Pınar ÇELİK, Meral AKIN, Arzu YORGANCIOĞLU, Fatma TOPÇU, Tülay KESKİN, Tuğba GÖKTALAY, Ayşe ORMAN, Deniz YAĞIZ, Cemil ÖZCAN, Ramazan YİĞİTOĞLU

Karakılınclı Köyünde Malignite Oranı Yüksek mi?

Manisa Valiliği'nden Üniversitemize Karakılınçlı köyündeki kanser ölümlerinin yüksek olduğunun ve bölgede tarama yapılmasının bildirilmesi üzerine başla— tılan çalışmada köyde yaşayan 15 yaş üzerindeki 314 kişi araştırma kapsamına alındt. MTA Enstitüsünce köye deki toprak ve su örnekleri incelendi. aynı böigedeki Yağcılar köyünde randomize seçilen 5D kişiden kontrol kümesi oluşturuldu. Öz ve soygeçmişleri. fizik muaye- neleri. radyolojik kontrolu [mikrofi|m. gerekenlerde PA akciğer grafisi ve torax BT). GEA tayini. balgam sitolo- jileri değerlendirildi. İki köy solunum semptomları. mua— yene bulguları. akciğer radyogramlart. sigara öyküsü. ailede malignite varlığı. sayısı ve çeşidi açısından karşı- laştırıldı. ıveriler SPSS paket programında değerlen— dirilip. istatistiksel analizterde ıı:E testi kullanıldı. Ailede malignite varlığı. sayısr ve çeşidinin Karakılınçlı köyünde yüksek olmasına rağmen bu yüksekliğin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı. diğer parametreler açısından 2 köy arasında farklılık bulunmadığı gözlendi. Çevresel karsinojen maruziyeti saptanmadı. Sigara içme oranları her iki köyde eşit olduğu için köydeki malignite yüksek- liğinin multifaktöriyei olabileceği. bu açıdan ileri genetik incelemelerin yararlı oiacağı düşünüldü

Anahtar Kelimeler:

Karakılınçlı köyü. çevresel karsinojen etken

İs the Rate of Pulmonary Malignancy Really High in Karakılınç Village?

Keywords:

-,

PDF

___

Grafton J. Tebacce and the third world. Flesp Med 1991: 3: 164-53.
Sağlık Bakanlı ı kanser Savaş Daire Başkanlığı Kanser İhbarlarının Be erlendirilmesi. Yayın Ne: 53?. Ankara 1999.
Üzteki |. Üskent N. Baloğlu H. Savran B. Türkiye'de akciğer kanseri üzerine bir araştırma. Med Derg 1994: 99: 39—46.
Bezdernir N. Tuncel i. Burgut Fl. Sigara ve Sağlık. ln: Tuncer l. Burgut B. Bezdernir N. Ceşar E. Türkiye'de kanser Sıklığı. TUBİTAK Çukureva Üniversitesi Tıp. Fak. Adana: 1994: 179.
Akpınar D. Akciğer Kanseri Epidemiyete isi ve Etiyelelisi. ln: Akciğer Kanserleri. Ed: Haydareğiu A. sasseiak lvl. Izmir: 1996. 943.
B. Emri SA. Akciğer Kanseri ve Str-ilter Pulmener Nodal: In: Selunum Hastalıkları Temel Yaklaşım. Ed: Barış 'r'l. 2. Baskı: Ankara: Kent Matbaa 1995: eer-as.
Türkiye Ekepeteieji Dergisi tees.- ır (3-4): rester
Akciğer kanserinin mesleksel ve çevresel karsinejenlerle
ilişkisi elduğu bilinmektedir. Arsenik ve adenekarsinem.
kleremetileter. uranyum ve küçük hücreii kanserler ara
sında bağlantı elduğu öne sürülmektedir. Hava kirliliği.
krem. nikel. aluminyum ile akciğer kanseri insidansında
artış bildirilmektedir {5}. thsel yapıda bir mineral elan
asbestin kanserejen etkisi. sigara ile birteştiğinde kanser
elma riski 91 kez artar [?]. Ülkemizde içinde asbestin
bulunduğu beyaz teprağin badana sıvası. çati örtü tep
rağı elarak ve pekmez yapımında kullanıldığı kırsai böl
geler elduğunu biliyeruz. karakılınçiı köyündeki teprağın
incelenmesi senucu asbeste rastlanmamış. herhangi bir
çevreset karsinejen saptanmamıştır. Değada bulunan
uranyumun bezunma ürünleri arasında inert bir gaz
elarak yer alan radenun akciğer kanserlerinden ötümleri
arttırdığı bildirilmektedir [B]. Karakılınçlı köyünde raden
maruziyeti köyün kenumu gereği düşünülmemektedir.
Akciğer kanserlerinde kalıtsal predispezisyen üzerinde
durulmaktadır (9). Hastalaria birinci derece akrabalığı
elanlarda akciğer kanseri elma riskinin artması sadece
genetik faktörlere bağlanmamış. sıklıkla aynı çevre
keşullannın etkisine maruz kalma ile de ilişkili elabiieceği
öne sürülmüştür. Serı yıllarda preteuenkejen elarak adlan
dırılan. hücrenin büyüme tenksiyenlarında reI alan gen
lerin radyasyen. kimyasal atanlar ve virüsler gibi eksejen
etkenlerle enkejen haline geçerek karsinegenezise yel
açtıkları öne sürülmektedir {B}. Karakılınçlr köyünde
akraba evliliklerinin eldukça sık elduğunu ve bir ailede
birden çek malignite görülme elasılığının daha yüksek
elduğunu gözledik. Bizim bu köyde genetik inceleme
yapma elanağımız elmadı.
Senuçta köydeki malignite yüksekliğinin multitaktöriyel
elabiieceği. sigaranın tek başına suçlanamayacağı. bu
nedenle ileri genetik incelemelerin yararli alacağı düşü- nüldü.
?. ?öplü L, Kalyencu F. Şahin A. Emri S ve ark. Türkiye'de Ifsel yaşın [asbest ve zedit) minerallere ba |ı kanser serunu. .C. Sa lık Bakanlığı Kanser Savaş alre Baş— kanlığı. |. Kanser empezyumu (1991. Ankara]. 1991 ; 39:15.
E. Ernster UL. Mustacehl P. Dsann kE. Epidemielegy ei lung cancer. In: Murra JF. Nadai JA. Textbook ei Fiespiratery Medicine. 2nd. d. St Leuis: WB Saunders Company. 1994: 1504-1521
Shepland DFl. Eltect ef smekln en the incidence and mortality el lung cancer. Neııv Yo : Johnson BE. Jehnsen DH. Lung Cancer. John Wiley Sens. 1995: 1-14.