EBEVEYNLERİN ÇOCUKLARINI İHMAL DURUMLARI İLE ÇOCUKLARINDAKİ İNTERNET BAĞIMLILIĞI VE SİBER ZORBALIK DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bu çalışmada anne babaların çocuklarını ihmal durumları ile çocuklarındaki internet bağımlılığı ve siber zorbalık davranışları arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma grubu, Hatay il merkezinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaokullara devam eden 228 ergen ile anne babalarından oluşmuştur. Araştırmada yer alan ergenlerden ve anne babalarından sosyo-demografik bilgiler elde edilmesi amacıyla, araştırmacılar tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, ergenlerin siber zorbalık yapma davranışlarını değerlendirmek amacıyla Siber Zorbalık Ölçeği ve internet bağımlığını değerlendirmek amacıyla da İnternet Bağımlılık Ölçeği kullanılmıştır. Anne babaların çocuklarını ihmal düzeylerinin belirlenmesi amacıyla ise anne babalara Çok Boyutlu İhmalkar Davranış Ölçeği-Ebeveyn Formu uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizine ilişkin olarak öncelikle, normallik testi yapılarak verilerin normal dağılıma uygun olup olmadıkları incelenmiştir. Yapılan analiz sonucunda, elde edilen verilerin normal dağılım göstermediği tespit edilmiş; bu doğrultuda korelasyon analizinde, Spearman korelasyon katsayıları dikkate alınmıştır. Çalışma sonucunda 34 (%14.9) ergenin internet bağımlısı grubunda yer aldıkları ve 93’ünün (%40.8) en az bir kez siber zorbalık davranışında bulundukları tespit edilmiş; anne babaların ihmal davranışları ile çocuklarındaki internet bağımlılığı ve siber zorbalık davranışları arasında ilişki olduğu, anne babaların ihmal olarak tanımlanan davranışlarının düzeyi arttıkça ergenlerdeki internet bağımlılığı ve siber zorbalık davranışlarının düzeyinde de artış görüldüğü belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlardan yola çıkarak anne babalara, konu ile ilgili uzmanlara, kurum ve kuruluşlara önerilerde bulunulmuştur.

THE RELATIONSHIP BETWEEN PARENTS’ NEGLECTFUL BEHAVIORS TOWARDS THEIR CHILDREN AND BEHAVIORS OF INTERNET ADDICTION AND CYBERBULLYING IN THEIR CHILDREN

The aim of the present study was to examine the relationship between parents’ neglectful behaviors towards their children and behaviors of internet addiction and cyberbullying in their children. The study group was comprised of 228 adolescents attending to secondary schools in Hatay city center and their parents. In order to gather sociodemographic data from adolescents and their parents, an Individual Information Form prepared by the authors, in order to asssess the cyberbullying behaviors of the adolescents Cyberbullying Scale and in order to assess internet addiction of the adolescents Internet Addiction Scale were administered. On the other hand in order assess the parents’ neglectful behaviors Multdimensional Neglectful Behaviors Scale-Parents Form was administered. Prior to the onset of the data analysis, a normality test was conducted. The result of the test showed that the data is non-parametric. Hence, Spearman correlation coefficients were taken into consideration in the analysis. As a result of the study, it was found that 34 (14.9 %) of the adolescents were internet addicts and 93 (40.8 %) of them were engaged in cyberbullying behaviors for at least once. It was also found that the level of parents’ neglectful behaviors towards their children is significantly associated with internet addiction and cyberbullying behaviors of their children; that is, the higher the level of parents’ neglectful behaviors was, the higher were the level of internet addiction and cyberbullying in their children. In accordance with the findings, proposals were brought up to the proffessionals working on the subject and parents.

___

  • Arıcak T., Kınay H. & Tanrıkulu, T. (2012). Siber Zorbalık Ölçeği'nin ilk psikometrik bulguları.. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı, 17, 101-114.
  • Batıgün A. D, Kılıç N. (2011). İnternet bağımlılığı ile kişlik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler”. Türk Psikoloji Dergisi, 26 (67), 1-10.
  • Beyazıt U. & Bütün Ayhan A. (2018). The psychometric properties of the Turkish version of the Multidimensional Neglectful Behavior Scale-Parents Form. Current Psychology, (Online yayınlanmış makale). Doi: https:// doi.org /10.1007/s12144-018-9817-7.
  • Beyazıt U., Çınar G., Yurdakul Y. & Bütün Ayhan A. (2017). An examination of the relationship between internet addiction and parenting attitudes in adolescents. XII. European Conference on Social and Behavioral Sciences, 25-28 January, Abstract Book, p. 65, Sicily-Italy.
  • Beyazıt U., Şimşek Ş. & Bütün Ayhan A. (2016). A study on the relationship between cyberbullying and peer bullying in adolescents. Sözlü Bildiri, IIIrd Eurasian Educational Research Congress, 31 May-3 June, Abstract Book, p. 152, Muğla-Türkiye.
