Karlukların coğrafi dağılımı üzerine

Elinizdeki çalışma 627 yılında Gök Türk hanedanına yakın bir boy olarak tarih sahnesine çıkan Karlukların uzun süre yaşadıkları muhtelif bölgeleri Çin ve Arap kaynakları esas alınarak incelemektedir. Çin, Uygurlar ve Arap güç merkezleri ile kurmuş oldukları siyasi ilişkilerle Karluklar Doğu ve Batı Türkistan güç dengesinin önemli bir unsurunu teşkil etmişlerdir. Uygur devletinin kurulmasına yardımcı olan, Talas savaşının kaderini değiştiren, Karahanlı ve Gazneli devletlerinde önemli roller oynayan Karluklar Altay-Tanrı dağları ve Fergana bölgesi gibi farklı alanlarda uzun süre etkili olmuşlardır.

On the geographical distribution of karluks

This study deals with an important Turkish clan which had appeared in historical realm in 627 as a close clan to Gök Türk khanate and its geographical distribution in a vast and various regions by using Chinese and Arabic sources. Karluks had been one of the prominent components of the regions balance of power, and had established relationship with China, Uygurs and different Arab authorities. They had played an important role in the foundation of Uygur polity, in the changing of the destiny of Talas War and in the emergence of Karakhanid and Ghaznevid. Karluks, at first, had lived mountainside of Altay-Tanri, then moved to the Fargana region.

___

  • ARAT, R. R., Karluk mad., İA, VI. Atamelik Cuveynî, Tarih-i Cihan-guşa (Terc. M. Öztürk) Ankara 1999.
  • BARTHOLD, V., Moğol İstilasına Kadar Türkistan (Terc. H. D. Yıldız), İstanbul 1981.
  • BAYPAKOV, K. M., Srednevekovie Goroda Kazahstana, Almatı, 1998.
  • BUCHER, V., Samaniler mad, İA, VI.
  • CHANG, Jen-t’ang, Doğu Göktürkleri, T'ai-pei 1968.
  • CHAVANNES, E., Documents sur les Tou-kioue Occidentaux, Paris 1941.
  • CHAVANNES, E., Notes Additional sur les Tou-kioue (turc), Occidentaux, Paris 1941.
  • Chiou T'ang Shu, 199B.
  • DONUK, A., Eski Türk Devletlerinde Askeri İdari Unvan ve Terimler İstanbul 1988.
  • Dunlop, D. M., “A New Source of Information on the Battle of Talas or Atlakh”, Ural-Altaische Jahrbücher (Wiesbaden), 36, 3-4, s. 326-330.
  • GIBB, H. A. R., Orta Asyada Arap Fütuhatı, (Türk. terc.), İstanbul 1930.
  • GOLDEN, P. B., “The Turkic Steppe in Early Samanid Times”, The Cambridge History of Early Inner Asia, Cambridge 1990, s. 343, 348.
  • HAMILTON, J., “Toquz Oguz et On Uighur”, Journal Asiatique, 1962, s. 33-54.
  • Hsin T'ang Shu, 217B.
  • HOFFMANN, H., “Die Qarluq in der Tibetischen Literatur”, Oriens, S. 3, 1950.
  • Hudud’ül-alem, (İng. terc. V. Minorsky), London 1937.
  • İbn el-Esir, İslam Tarihi, (Terc. A. Özaydın) V, 1993.
  • KAFESOĞLU, İ., Harezmşahlar Devleti Tarihi, Ankara 1987.
  • KAFESOĞLU, İ., Türk Milli Kültürü, Ankara 1987, s.138-139.
  • KÖYMEN, M. A., Büyük Selçuklu Devleti, II, Ankara 1954.
  • LIN, En-hsien, T'u-chüe Yen-chiou, Tai-pei 1988.
  • LIU, I-t’ang, “T’u-chüe Chüan Shih-hsi-k’ao”, Pien-cheng Yen-chiou- suo Nien pao,12, 1981, s. 49-50.
  • LIU, I-t’ang, “Hsin T’ang Shu Hsi T’u-chüe Chüan K’ao-chu”, Pien- cheng Yen-chiou-sou Nien Pao, 14, 1983.
  • LIU, Mau-tsai, Die Chinesischen Nachrichten zur Geschichte der Ost- Türken, Wiesbaden I, 1958.
  • MERÇİL, E., “ Sebük Tegin’in Pendnamesi”, İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi,VI, 1-2, 1975, s.222-227.
  • MERÇİL, E., İlk Müslüman Türk Devletleri, Ankara 1987.
  • Mori, M.,“On Chi-li-fa (Eltäbar/eltabir) and (İrkin) of the T’ie-le Tribes” , Acta Asiatica, 9, Tokyo 1965.
  • ORKUN, H.N., Eski Türk Yazıtları, Ankara 1987.
  • ÖGEL, B., Şine Usu Yazıtının Tarihi Önemi, Belleten , 59, 1951.
  • PRITSAK, O., Karahanlılar mad, İA, IV.
  • PRITSAK, O., Karahanlılar mad., İA, s.268.
  • PRITSAK, O., “Von den Karluk den Karachaniden”, Zeitschrift der Morgenlandischen Gesellschaft , 101, 1951.
  • Qazaqstan Tarihi, Almatı.
  • SALMAN, Hüseyin, “VII. ve X. Asırlar Arasında Önemli Türk Boylarından Karluklar ve Karluk Devleti”, Türk Dünyası Araştırmaları, 15, Aralık, 1981, s.170.
  • SMAGULOV, Grigoryev, İtenov, Oçerk po istorii srednevekogo Turkestana, Almatı 1999.
  • STRANGE, G. Le., The Lands of Eastern Caliphate, Cambridge, 1905.
  • ŞEŞEN, R., İslam Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri, Ankara 1985.
  • TAŞAĞIL, A., “Gök Türklerin Sonu ve Belgeleri”, Belleten, S. 236, 1999, s. 24-29.
  • TAŞAĞIL, A., Çin Kaynaklarına Göre Eski Türk Boyları, Ankara 2004.
  • TAŞAĞIL, A., Gök Türkler II, Ankara 1999.
  • TAŞAĞIL, A., Gök Türkler, Ankara 1995.
  • TAŞAĞIL, A., “Kapgan Kagan” , Belleten , S. 217.
  • TEKİN, T., Orhon Yazıtları, Ankara 1988.
  • TEKİN, T., Tunyukuk Yazıtı, Ankara 1994.
  • TOGAN, Z. V., “Eftalitlerin Menşeî Meselesi”, İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi , IV, 1-2, 1964.
  • Ts'e-fu Yüan-kuei, 964.
  • Tsu-chih T'ung-tien, 198
  • T'ung Tien, 1077b
  • YILDIZ, H. D., “Talas Savaşı Hakkında Bazı Düşünceler”, Edb Fak. 50. Yıl Armağanı, İstanbul 1973, s.71-82.
  • Wen-hsien T'ung-k'ao, 22725a.