YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU’NDA AİLE İKAMET İZNİ: AİLE HAYATI HAKKI MI? AİLE BİRLEŞİMİ HAKKI MI?

Aile birleşimi, aile üyelerinin, başka bir ülkede hukuka uygun şekilde diğer bir deyişle düzenli bir şekilde yaşayan ya da çalışmakta olan diğer aile üyelerine katılmasıdır. Aile ikamet izni, yabancıların temel hak ve özgürlüklerinden biri olan aile hayatı hakkı ile ilgilidir. Aile hayatı hakkı pek çok uluslararası sözleşmede düzenlenmiştir. Aile birleşmi hakkı ise görece daha az sözleşmede açıkça yer almaktadır. Aile ikamet izni Türk yabancılar hukukunda ilk kez Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu makalede, Anayasal ilkeler, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatı ışığında Türk hukukunda aile ikamet iznine ilişkin hükümler değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Aile Hayatı Hakkı, Aile Birleşimi Hakkı, Aile İkamet İzni, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu

Family Residence Permit In Law On Foreigners And International Protection Right To Family Life Or Right To Family Reunification?

Family reunification refers to the situation where family members join another member of the family who is already living and working in another country in a regular situation. Family residense permit is related to right to family life that is one of the fundamental rights and freedoms of foreigners. Right to family life takes part in lots of international conventions. Right to family reunification is recognised in relatively fewer international conventions. In Turkish foreigners law, family residence permit is regulated in Law on Foreigners and Internation Protection for the first time. In this article, Turkish regulations on family residence permit is reviewed in the light of Constitutional principles, international conventions which Turkey is party to and case law of the European Court of Human Rights.

Keywords:

Right to Family Life, Right to Family Reunification, Family residence permit, Law on Foreigners and International Protection,

