Filolojik-dil bilgisi ve dil bilimi kaynaklarında Türk dilinin söz dizimsel yapılarının karşılaştırılması

Makalede, Türk dilinin söz dizimsel yapılarının çözümlemeleri ele alınmıştır. Türk dilinin söz dizimsel yapılarının ağırlıklı olarak filolojik-dil bilgisi ve dil bilimi ekseninde çözümlendiği ifade edilebilir. Filolojik-dil bilgisinde özellikle Muharrem Ergin’in kelime grupları sınıflandırmasının etkisi görülmektedir. Verilen örnekler genellikle edebi metinlerden seçilmektedir. Dil biliminde ise ağırlıklı olarak Noam Chomsky’nin Üretici-Dönüşümcü Dil Bilgisi Kuramı’nın etkisiyle bu yapıların ele alındığı görülebilir. Bu kurama göre dil bilimci, metne dayanmadan bir dilin en olgun cümle örneklerini “üretebilir.”

Comparison of syntactic structures of Turkish language in resources of philological-grammar and linguistics

The analyzes of syntactic structures of Turkish Language are discussed in the article. These syntactic structures of Turkish Language are mainly analyzed by axis of philological-grammar and linguistics. Especially impact of Muharrem Ergin's word group classification influences philological-grammar. Examples of sentence are usually selected from literary texts. On the other hand, grammatical structures have been examined by influences of Generative-Transformational Grammar of Noam Chomsky. According to his theory, a linguist can "produce" most matured examples of sentences for any language without referred to any text.

___

  • AÇIKGÖZ, Halil ve YELTEN, Muhammet (2005), Kelime Grupları, Doğu Kütüphanesi, İstanbul.
  • BİLGEGİL, Kaya (2009), Türkçe Dilbilgisi, Salkımsöğüt Yayınevi, İstanbul.
  • CARNIE, Andrew (2006), Syntax-A Generative Introduction, Blackwell Yayınları, İkinci Baskı.
  • DİZDAROĞLU, Hikmet (1976), Tümcebilgisi, Türk Dil Kurumu, Ankara.
  • ERGUVANLI-TAYLAN Eser Emine (1984), The Function of Word Order in Turkish Grammar, California Üniversitesi Yayınları.
  • FODOR, Jerry (2001), The Mind Doesn't Work That Way, MIT Yayınları.
  • FROMKIN, Victoria (editör) (2001), Linguistics-An Introduction to Linguistics Theory, Blackwell Yayınları.
  • GRAFFI, Giorgio (2001), 200 years of syntax: a critical survey (Söz Diziminin 200 Yılı: Eleştirel Bir İnceleme), John Benjamins Yayıncılık.
  • GÖKSEL, Aslı-KERSLAKE, Celia (2005), Turkish: A Comprehensive Grammar, Routledge.
  • HUBER, Emel (2008), Dilbilime Giriş, Multilingual Yayınları, İstanbul.
  • KARAHAN, Leylâ (2009), Türkçede Söz Dizimi, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • KORNFLIT, Jacklin (2003), “Unmasking the sentinental subject constraint in Turkish”, Studies in Turkish Linguistics, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, s.121-130.
  • MORLEY, G. David (2000), Syntax in Functional Grammar-An Introduction to Lexicogramar in Systemic Linguistics, Continuum Yayınları, Londra ve New York.
  • ÖZKAN, Mustafa-SEVİNÇLİ, Veysi (2008), Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, 3 F Yayınevi, İstanbul, 279 s.
  • ÖZTÜRK, Balkız (2003), “Adjnuct clauses in Turkish”, Studies in Turkish Linguistics, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, s.143-150.
  • SEZER, Ayhan (2009), "Chomsky Sonrası Çağdaş Dilbilim: Yol Ayrımına Doğru", International Journal of Central Asian Studies, Talat Tekin‟in Doğumunun 80. Yılı Armağanı Özel Sayısı, s. 467-478.
  • TULUM, Mertol (2000), Tarihî Metin Çalışmalarında Usul (Menâkıb'ul-Kudsiyye Üzerinde Bir Deneme), Deniz Kitabevi, İstanbul.