Hasan TEZER, Fatih GÜRBÜZ, Tülin Revide ŞAYLI

Akut Gastroenterit Nedeniyle Hastaneye Yatan Hastalarda Etkenler ve Klinik Bulgular: Epidemiyolojik Çalışma

Akut gastroenterit çocukluk çağında sık görülen öldürücü hastalıklar arasında ilk sırada yer almaktadır. Bölgedeki gastroenterit etkenlerinin bilinmesi, tanıya yönelik araştırmalarda kolaylık, erken doğru tanı ve etkin tedavi fırsatı sağlayacak, ayrıca antimikrobiyal tedavi gereken durumlarda antibiyotik seçimi için yol gösterecektir. Bu çalışmanın amacı, Ocak 2008-Ocak 2009 tarihleri arasında Ankara’da bir referans hastanesi olan hastanemize akut gastroenterit nedeniyle başvuran 509 olguyu epidemiyolojik ve klinik bulgular yönünden değerlendirmektir. Gaita örnekleri bakteriyel, viral ve parazitik enteropatojenler açısında mikroskopik inceleme, immünolojik testler ve bakteriyel kültür methodları kullanılarak değerlendirilmiştir. Olgularımız bir yıl boyunca çeşitli nedenlerle hastaneye yatan hastaların %9.3’ünü oluşturmuştur. Hastaların %57.7’sinde (n:294) ishale neden olan etken saptanırken, %42.3’ünde etken saptanamadı. İshalli vakaların büyük çoğunluğunu erkekler oluşturuyordu. Rotavirüs en sık ilk 2 yaşta, amibiyazis ise en sık 5 yaş üzerinde tespit edildi. Rotavirüs en sık Nisan ayında (%16.8) ve ilkbahar mevsiminde (%43.7) görüldü. Amibiyazisli olgular en sık Eylül ayında (%14.5) ve yaz mevsiminde tespit edildi (%32.9). Viral etkenlere bağlı hastanede yatış süreleri daha uzun bulunurken (rotavirüs 4 gün, adenovirüs 5.7 gün, rotavirüs+adenovirüs 4.5 gün), amibiyazisli olgularda daha kısa (3 gün) bulundu.

Anahtar Kelimeler:

Akut gastroenterit, çocuklar, hastaneye yatış

ETIOLOGIC FACTORS AND CLINICAL FINDINGS OF PATIENTS HOSPITALIZED CHILDREN FOR ACUTE GASTROENTERITIS: EPIDEMIOLOGIC STUDY

Acute gastroenteritis is one of the most common and fatal disease of childhood. Epidemiologic knowledge about etiology of gastroenteritis in a certain area allows early and correct diagnosis and also leads the pediatrician to proper choice and judicious use of antibiotics when the use of antibiotics are needed. The aim of this study was to evaluate the epidemiological pattern and clinical fi ndings of 509 cases with diarrheal diseases admitted to our hospital; a referral hospital in Ankara; between January 2008 and January 2009. Stool specimens were investigated for bacterial, viral and parasitic enteropathogens using microscopic examination, immunological tests and bacterial culture techniques. These cases included up to 9.3% of all hospitalizations during one year period. Etiological agents were found in 57.7% of the patients, while agents could not be shown in 42.3% of the patients. Males were the prominent gender for all cases with diarrhea. The frequency of rotavirus was high among the children less than 2 years, while amebiasis was high among the children more than 5 years old. The cases of rotavirus were mostly seen in April (16.8%) and spring season (43.7%). Amebiasis were mostly seen in September (14.5%) and summer (32.9%). The duration of hospitalization for viral gastroenteritis was found to be longer (mean duration was 4 days for rotavirus, 5.7 days for adenovirus, and 4.5 days for rotavirus+adenovirus) than the duration for amebic gastroenteritis (mean duration was 3 days)

Keywords:

Acute gastroenteritis, children, hospitalization,

PDF

___

1. Kosek M, Bern C, Guerrant RL. The global burden of diarrhoeal disease, as estimated from studies published between 1992 and 2000. Bull World Health Organ 2003; 81: 197-204.
2. WHO 2004 report. Diarrhoeal Diseases (Updated February 2009). http://www.who.int/vaccine_research/diseases/diarrhoeal/ en (15/05/2009).
3. United Nations. Millenium Development Goals Report. New York; 2005 http://www.un.org/docs/summit2005/MDGBook.pdf (15/05/2009) .
4. Pickering LK, Cleary TG. Approach to patients with gastrointestinal tract infections and food poisoning. In: Feigin RD, Cherry JD (eds). Textbook of Pediatric Infectious Diseases 4th ed. vol 1, W.B. Saunders Co. 1998: 567-601.
5. Ruuska T and Vesikari T. Rotavirus diseade in Finnish children: Use of numerical scores for clinical severity of diarrheal episodes. Scand J. Infect Dis. 1990; 22: 259-267.
6. Dennehy PH. Acute diarrheal disease in children: epidemiology, prevention and treatment. Infect Dis Clin North Am 2005; 19: 585-602.
7. Özmert E, Yurdakök K. Dünyada ve Türkiye’de ishalli hastalıklar. Katkı Pediatri Dergisi. 2000: 1-5.
8. Brunser O, Espinoza J, Brunser AM. Etiology of Diarrhea: Bacteria and Parasites. In: Gracey M, Walker-Smith JA, eds. Diarrheal Disease. Nestle Nutrition Workshop Series, Lippincott-Raven comp. 1997; 38: 13-39.
9. Olesen B, Neimann J, Bo¨ttiger B, Ethelberg S, Schiellerup P, Jensen C,Helms M,Scheutz F, Katharina E. P. Olsen, Krogfelt K, Petersen E, Gerner-Smidt P. Etiology of Diarrhea in Young Children in Denmark: a Case-Control Study. J Clin Microbiol 2005; 43: 3636–3641.
10. Bulut Y, İşeri L, Ağel E, Durmaz B: Akut gastroenterit ön tanılı çocuklarda rotavirüs pozitifliği. İnönü Üniv. Tıp Bült. 2003; 10: 143-145.
11. Altındiş M. Konya Bölgesi 0-5 Yaş Grubu Rotavirüs Enfeksiyonlarının Seroepidemiyolojisi ve 0-3 Yaş Arası İshalli Çocuklarda Rotavirüs Enfeksiyonlarının Lateks, ELISA ve Poliakrilamid Jel Elektroforez (PAGE) Teknikleri İle Araştırılması. S.Ü. SBE Veteriner Viroloji Doktora tezi, Konya, 2002.
12. Parashar UD, Gibson CJ, Bresse JS, Glass RI. Rota virus and severe childhood diarrhea. Emerg Infect Dis. 2006; 12: 304-306.
13. Yıldırmak Y, Tanyer G, Dallar Y, Serdaroğlu A. Süt çocuklarının rotavirüs ve diğer etyolojik ajanlara bağlı gastroenteritlerde klinik ve epidemiyolojik özellikler. Turkiye Klinikleri J Pediatr. 1992; 1: 1-6.
14. Sıklar Z, Ünalacak M, Dallar Y, Tanyer G. Sıfır-2 yas arası ishalli çocuklarda rotavirüs sıklığı ve risk faktörleri. Turkiye Klinikleri J Pediatr. 2000; 9: 219-224.
15. Kurugöl Z, Geylani S, Karaca Y, Umay F, Erersoy S, Vardar F, Bak M, Yaprak Ş, Özkınay F, Özkınay C. Rota virus gastroenteritis among children under five years of age in İzmir, Turkey. Turk J Pediatr. 2003; 45: 290-294.
16. Bulut Y, İseri L, Ağel E, Durmaz B. Akut gastroenterit ön tanılı çocuklarda rotavirüs pozitifliği. İnönü Üniv Tıp Fak Derg. 2003; 10: 143-145.
17. Karadağ A, Açıkgöz ZC, Avcı Z, Catal F, Gocer S, Gamberzade S, Uras N. Childhood diarrhoea in Ankara, Turkey: Epidemiological and clinical features of rota virus-positive versus rotavirus– negative cases. Scand J Infect Dis. 2005; 37: 269-275.