PDF

___

AYBAY, Rona/DARDAĞAN-KİBAR, Esra, Yabancılar Hukuku, B.3, İstanbul 2010.
AYBAY, Rona/ÖZBEK, Nimet, Vatandaşlık Hukuku, B.4, İstanbul 2015.
BARAN-ÇELİK, Neşe, Türk Hukukunda Uluslararası Koruma Başvurusunda Bulunan veya Uluslararası Korumadan Yararlanan Yabancıların Hak ve Yükümlülükleri, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı Cilt:1, Yıl:2015, s. 67-148.
BAYRAKTAROĞLU- ÖZÇELİK, Gülüm, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hükümleri Uyarınca Yabancıların Türkiye’den Sınır Dışı Edilmesi”, TBB Dergisi, Yl:2013, Sayı:108, s.211-258.
BERKİ, Osman Fazıl, Devletler Hususî Hukuku, Cilt:I, Tâbiiyet ve Yabancılar Hukuku, Ankara 1970.
CHOLEWINSKI, Ryszard, “Family Reunification and Conditions Placed on Family Members: Dismantling a Fundamental Human Right”, European Journal of Migration and Law, Vol.4, 2002, pp.271-290.
ÇELİKEL, Aysel/(ÖZTEKİN) GELGEL, Günseli, Yabancılar Hukuku, B.21, İstanbul 2015.
ÇİÇEKLİ, Bülent, Yabancılar ve Mülteci Hukuku, B.6, Ankara 2016.
ÇİÇEKLİ, Bülent, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Getirdiği Yenilikler”, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Değerlendirilmesi, Editöler: Yrd. Doç. Dr. Ceyda Süral/Araş. Gör. Ekin Ömeroğlu, Ankara 2015, s. 19-31,(Yenilikler).
DARDAĞAN-KİBAR, Esra, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Tasarısında ve Başlıca Avrupa Birliği Düzenlemelerinde Yabancıların Sınır Dışı Edilmelerine İlişkin Kurallar: Bir Karşılaştırma Denemesi”, Avrupa Araştırmaları Dergisi, Cilt: 11, No.2, Yıl: 2012, s. 53-74.
DARDAĞAN-KİBAR, Esra, “An Owerview and Discussion of the New Turkish law on Foreigners and International Law”, PERCEPTIONS, Autumn 2013, Vol.XVIII, No.3, s. 109-128, (The New Turkish Law).
DOĞAN, Vahit, Türk Vatandaşlık Hukuku, B.12, Ankara 2015.
EKŞİ, Nuray, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku, B.2, İstanbul 2014.
EKŞİ, Nuray, “2014 Yılında Kabul Edilen İdari Yargıda İstinaf Müessesesinin Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Kapsamında Açılacak İdari Davalara Etkisi”, Göç Araştırmaları Dergisi, C.1, Sayı:1, Ocak-Haziran 2015, s. 12- 43, (İdari Yargı).
EKŞİ, Nuray/ÇİÇEKLi, Bülent, Yabancılar ve Mülteci Hukukuna İlişkin Danıştay 10. Daire Kararları, İstanbul 2012.
ELÇİN, Doğa, “Türkiye’de Bulunan Suriyelilere Uygulanan Geçici Koruma Statüsü 2001/55 Sayılı Avrupa Konseyi Yönergesi ile Geçici Koruma Yönetmeliği Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:124, 2016, s. 9-80.
ERDEM, B.Bahadır, Türk Vatandaşlık Hukuku, B.4, İstanbul 2014.
ERGÜL, Ergin, “Avrupa Birliği Müktesebatında Yabancıların Aile ve Özel Hayat Hakkı Çerçevesinde Korunması”, Ankara Barosu Dergisi, 2013/3, s.195-206.
ERTEN, Rifat, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hakkında Genel Bir Değerlendirme”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XIX, Yıl:2015, Sayı.1, s. 3-51.
GÖÇMEN, İlke, “Avrupa Birliği Adalet Divanının Türkiye-Avrupa Birliği Ortaklık Hukukuna (Yerleşme Serbestîsi ve Aile Birleşimine) İlişkin Doğan Kararı”, Küresel Bakış, Çeviri Hukuk Dergisi, Yıl:4, Sayı:15, (Ekim 2014), s.1-12, (Doğan Kararı).
GÖÇMEN, İlke, “Avrupa Birliği Hukuku Çerçevesinde Avrupa Birliği’ndeki Türk Vatandaşları ve Aile Birleşimi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:16, sayı:1, 2014, s.73-121, (Aile Birleşimi).
GÖÇMEN, İlke, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Avrupa Birliği ve Türkiye Göç Hukuku, Ankara 2015, (Göç Hukuku).
GROENENDIJK, Kees, “Family Reunification as a Right under Community Law”, 8, European Journal of Migration and Law, 2006, s. 215-230.
GROENENDIJK, Kees/FERNHOUT, Roel/van DAM, Dominique/van OERS, Ricky/ STRIK, Tineke, The Family Reunification Directive in EU Member States, the First Year of Implementation, Centre for Migration Law, Nijmegen 2007.
GÜNGÖR, Gülin, Tâbiiyet Hukuku, B.3, Ankara 2015.
HADİMOĞLU-ÖZBEK, Nimet, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Tasarısı’nda Yer Alan İkamet İzni Türleri ile Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Olağan Telsik Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılmasında Aranan İkamet Şartı”, TBB Dergisi, 2012, S.102, s. 149-172.
HAJBANDEH, Roya, “France, Love It or Leave It: New French Law Restricts Family Reunification”, 27, Wisconsin International Law Journal, 2009-2010, s.336-361.
HARDY, Julien, “The Objective of Directive 2003/86 Is to Promote the Family Reunification of Third Country Nationals”, European Journal of Migration and Law, 14 (2012), 439-452.
IOM International Organization for Migration, Migration and Family, Section 2.5, International Law and Family Reunification, Family Reunification Issues, Essentials of Migratipn management, Voluma Two: Developing Migration Policy, www.rcmvs.org/documentos/IOM_EMM/v2/V2S05_CM .pdf (3.2.2016), (IOM Migration and Family). İltica ve Göç Mevzuatı, Ankara 2005.
JAQUEMENT, S., Refugees in Armed Conflict: International Humanitarian Law and Refugee Protection, (UNHCR, Geneva, draft, 1999).
JASTRAM, Kate/NEWLAND, Kathleen, “Family Unity and Refugee Protection”, in Refugee Protection in International Law: UNHCR’s Global Consultations on International Protection, ed.by Erika FELLER/Volker TÜRK/Frances NICHOLSON, Cambridge Universite, 2003, s.555-603.
JOHN, Arturo, “Family Reunification for Migrants and Refugees: A Forgotten Human Right?”, www.fd.uc.pt/hrc/pdf/papers/rturojohn.pdf (10.3.2016), s.1- 66.
NOMER, Ergin, Türk Vatandaşlık Hukuku, B.21, İstanbul 2015.
ÖZKAN, Işıl, Göç, İltica ve Sığınma Hukuku, Ankara 2013.
ÖZTÜRK, Neva Övünç, Mültecinin Hukuki Statüsünün Belirlenmesi, Ankara 2015.
ROAGNA, Ivana, Protecting the Right to Respect for Private and family Life under the European Convention on Human Rights, Council of Europe Human Rights Handbooks, Council of Europe Strasbourg 2012.
ROHAN, Mark, “Refugee Family Reunification Rights: A Basis in the European Court of Human Rights’ Family Reunification Jurisprudence”, Chicago Journal of International Law, Vol.15, No.1, 2014, s. 347-375.
SEVİĞ, Vedat Raşit, Türkiye’nin Yabancılar Hukuku, İstanbul 1981.
STAVER, Anne, “Free Movement and the Fragmentation of Family Reunification Rights”, European Journal of Migration and Law, 2013, Vol.15, s.69-89.
STRIK, Tineke/ HART, Betty de/NISSEN, Ellen, Family Reunification: a Barrier of Facilitator of Intergration? A Comparative Study, European Commission, DG Home Affairs-Unit B1: Immigration and Integration, Brussels 2013.
TEKİNALP, Gülören, Türk Yabancılar Hukuku, B. 8, İstanbul 2003.
TEKSOY, Barış, “6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununa Göre Yabancıların Vize Alma Zorunluluğu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 62/3, 2013, s.855-906.
THYM, Daniel, “Respect for Private and Family Life under Article 8 ECHR in Immigration Cases: A Human Rigjht to Regularize Illegal Stay?”, ICLQ Vol.57, 2008, s.87-112.
UN Human Rights Office of the High Commissioner for Human Rights, Paper on Family Reunification, OHCHR Migration Papers, Family Reunification, November 2005, (OHCHR Migration Papers, Family Reunification).
WIESBROCK, Anja, “The Right to Family Reunification of Third Country Nationals under EU Law- Is Directive 2003/86/EC in Compliance with the ECHR?”, 5, Human Rights and Int’l Legal Discourse, 2011, s.138-165.