Mali Yerelleşme ve Kuramsal Yapısının Değerlendirilmesi

Kamusal mal ve hizmetlerin sunumu merkezi yönetim ile birlikte mahalli idareler tarafından gerçekleşmektedir. Merkezi yönetimin artan nüfus ve şehirleşme karşısında kamu hizmeti sunma hacmiartmıştır. Mahalli idarelerin kendi sınırları içerisinde yapacakları harcamalar ve bu harcamalar için gerekli olan kaynağı elde etmek için gelirler üzerindeki tasarruf etme yetkisinin mahalli idarelere devredilmesi mali yerelleşme kavramını ortaya çıkarmıştır. Artan kamu hizmetlerisebebiylemerkezi ve yerel yönetimler arasında hizmet paylaşımına ihtiyaç duyulmuştur. Bu hizmet paylaşımının bir gereği olarak gelir ve gider paylaşımı ön plana çıkmıştır. Bu paylaşımda hizmet sunumu önem kazanırken harcama ve gelir toplama yetkisinin belirli bir bölümümerkezi yönetimden yerelyönetime devredilmiştir. Bu devir yetkisi olan mali yerelleşme yönetimler arası görev ve harcama tahsisini, gelir ve kaynak paylaşımını, mali transferler ile borçlanmayı kapsamaktadır. Mali yerelleşmenin kamu gelir ve giderleri açısından önem kazanması sebebiyle mali yerelleşme çağlar boyunca düşünürler tarafından üzerinde çalışılan önemli bir konu olmuştur. Bu kapsamda meydana getirilen teoriler birinci ve ikinci kuşak teoriler olarak iki ana döneme ayrılmıştır. Bu iki dönemin önemli düşünürleri ve fikirleriçalışmamızda anlatılmıştır. Mali yerelleşme günümüzde önemini korumakta olduğundan çalışmada mali yerelleşmenin unsurları ve teorik yaklaşımları araştırma konusu yapılmış, unsurları değerlendirilirken teorisyenlerin mali yerelleşmeye ilişkin literatür katkıları üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışma mali yerelleşmenin unsurların ile teorik altyapısını ortaya koyması açısından önem taşımaktadır. Çalışmada her bir düşünürün mali yerelleşmenin fikri temeline önemli katkılar yaptığı görülmüştür. Mali yerelleşmenin birinci kuşak ve ikinci kuşak teorilerinin ortak noktasının kaynak dağılımında etkinliğin sağlanması olduğu ifade edilmiştir.

Evaluation of Financial Localization and Theoretical Structure

Public goods and services are delivered by the local administrations along with the central administration. The time for the central government to provide public services has increased in the face of increasing population and urbanization. The spending oflocal administrations within their own borders and the transfer of the authority to save on revenues to obtain the necessary resources for these expenditures has revealed the concept of financial localization. Because of service sharing was needed betweenthe central and local administrations of the increasing public services. As a requirement of this service sharing, income and expense sharing came to the fore. While service provision gained importance in this sharing, a certain part of the spending and revenue collection authority was transferred from the central government to the local government. This delegation includes financial localization, assignment and spending allocation, revenue and resource sharing, financial transfers and borrowing. Since financial localization has gained importance in terms of public revenues and expenses, financial localization has been an important issue studied by thinkers throughout the ages. The theories created in this context are divided into two main periods as first and second generation theories. Important thinkers and ideas of these two periods are described in our study. Since financial localization remains important today, the study of the elements and theoretical approaches of financial localization has been made, and while the elements are being evaluated, the literature's contributions to the financial localization have been evaluated. The study is important in terms of revealing the theoretical back ground of the elements of financial localization. In the study, it was seen that each thinker made important contributions to the idea base of financial localization. It is stated that the common point of the first generation and second generation theories of financial localization is to ensure efficiency in resourceallocation.