  • Beyazova U. (2014). İhmal. Çocuk istismarına ve ihmaline yaklaşım. Temel bilgiler içinde. Ed.: O. Derman, Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi, s.: 35-36.
  • Bhat C. S. (2008). Cyber bullying: Overview and strategies for school counsellors, guidance officers, and all school personnel. Australian Journal of Guidance & Counselling, 18(1), 53-66.
  • Bilic V., Flander, G. B. & Rafajac B. (2014). Life satisfaction and school performance of children exposed to classic and cyber peer bullying” Coll. Antropol, 38 (1), 21–29.
  • Bonanno R. A. & Hymel S. (2013). “yber bullying and internalizing difficulties: Above and beyond the impact of traditional forms of bullying. Journal of Youth Adolescence, 42: 685–697.
  • Bozkurt H., Şahin S. & Zoroğlu, S. (2016). İnternet bağımlılığı: Güncel bir gözden geçirme. Journal of Contemporary Medicine, 6(3), 235-247.
  • Büyüköztürk Ş. (2004). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Cengizhan C. (2005). Öğrencilerin bilgisayar ve internet kullanımında yeni bir boyut : “internet bağımlılığı. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22, 83-98.
  • Ceyhan E. (2008). Ergen ruh sağlığı açısından bir risk faktörü: İnternet bağımlılığı. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15 (2), 109-116.
  • Choi K., Son H., Park M., Han J., Kim K., Lee B & Gwak H. (2009). Internet overuse and excessive daytime sleepiness in adolescents. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 63(4), 455-462.
  • Coohey C. (2003). Making judgments about risk in substantiated cases of supervisory neglect. Child Abuse & Neglect, 27, 821–840.
  • Cömert T., Kayıran S. M. (2010). Çocuk ve ergenlerde internet kullanımı. Çocuk Dergisi, 10(4), 166- 170.
  • Çam H .H. & Nur N. (2015). Adölesanlarda internet bağımlılığı prevalansı ile psikopatolojik semptomlar ve obezite arasındaki ilişkinin incelenmesi. TAF Prev Med Bull, 14(3), 181-188.
  • Çınar G., Beyazıt U., Yurdakul Y., Bütün Ayhan A. (2017). Investigation of the relationship between cyber bullying behaviors and internet addiction in adolescents. Procedia, 4, 123-128.
  • Çivilidağ A. & Cooper H. T. (2013). Ergenlerde siber zorba ve öfkenin incelenmesi üzerine bir araştırma: Niğde ili örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(1), 497-511.
  • Demir Y. & Kutlu M. (2017). İnternet bağımlılığı, akademik erteleme ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. International Journal of Social Science, 61, 91-105.
  • Doğan, A. (2013). İnternet bağımlılığı yaygınlığı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aile Eğitimi ve Danışmanlığı Anabilim Dalı.
  • Dubowitz H., Pitts S. C., Litrownik A. J., Cox C. E., Runyan D. & Black M. M. (2005). Defining child neglect based on child protective services data. Child Abuse & Neglect, 29, 493–511.
  • Ekşi F. (2012). Narsistik kişilik özeliklerinin internet bağımlılığı ve siber zorbalığı yordama düzeyinin yol analizi ile incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1638-1706.
  • Ekşi F. & Ümmet D. (2013). Bir kişilerarası iletişim problemi olarak internet bağımlılığı ve siber zorbalık: psikolojik danışma açısından değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 91- 115.
  • Erdur-Baker Ö., Kavgut F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: siber zorbalık. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 31-42.
  • Esen E. (2010). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Freisthler B., Johnson-Motoyama M. & Kepple N. J. (2014). Inadequate child supervision: The role of alcohol outlet density, parent drinking behaviors, and social support. Children and Youth Services Review, 43, 75–84.
  • Fried S. & Fried P. (2003). Bullies, targets & witnesses: Helping children break the pain chain. New York: M. Evans and Company, Inc.
  • Gámez-Guadix M., Borrajo E. & Almendros C. (2016). Risky online behaviors among adolescents: Longitudinal relations among problematic Internet use, cyberbullying perpetration, and meeting strangers online. Journal of Behavioral Addictions, 5(1), 100–107.
  • Genc G. & Aksu M. B. (2010). An investigation of bully-victim behaviors of general high school students in terms of some variables. Gazi Egitim Fakultesi Dergisi, 30(2), 413-448.
  • Gilette P. & Daniels D. (2009). Bullying at school & online. U. S. A.: Education.com Holdings, Inc. Griffiths M. D., Kuss D. J., Billeux J., Pontes H. M. (2016). The evolution of Internet addiction: A global perspective. Addictive Behaviors 53, 193–195.
  • Günüç S. & Kayrı, M. (2010). Türkiye’de internet bağımlılık profili ve İnternet Bağımlılık Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik-güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 220-232.
  • Kaufman Kantor G., Holt M. & Straus, M. A. (2003). The Parent-Report Multidimensional Neglectful Behavior Scale. Retrieved from http://pubpages.unh.edu/~mas 2/NS7.pdf.
