinin araştırılması, 229-237". VI. Bilim Kongresi (17-21 Ekim 1977), Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu Tebliğleri, TÜBİTAK Yayınları No: 407, 254 s.
Güvener, A., Küçükkalıpçı, K., Candaş, K. & A. Dayı, 1981. Tamaron (methamidophos) ve Actellic (primiphos-methyl)'in sebzelerde kalıntılarının tetkiki. Zir. Müc. Ar. Yıll., 20-21.
Güvener, A., Küçükkalıpçı, F., Nurlu, K., Dayı, A. & A. Karaca, 1984. İzmir ve Adana yöresinden alınan bazı sebze ve meyve numunelerinde tarım ilacı bakiyelerinin tetkiki. Zir. Müc. A. Yıll., 11-12.
Hışıl, Y. & G. Tufan, 1984. Meyve ve sebzelerde bazı pestisit kalıntılannın gaz kromatografik tayini. E. Ü. Müh. Fak. Gıda Müh. Yayınlan, 2 (1): 29 41.
Lange, W.H. & L. Bronson. 1981, Insect pests of tomatoes. Annu. Rev. Entomol., 26: 345-371.
Otacı, C., P. Tuğlulular, K. Turhan, S. Barkın & G. Ertuğrul, 1972. Sebzelerde parathion bakiyeleri. Bit. Kor. BüL, 12 (2): 124-128.
Orıcüer, C., Karsavuran, Y., Yoldaş, Z. & E. Durmuşoğlu, 1992. "Sanayi domateslerinde görülen zararlılar, yayılış ve bulaşma oranları üzerinde araştırmalar, 705-713". Türkiye II. Entomoloji Kongresi (28-31 Ocak 1992) Bildirileri, Entomoloji Derneği Yay. No: 5 Adana, 747 s.
Sherma, J., 2001. Pesticide residue analysis (1999-2000): A review. J. AOAC Int., 84 (5): 1303-1312.
Torres, C.M., Pico, Y. & J. Manes, 1996. Determination of pesticide residues in fruit and vegetables, J. Chromatogr. A., 754: 301-331.
Tufan, G., 1984. Ege Bölgesi bazı önemli meyve ve sebzelerinde pestisit kalıntılarının saptanması. İzmir Gıda Kont. Araşt. Enst. Müd., 131/16, İzmir.
Uygun, N., Ulusoy, M.R. & H. Başpınar, 1998. Sebze Zararlıları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Genel yayın No: 213, Ders Kitapları Yayın No: A-68, Adana, 168 s.
Yiğit, V., 1977, Türkiye'de meyve ve sebzelerde bulunan pestisit kalıntıları üzerine araştırmalar. TÜBİTAK Marmara Bil. Araş. Enst., Yayın No: 21.