Adana İli Balcalı ve Doğankent yörelerinde buğday tarlasında Sitobion avenae (Hemiptera: Aphididae) ile avcı Syrphidae (Diptera) türlerinin popülasyon değişimleri

Bu çalışma, 2012 yılında, Adana İli Balcalı (zengin bitki çeşitliliği ve polikültür alan) ve Doğankent (sonbahar-kış döneminde daha çok buğday yetiştilen alan) yörelerinde bulunan iki buğday tarlasında avcı Syrphidae türleri ile Sitobion avenae'nin popülasyon değişimlerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Syrphidae türleri atrap ve bitki örneklemeleri ile toplanmıştır. Bu çalışma ile Balcalı"da Syrphinae altfamilyasından 5, Milesiinae altfamilyasından 2, Doğankent"te ise Syrphinae altfamilyasından 3 tür bulunmuştur. Sphaerophoria scripta (L., 1758), Episyrphus balteatus (De Geer, 1776) ve Eupeodes corollae (Fabricius, 1805) her iki yörede de kaydedilmiştir. Diğer 4 Syrphidae türü sadece Balcalı yöresindeki örneklemede saptanmıştır. Ergin bireyler daha çok atrap örneklemesi ile toplanırken, az sayıda larva afid kolonisinin içinden toplanmıştır. Syrphidae türlerinin yoğunluğu Balcalı"da Doğankent"e göre daha fazla sayılarda bulunmuştur. Yaprakbiti popülasyonu her iki yörede de nisan ayında belirlenirken, en yüksek yoğunluklarına mayıs ayının ortalarında ulaşmışlardır. Afid popülasyonunun artmasıyla birlikte deneme alanlarında Syrphidae türleri görülmeye başlanmıştır. E. balteatus her iki yörede de ilk tespit edilen tür olmuştur. Yaprakbiti ve Syrphidae türleri arasında sadece Balcalı yöresinde istatistiksel olarak önemli ve pozitif bir ilişki tespit edilmiştir.

Population fluctuations of Sitobion avenae (Hemiptera: Aphididae) and predatory species of Syrphidae (Diptera) in wheat in Balcalı and Doğankent in Adana Province, Turkey

This study determinedpopulation fluctuations of Sitobion avenae and predatory species of Syrphidae in wheat in Balcalı, which has rich plant diversity and polyculture areas, and Doğankent, which has less plant diversity, mostly wheat in the winter-spring period, in Adana Province, Turkey in 2012.Syrphidae species were sampled by sweep-net and direct counting on wheat.Five species and 2 species from the subfamilies Syrphinae and Milesiinae, respectively, were collected in Balcalı, and 3 species from the subfamily Syrphinae were collected in Doğankent. Sphaerophoria scripta (L., 1758), Episyrphus balteatus (De Geer, 1776) and Eupeodes corollae (Fabricius, 1805) were collected in both areas, with the other 4 species collected only in Balcalı. Most adults were collected by sweep-net and there were a few larval Syrphidae in the aphid colonies. Densities of Syrphidae species were greater in the polyculture area (Balcalı) than in areas of wheat cultivation (Doğankent). Aphid populations in both survey areas appeared on plants in April and densities peaked mid-May. After an increase in aphid density, Syrphidae species appeared in the plots. Episyrphus balteatus was the first species detected in both locations. There was a significant, positive relationship between among the number of aphid s and Syrphidae species in Balcalı.