18. Gül M, Garipardıç M, Çıragil P, Aral M, Karabiber H, Güler İ. Sıfır-5 yaş arası gastroenteritli çocuklarda rotavirüs ve adenovirüs tip 40/41 arastırılması. ANKEM Derg. 2005; 19: 64-67.
19. Biçer S, Bezen Ç, Sezer S, Yavuzcan D, Tekgündüz S.A, Ulucaklı Ö, Engerek N, Aldemir H. Acil Çocuk Servisindeki Akut Gastroenterit Olgularında Rotavirüs ve Adenovirüs İnfeksiyonları. ANKEM Derg. 2006; 20: 206-209.
20. Bernstein DI, Ward RL. Rotaviruses. In: Feigin RD, Cherry JD, Demmler GJ, Kaplan SL, (eds). Textbook of Pediatric Infectious Diseases. Philadelphia 5th edition. Saunders. 2004: 2110-2133.
21. Matson DO. Rotaviruses. In: Long SS, Pickering LK, Prober CG (eds). Principles and Practice of Pediatric Infectious Diseases. 2nd ed. New York: Churchill Livingstone; 2003: 1105-1109.
22. Gentsch JR, Woods PA, Ramachandran M, Das BK, Leite JP, Alfieri A, Kumar R, Bhan MK, Glass RI . Review of G and P typyng results from a global collection of rotavirus strains: implications for vaccine development. J Infect Dis. 1996:174: 30-36.
23. Altındiş M, Beştepe G, Ayhan A, Yavru S, Kalaycı R. Akut ishal yakınmalı çocuklarda rotavirüs ve enterik adenovirüs sıklığı. S.D.Ü. Tıp Fak. Derg. 2008: 15: 17-20.
24. Akıncı N, Tugba Ercan E, Yalman N, Eren A, Severge B, Ercan G Adenovirus and Rotavirus in Children with Acute Gastroenteritis. J Pediatr Inf. 2007; 1: 98-101.
25. Roman E, Wilhelmi I, Colomina J, Villar J, Cilleruelo ML, Nebreda V, Del Alamo M, Sánchez-Fauquier A: Acute viral gastroenteritis: proportion and clinical relevance of multiple infections in Spanish children. J Med Microbiol. 2003; 52: 435-440.
26. Ulukanlıgil M, Bakır M, Arslan G, Soran M, Seyrek A: Şanlıurfa’da 0-5 yaş arası çocuklarda ishal etkenlerinin araştırılması. Mikrobiyoloji Bülteni. 2001; 35: 307-312.
27. Türk M, Şener AG, Orhon M, Candüz K, Yurtsever SG, Türker M: Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji Laboratuarında Ocak 2002-Haziran 2003 yılları arasında saptanan barsak parazitlerinin dağılımı. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2004; 28: 100-102.
28. Yakut Hİ, Kılınç M, Haspolat K, Elevli M. Diyarbakır’da Çocukluk Yaş Grubundaki İshallerde Amibiyasis Sıklığı. Klinik Derg. 1990; 3: 85-86.
29. Demirel M, İnceboz T, Tosun S: Manisa Moris Şinasi Çocuk Hastanesi’ne Manisa merkezinden başvuran hastalarda mahallelere göre barsak parazitlerinin araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2003; 27: 262-265.
30. Larry K. Pickering, John D. Snyder. Gastroenteritis. In: Behrman R, Kliegman R.M, Nelson W.E (eds). Textbook of Pediatrics, Philadelphia, 17th edition. 2004: 1272-1276.
31. Ruuska T, Vesikari T. Rotavirus diseade in Finnish children: Use of numerical scores for clinical severity of diarrheal episodes. Scand J. Infect Dis. 1990; 22: 259-267.
32. Chen SY, Chang YC, Lee YS, Chao HC, Tsao KC, Lin TY, Ko TY, Tsai CN, Chiu CH. Molecular Epidemiology and Clinical Manifestations of Viral Gastroenteritis in Hospitalized Pediatric Patients in Northern Taiwan. J Clin Microbiol. 2007; 45: 2045- 2057.