Bazı tarımsal savaş ilaçlarının turunçgil bahçelerindeki önemli parazitoit ve predatörlere etkilerinin labo ratuvar koşullarında araştırılması1

Özet: Turunçgil yetiştiriciliğinin en önemli sorunlarından birisi de bitki korumadır. Busorunların çözümünde de üreticiler genellikle kimyasal mücadeleyi tercih etmektedir.Kimyasal mücadelenin sık ve bilinçsiz kullanılması da doğal düşmanların ölmesine vedoğal dengenin bozulmasına neden olmaktadır. Bu çalışma, turunçgil bahçelerinde sıkkullanılan bazı ilaçların, yine turunçgil bahçelerinde çok sık görülen bazı parazitoit vepredatörlere etkilerini belirlemek amacıyla ele alınmıştır. Denemeler laboratuvarkoşullarında yürütülmüş ve ilaçların etkileri IOBC değerlerine göre sınıflandırılmıştır.Denemede kullanılan ilaçlardan chlorpyrifos ethyl in Aphytis melinus ve Leptomastixdactylopii erginlerine kalıntı etkisi çok zararlı (4), spinosad ın A. melinus a çok zararlı (4)ve L. dactylopiiye orta derece zararlı (3); pyriproxyfen, buprofezin, spirotetramat, mineralyağ ve parafinik mineral yağ ın ise zararsız veya az zararlı (1- 2) olduğu belirlenmiştir. Pyriproxyfen ve buprofezin in Cryptolaemus montrouzieri larvalarına kalıntı etkisi çokzararlı (4), chlorpyrifos ethyl az zararlı (2) ve diğer ilaçların zararsız (1) olduğu; üremegücüne etkileri ise pyriproxyfen ve buprofezin çok zararlı (4), mineral yağ az zararlı (2) vediğer ilaçların zararsız (1) olduğu bulunmuştur. Denemeye alınan tüm ilaçların C.montrouzieri erginlerine kalıntı etkisi zararsız (1), üreme gücüne etkileri ise pyriproxyfenin az zararlı (2) diğerlerinin ise zararsız olduğu ortaya çıkmıştır. Pyriproxyfen ve chlorpyrifos ethyl in Sympherobius pygmaeus larvalarına kalıntı etkisiçok zararlı (4), buprofezin orta derece zararlı (3), mineral yağ ve parafinik mineral yağ azzararlı (2) ve spirotetramat ve spinosad ise zararsız (1) bulunmuştur. Üreme gücüne etkileriise spirotetramat ve spinosad az zararlı (2) iken diğer ilaçlar çok zararlı olarak saptanmıştır. Bu sonuçlardan da anlaşıldığı gibi, bazı ilaçlar bazı türlere karşı çok zararlı olurken, bazıtürlere karşı az zararlı veya zararsız olmuş, hatta aynı ilaç aynı türün değişik dönemlerinefarklı etkide bulunmuştur.

Investi gati on of side effects of some pesticides on important parasitoids and predators in citrus ecosystem

Abstract: The most important problems in citrus production are plant protection issues.Farmers generally prefer chemical control to solve these problems. Using pesticidescommonly and unconsciously causes deaths of natural enemies and thus results indestruction of the natural balance. In this study, side effects of commonly used pesticideson some predators and parasitoids existing in citrus orchards were investigated. Theexperiments carried out under laboratory conditions and the effects of pesticides were classified according to the values of IOBC.Laboratory tests indicated that the residual effect of Chlorpyrifos- ethyl used in thisstudy was harmful to adults of Aphytis melinus and Leptomastix dactylopii (4); spinosadwas harmful to A. melinus (4) and moderately harmful to L. dactylopii (3), pyriproxyfen,buprofezin, spirotetramat, mineral oil and paraffinic mineral oil had the harmless or slightlyharmful effects to all three natural enemies (1- 2), respectively.Residual effect of buprofezin and pyriproxyfen was harmful to Cryptolaemusmontrouzieri larvae (4), chlorpyrifos- ethyl was slightly harmful (2) and other chemicalswere harmless (1). Regarding to their effects on reproduction, buprofezin and pyriproxyfenwere harmful (4), mineral oils are slightly harmful (2) and other chemicals were harmless(1). All insecticides tested on the adults of C. montrouzieri had harmless residual effect (1).The effects on reproduction, pyriproxyfen was found slightly harmful (2), while othersturned out to be harmless. The residual effect of pyriproxyfen and chlorpyrifos- ethyl was harmful to the larvae of Sympherobius pygmaeus (4), buprofezin was intermediatellyharmful (3), mineral oil and paraffinic mineral oil were slightly harmful, (2) spirotetramatand spinosad (1) were found harmless. Slightly harmful effects of the spirotetramat andspinosad on the reproduction were found (2), while the other chemicals were found to beharmful. The results obtained from this study indicated that some insecticides were harmful tosome tested species, while they were slightly harmful or harmless to the other species andeven the same insecticide had different effect on different stages of same species.