___

  • Akman, Ç. (2018). Yaklaşım, İlke ve Unsurları Çerçevesinde Mali Yerelleşmeyi Anlamak. Turkish Journal of TESAM Academy, 113-140.
  • Busemeyer, M. R. (2008). The Impact of Fiscal Decentralisation on Education and Other Types of Spending. Swiss Political Science Review, 451–481.
  • Case, K. E. (2008). Musgrave’s vision of the public sector: the complex relationship between individual, society and state in public good theory. J Econ Finan, 348-355.
  • Çalcalı, Ö. (2018). Kamu Ekonomisi Teorisinde Yerelleşme Rasyoneli Ve Kuşaklar Arası Mali Federalizm Teorilerinin Karşılaştırılması. Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika, 21-42.
  • Çiftçi, T. E., & Organ, İ. (2019). Yerel Vergileme. Uluslararası Toplum Araştırmaları, 1705-1734.
  • Dafflon, B., & Madies, T. (2011). Decentralization: A Few Principles from the Theory of Fiscal Federalism. Agence Française de Developpement, 1-72.
  • Dağ, M., & Kılınç, F. (2017). 6360 Sayılı Kanun Sonrası Büyükşehir Belediyeleri Açısından Mali Özerkliğin Değerlendirilmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 426-443.
  • Demir, A. (2019, Kasım). Mali Yerelleşme ve Türkiye'de Mali Yerelleşme Düzeyinin Ölçülmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Demir, A., & Yüksel, C. (2019). Türkiye’de Mali Yerelleşme Düzeylerinin Ölçülmesi. International Journal Of Economic Studies, 13-28.
  • Demircan, E. S. (2008). Yeni Ekonomik Düzende Küreselleşme Yerelleşme Bağlamında Belediyelerde Yeni Mali Yönetim Anlayışı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 99-128.
  • Falay, N. (2006). Yerel Yönetimlerin Hizmet ve Harcama Sorumlulukları. A. Güner , & S. Yılmaz, Mali Yerelleşme Teori ve Uygulama Üzerine Yazılar(s. 9-58). Güncel Akademi.
  • Gatti, R. (2001). The Economics of Decentralization: a Review of the Literature and the Case of Education Provision. Societa Italiana Di Economia Pubblica, 1-38.
  • Güner, A. (2006). Yönetimler Arası Gelir Bölüşümü: Temel İlke ve Uygulamalar. A. Güner, & S. Yılmaz, Mali Yerelleşme Teori ve Uygulama Üzerine Yazılar(s. 61-92). Güncel Akademi.
  • Güner, A., & Yılmaz, S. (2006). Mali Yerelleşme Teori ve UygulamaÜzerine Yazılar.İstanbul: Güncel Akedemi.
  • Güngör, S. (2011). Yerel Yönetimlerin Borçlanmaları. Akedemik Bakış, 1-16.
  • Karagöz, B. (2015). Türkiye’de Mali Yerelleşme Emareleri ve Yatay Eşitsizlik Sorunu. Sosyoekonomi, 139-163.
  • Kesik, A. (2005). Yönetimler Arası Mali İlişkiler ve Türkiye Uygulaması. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar, 75-103.
  • Nacar Karabacak, B. (2012). Mali Yerelleşme Alanında Ortaya Çıkan Yeni Yaklaşımlar: Kuşaklar Arası Çatışma mı? Maliye, 389-415.
  • Nacar Karabacak, B., & Karabacak, Y. (2014). Mali Yerelleşme Teorilerinin Temel Yerel Gelir Türlerine Bakışı. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 251-266.
  • Neyapti, B. (2010). Fiscal decentralization and deficits: International evidence. European Journal of Political Economy, 155–166.
  • Oates, W. E. (2005). Toward A Second-Generation Theory of Fiscal Federalism. International Tax and Public Finance, 349–373.
  • Özdemir, A. R. (2007). Desentralizasyon Kamu Sektöründeki Hantallaşmayı Önler Mi? Bir OECD Panel Verileri Regresyon Analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler. https://arastirmax.com/en/system/files/dergiler/249/makaleler/17/arastirmax-desentralizasyon-kamu-sektorundeki-hantallasmayi-onler-mi-bir-oecd-panel-verileri-regresyon-analizi.pdf
  • Öztürk, N. (2007). Kamu Tercihinin Tespitinde Karşılaşılan Sorunlar Ve Çözüm Yolları.PalmeYayınları.
  • Porcelli, F. (2009). Fiscal Decentralisation and efficiency of government. A brief literature review. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.232.4919&rep=rep1&type=pdf
  • Siverekli Demircan, E. (2008). Yeni Ekonomik Düzende Küreselleşme Yerelleşme Bağlamında Belediyelerde Yeni Mali Yönetim Anlayışı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 99-128.
  • Tanzi, V. (1995). Fiscal Federalism And Decentralization: A Review Of Some Efficiency And Macroeconomic Aspects. Annual World Bank Conference on Development Economics, 295-315.
  • Ter-Minasian, T. (1997). Fiscal Federalism in Theory and Practice.Washington: International Monetary Fund.
  • Vo, D. H. (2010). The Economics Of FiscalI Decentralization. Journal of Economic Surveys, 657–679.
  • Yao, A. G. (2006). Fiscal Decentralization and Poverty Reduction Outcomes: Theory and Evidence. Georgia State University, 1-159.
  • Yılmaz, H., Emil, M., & Kerimoğlu, B. (2017). Yerel Yönetimler Maliyesi.PYB Kurumsal Yönetim ve Planlama AŞ.
  • Yılmaz, S., & Beriş, Y. (2006). Yönetimler Arası Mali Transferler: Teorik Çerçeve ve Türkiye Uygulaması. A. Güner, & S. Yılmaz, Mali Yerelleşme Teori ve Uygulama Üzerine Yazılar (s. 94-147). Güncel Akademi.
  • Yoruldu, M. (2020). Belediyelerin Bütçe Gelirlerinden Olan Emlak Vergisinin Vergilendirmenin Etkinliği Açısından Değerlendirilmesi. O. Geyik, & S. Ş. Altunakar Mercan, Mali ve Sosyal Yönleriyle Bütçe Üzerine Yazılar.Çizgi Kitapevi.
  • Yüksel, H. (2014). Mali Yerelleşme ve Yerel Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma: Türkiye Örneği. Amme İdaresi, 139-159.
Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover
  • ISSN: 2667-5625
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