  • Kraut R., Patterson M., Lundmark V., Kiesler S., Mukopadhyay T. & Scherlis, W. (2002). Internet paradox: a social technology that reduces social ınvolvement and psychological well-being?. Journal of Social Issues, 58(1): 49-74.
  • Kulaksızoğlu, A. (2013). Ergenlik psikolojisi (15. basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kuss J., Griffiths D., Karila L. & Billeux J. (2014). Internet addiction: A systematic review of epidemiological research for the last decade. Current Pharmaceutical Design, 20(25), 4026- 4052.
  • Li M. & Chung, T. (2006). Internet function and Internet addictive behavior. Computers in Human Behavior, 22(6), 1067-1971.
  • Litwiller B. J. & Brausch A. M. (2013). Cyber bullying and physical bullying in adolescent suicide: The role of violent behavior and substance use. Journal of Youth Adolescence, 42, 675–684.
  • Newman B. & Newman P. (2008). Development Through Life. (20th ed.). U.S.A.: Wdasworth Cengage Learning.
  • Özcan N. K. & Buzlu S. (2005). Problemli internet kullanımını belirlemede yardımcı bir araç: İnternette Bilişsel Durum Ölçeği”nin üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirliği. Bağımlılık Dergisi, 6(1), 19-26.
  • Özdemir M. & Akar, F. (2011). Examination of high school students’ opinions on cyberbullyingin terms of various variables. Educational Administration: Theory and Practice, 17(4), 605-626.
  • Peker A., Eroğlu Y. & Ada Ş. (2012). Ergenlerde siber zorbalığın ve mağduriyetin yordayıcılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2):185-206.
  • Polat, O. (2017). Tüm boyutlarıyla çocuk istismarı: Tanımlar. (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Pontes H. M., Griffiths M. D. & Patrao J. M. (2014). Internet addiction and loneliness among children and adolescents in the education setting: An empirical pilot study. Aloma, 32(1): 91-98.
  • Ruiz-Casaresa M., Trocmé N. & Fallond B. (2012). Supervisory neglect and risk of harm: Evidence from the Canadian Child Welfare System. Child Abuse & Neglect, 36, 471– 480.
  • Scannapieco M. & Connell-Carrick K. (2005). Understanding child maltreatment: An ecological and developmental perspective. U.K.: Oxford University Press.
  • Schapiro N. A. (2008). Medical neglect of children: Reporting issues for nurse practitioners. The Journal for Nurse Practitioners, July/August: 534-531.
  • Solarino B., Grattagliano I., Catanesi R. & Tsokos, M. (2012). Child starvation and neglect: A report of two fatal cases. Journal of Forensic and Legal Medicine, 19: 171-174.
  • Straus M. A. (2004). Guide to the Multidimensional Neglectful Behavior Scales. Retrieved from http://pubpages.unh.edu/~mas2/NS9%20GUIDE.pdf.
  • Straus M. A. (2006). Cross-cultural reliability and validity of the Multidimensional Neglectful Behavior Scale Adult Recall Short Form. Child Abuse & Neglect, 30, 1257–1279.
  • Straus M. A., Kinard E. M. & Williams, L. M. (2008). The Multidimensional Neglectful Behavior Scale, Form A: Adolescent And Adult-Recall Version, NS1E/PR1E, 1-29.
  • Şahin F. (2002). Çocuk ihmali: Tanı ve tedavide hekimler için ipuçları. Klinik Pediatri, 1(3):103-106. Tokunaga R. S. (2010). Following you home from school: a critical review and sythesis of this research on cyberbullying victimization. Computers in Human Behavior, 26, 277-287.
  • Turnalar-Kurtaran G., 2008. İnternet Bağımlılığını Yordayan Değişkenlerin İncelenmesi. (Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Mersin). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Whang L., Lee S. & Chang G. (2003). Internet over-users’ psychological profiles: a behavior sampling analysis on internet addiction. Cyberpsychology, 6(2), 143-150.
  • Valkenburg, B. M., Peter, J. (2008). Adolescents' identity experiments on the Internet: Consequences for social competence and self-concept unity. Communication Research, 35(2), 208-231.
  • Yaman E., Karakülah D. & Dilmaç, B. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin değerlerini yordayan iki önemli değişken: Siber zorbalık eğilimleri ve okul kültürü arasındaki ilişki. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 323-337.
  • Yenilmez S. & Seferoğlu S.S. (2013). Sanal zorbalık ve öğretmenlerin farkındalık durumlarına bir bakış. Eğitim ve Bilim, 38(169), 420-432.
  • Young R., Lennie S., Minnis S. (2011). Children’s perceptions of parental emotional neglect and control and psychopathology. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 52(8), 889–897.
  • Zorbaz, O. (2013). Lise öğrencilerinin problemli internet kullanımının sosyal kaygı ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Turkish Studies - Educational Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5609
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