PDF

___

Abbott W.S. 1925. A method of computing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology, 18 (2): 265-267.
Amano H. & M. Haseeb 2001. Recently- proposed methods and concepts of testing the effects of pesticides on the beneficial mite and insect species: study limitations and implications in IPM. Applied Entomology and Zoology, 36 (1): 1-11.
Başpınar H. & N. Uygun 1990. Akdeniz Bölgesi Turunçgil Bahçelerinde Yaygın Olarak Kullanılan Bazı İnsektisidlerin Cryptolaemus montrouzeri Muls. ve Coccinella septempunctata (L.) (Coleoptera, Coccinellidae)'ya Etkileri. Türkiye 2. Biyolojik Mücadele Kongresi, Ankara, 483- 492.
Bernardo U. & G. Viggiani 2000. Effects of spinosad, a new insect control agent naturally derived on the mealybug parasitoid Leptomastix dactylopii Howard (Hymenoptera: Encyrtidae). Bulletin IOBC/WPRS, 23: 81-84.
Brü ck E., A. Elbert, R. Fischer, S. Krueger, J. Kuhnhold, A. M. Klueken, R. Nauen, J. Niebes, U. Reckmann, H. Schnorbach, R. Steffens & X. Waetermeulen 2009. Movento, an innovative ambimobile insecticide for sucking insect pest control in agriculture: Biological profile and field performance. Crop Protection, 28: 838- 844.
Candolfi M.P., S. Blumel, R. Forster, F.M. Bakker, C. Crimm, S.A. Hassan, U. Heimbach, M.A. Mead- Briggs, B. Reber, R. Schmuck & H. Vogt 2000. Guidelines to evaluate side- effects of plant protection products to non-target arthropods. IOBC, BART and EPPO Joint Initiative, IX + 158 pp.
Cloyd R.A. & A. Dickinson 2006. Effect of insecticides on m ealybug d estroyer (Coleoptera: Coccinellidae) and parasitoid Leptomastix dactylopii (Hymenoptera: Encyrtidae), n atural e nemies of c itrus m ealybug (Homoptera: Pseudococcidae). Journal of Economic Entomology, 99: 1596-1604.
Ferreira A.J., G.A Carvalho, M. Botton & O. Lasmar 2006. Selectivity of insecticides used in apple orchards to two populations of Chrysoperla externa (Hagen, 1861) (Neuroptera: Chrysopidae). Ciência Rural, 36 (2): 378-384.
Grafton- Cardwell E.E. & P. Gu 2003. Conserving vedalia b eetle, Rodolia cardinalis (Mulsant) (Coleoptera: Coccinellidae), in citrus: A c ontinuing c hallenge as new i nsecticides g ain r egistration. Journal of Economic Entomology, 96: 1388-1398.
Hassan E. & R.G. Summers 1997. Testing the toxicity effects on California red scale parasitoid (Aphytis lingnanensis Compere) of two insecticides used to control California red scale (Aonidiella aurantii Mask.) on citrus in the laboratory. Zeitschrift für Pflanzenkrankheiten und Pflanzenschutz, Journal of Plant Disease and Protection, 104 (4): 415 - 418.
Jalali M.A., T.V. Leeuwen, L. Tirry & P.D. Clercq 2009. Toxicity of selected insecticides to the two- spot ladybird Adalia bipunctata. Phytoparasitica, 37:323-326.
Kansu İ.A. & N. Uygun 1980. Doğu Akdeniz Bölgesinde Turunçgil Zararlıları ile Tüm Savaş Olanaklarının Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın no: 141, 63 s.
Mendel Z., D. Blumberg & I. Ishaaya 1994. Effects of s ome i nsect g rowth r egulators o n n atural e nemies o f s cale i nsects (Hom. : Coccoidea). Entomophaga, 39 (2): 199- 209.
Miret J- A. J. & F. Garcia- Mari 2001. Side- effects of pesticides on selected natural enemies occurring in citrus in Spain. Pesticides and Beneficial Organisms, IOBC/W PRS Bulletin. 24 (4): 103- 112.
Moens J., P. De Clercq & L. Tirry 2010. Side effects of pesticides on the larvae of the hoverfly Episyrphus balteatus in the laboratory. Phytoparasitica, 33 (1): 1-9.
Prabhaker N., J.G. Morse, S.J. Castle, S.E. Naranjo & T.J. Henneberry 2007. Toxicity of s even f oliar i nsecticides to four i nsect p arasitoids a ttacking c itrus and cotton p ests. Journal of Economic Entomology, 100 (4): 1053-1061.
Quınones- Pando F.J., S.H. Tarango- Rivero & C.A. Blanco 2009. Effect of two i nsecticides on Hickory Shuckworm (Lepidoptera: Tortricidae) and p redators of p ecan p ests. Southwestern Entomologist, 34 (3): 227-238.
Rothwangl K.B., A.C. Raymond & N.W. Robert 2004. Effects of insect growth regulators on citrus mealybug parasitoid Leptomastix dactylopii (Hymenoptera: Encyrtidae). Journal of Economic Entomology, 97 (4): 1239- 1244.
Schmuck R., M.P. Candolfi, R. Kleiner, M. Mead- Briggs 2000. A laboratory test system for assessing effects of plant protection products on the plant dwelling insect Coccinella septempunctata L. (Coleoptera: Coccinellidae). Guidelines to evaluate side- effects of plant protection products to non-target arthropods. IOBC, BART and EPPO Joint Initiative, 45-56.
Suma P., L. Zappala, G. Mazzeo & G. Siscaro 2009. Lethal and sub- lethal effects of insecticides on natural enemies of citrus scale pests. BioControl, 54 (5): 651-66.
Uygun N., İ. Karaca, R. Ulusoy, D. Şenal, H. Elekçioğlu, U. Gözel, A. Erkılıç, H. Özgönen, S. Baloğlu, N. Uygur, S. Uygur & O. Kolören 2001. Türkiye Turunçgil Bahçelerinde Entegre Mücadele. TUBİTAK, Türkiye Tarımsal Araştırma Projesi Yayınları, Ankara, 157 s.