Tefsîrî Mehmed Efendi ve Tibyân Tefsiri

Tercüme-i Tibyân tefsiri, Tefsîrî Mehmed Efendi lakabıyla meşhur, Muhammed b. Hamza el-Ayıntâbî, es-Sivâsî, ed-Debbâğ’a aittir. Padişah IV. Mehmed, Ayıntâbî’den Arapça dil kaidelerine uygun olarak nâzil olan Kur’ân-ı Kerîm’i Türkçe’ye çevirerek, onun manasındaki gizlilikleri, eşsiz hakikatleri, istiare ve ince misalleri açıklamasını istemiştir. Ayıntâbî tefsirini, Begavî, Râzî ve Beyzâvî’nin tefsirlerinden alıntılarla yazmış, gerekli gördüğü yerlerde başka kaynaklardan da alıntı yapmıştır. Tercüme-i Tibyân tefsiri Türkçe olması, halkın anlayabileceği bir üslupla yazılmış olması gibi nedenlerle pek çok defa istinsah edilmiş ve çeşitli matbaalarda basılmıştır

Tefsîrî Mehmed Efendi and His Tibyân Tafsir

The tafsir of Terceme-i Tibyân was written by Muhammed b. Hamza el-Ayıntâbî ed-Debbâğ, also known as Tefsîrî Mehmed Efendi, upon the will of Mehmed IV. The Sultan wanted Ayıntâbî to translate the Qur’an into Turkish and in the meantime, to explain the secrets, unique truths, metaphors and graceful examples concealed therein. Ayıntâbî wrote the tafsir with quotations from Begavi’s, Razi’s and Beydavi’s commentaries along with some others. The tafsir of Tibyân, written in Turkish, was accessible to a larger audience and hence was copied and printed multiple times.