___

  • Aslan M. & N. Uygun 2007. Kahramanmaraş ili afidofag syrphidleri (Diptera: Syrphidae). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 10 (2): 76-81.
  • Atakan E., H. Özkan & İ. Doğanay 2010. Adana ilinde yetiştirilen bazı buğday çeşit ve genotiplerinde buğday yaprakbiti, Sitobion avenae (F.) (Hemiptera: Aphididae)"nin populasyon yoğunlukları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25: 9-16.
  • Ayyıldız Y. & R. Atlıhan 2003. Balıkesir ili sebze alanlarında görülen yaprakbiti türleri ve doğal düşmanları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 16 (1): 1-5.
  • Bayrak N. & R. Hayat 2008. Kayseri ili Syrphidae (Diptera) türleri üzerinde faunistik çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 48: 35-49.
  • Candemir D. & K. Kara 2003. Syrphidae (diptera) fauna in Tokat provinces (Turkey). Türkiye Entomoloji Dergisi, 27 (2), 95-105.
  • Demirsoy A. 1990. Omurgasızlar/Böcekler, Yaşamın Temel Kuralları, Cilt I/Kısım II, Meteksan Yayınları, 2. Baskı, 941 s., Ankara.
  • Demirsoy A. 2001. Yaşamın Temel Kuralları, Omurgasızlar, Cilt II/Kısım II (Entomoloji), Meteksan Yayınları, 7. Baskı, 941 s., Ankara.
  • Demirsoy A. 2002. Genel Zoocoğrafya ve Türkiye Zoocoğrafyası "Hayvan Coğrafyası". Meteksan yayınları 5. Baskı, 670 s. Ankara.
  • Elmalı M., S. Toros 1994. Konya ilinde buğday tarlalarında yaprakbiti doğal düşmanlarının tesbiti üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi, 25-28 Ocak 1994, İzmir, 13-18.
  • Elmalı M., S. Toros 1997. Buğdayın bazı verim ve kalite özelliklerine Sitobion avenae (Homoptera: Aphididae)"nın etkisi. Türkiye Entomoloji Dergisi, 21 (2): 109-118.
  • Ghavami M. D. & A. F. Özgür 1999. Adana ili yonca alanlarında bulunan yaprakbitleri ile Coccinellidae ve Syrphidae familyalarına bağlı predatör türlerin popülasyon değişimi. Türkiye 4. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 26-29 Ocak, Adana, 309-322.
  • Lodos N. 1992. Türkiye Entomolojisi II (Genel, Uygulamalı, Faunistik), Ege Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları No. 429, İzmir, 591 s.
  • Özgür A. F. 1986a. Akdeniz Bölgesi kıyı şeridi Syrphidae (Dipt.) Faunası I. Alt familya: Eristalinae. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(2): 72-85
  • Özgür A. F. 1986b. Akdeniz Bölgesi avcı Syrphidae türleri. Türkiye I. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 12-14 Şubat, Adana, 293-303.
  • Özgür A. F. 1987. Akdeniz Bölgesi kıyısı Syrphidae (Dipt.) Faunası II. Alt familya: Cheilosiinae, Sphegininae, Pelecocerinae, Milesiinae ve Volucellinae. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2: 67-81.
  • Pehlivan S. & E. Atakan 2014. Adana (Türkiye) ili Balcalı yöresi Syrphidae (Diptera) türleri. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 5 (1): 53-66.
  • Sack P. 1932. Syrphidae. In lindler, Die fliegen der palaearktischen region, Stuttgart, 4 (31): 451 pp.
  • Sarıbıyık S. 1998. Ilgaz ve Işık Dağları Syrphidae [Diptera] Familyasının Morfolojisi, Fauna ve Sistematiği, Gazi Üniv. Fen Bil. Enst., Doktora Tezi, 213 s., Ankara.
  • Sayan M. 2010. Adana"da buğday agro-ekosistemindeki böcek türlerinin belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 80 s., Adana.
  • Sertkaya, E. & A. Yiğit 2002. Antakya ve çevresinde buğdayda zararlı yaprakbiti türleri ve doğal düşmanları. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi, 4-7 Eylül, Erzurum, 265-274.
  • Uygun N., M. R. Ulusoy & S. Satar 2010. Biyolojik mücadele. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 1 (1): 1-14.
  • Zeki, C. & N. Kılınçer 1990. Episyrphus balteatus (De Geer) (Dip.: Syrphidae)"un değişik yaprakbiti türlerinde gelişimi üzerinde araştırmalar. Türkiye II. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 26-29 Eylül: 137-145.
  • Zeki C. & N. Kılınçer 1994. Metasyrphus corollae (F.) ve Episyrpus balteatus (De Geer) (Diptera: Syrphidae) larvalarının açlığa dayanma süreleri ve av tercihi üzerine araştırmalar. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 25- 28 Ocak, 59-67.
  • Zeren O. & Z. Düzgüneş 1983. Çukurova Bölgesi"nde sebzelerde zararlı olan Aphidoidea türlerinin doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 7: 199-211.