GELENEKSELDEN DİJİTALE EVRİLEN BİR MEDYA OLARAK AFİŞ

Tasarım ve sanatın gelişen teknolojinin getirdiği yenilikleri benimsemesi hem sanat hem de tasarımın izlerini taşıyan afişi iki boyutlu malzemenin sınırlarından taşırarak dönüşüme uğratmıştır. Grafik tasarım alanının önemli ürünlerinden biri olan afiş, analog etkileşim halinden çıkıp dijital etkileşimin olduğu bir mecra haline gelmiştir. Görüntünün yanı sıra, ses ve hareket gibi dinamik unsurların afiş tasarımına entegre edilmesi, afişin sadece göze değil, çoklu duyulara hitap etmesini olanaklı kılmıştır. Geleneksel afiş tasarımının temel ilkelerini benimseyen dijital afişler, farklı araçlarda ve ortamlarda kullanıcının karşısına çıkmaya başlamış ve etkileşimin boyutunu artırmıştır. Sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik gibi teknolojilerin afiş tasarımı sürecinde kullanılması, aynı zamanda afişi farklı disiplinlerle entegre edilen bir çalışma alanı haline getirmiştir. Sonuçta, tasarımcılar tarafından ortaya koyulan dijital, hareketli ve etkileşimli afişler bir medya olarak afişin boyutlarını evirirken çok disiplinli bir araştırma ve inceleme alanı da ortaya koymuştur. İlaveten, afişin varlığını analog ortamların yanı sıra dijital ortamlarda da sürdürmesi, afiş tasarım sürecini etkili ve akılda kalıcı kılmanın yanı sıra, anlatımın estetik boyutunu da güçlendirmektedir. Mevcut çalışma hem sanat hem de tasarımın izlerini taşıyan afişin, yeni iletişim teknolojilerinin kullanımıyla gelenekselden dijitale dönüşümünü ilgili alanyazın üzerinden yapılan inceleme ile ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında afişin dönüşümü tarihsel süreç içinde ele alınırken, ulusal ve uluslararası çalışmalar incelenmiş ve iletişim teknolojilerinin afiş tasarımına etkisi örnekler üzerinden ortaya koyulmuştur.

POSTER AS AN EVOLVING MEDIA FROM TRADITIONAL TO DIGITAL

The adoption of technologically encouraged art and design innovations, has in turn carried the poster, which bears the traces of art and design, from the boundaries of a two-dimensional material form, and transformed it. Emerging from analog interaction, the poster, an important product of the graphic design field, has now become a digital interaction medium. The integration of dynamic elements into the poster, such as sound and motion in addition to image, has made it possible to appeal to multiple senses. Digital posters, which adopt the basic principles of traditional poster designs, have begun to appear before users (audience) across different mediums and environments, thus increasing the effective level. The application of technologies such as art reality and augmented reality within the poster design process, has established the poster as a field of study integrated with different disciplines. As a result, the digital, moving, and interactive posters that have been presented by designers, have not only evolved the dimensions of the poster as media, but have also put forth a multidisciplinary field of research and scrutiny. This study aims to reveal the posters transformation from the traditional to digital via the use of new communication technologies, through the relevant written fields. Within the scope of the study, the transformation of the poster from traditional to digital was examined via related studies and various poster examples. It is concluded that the presence of the poster in both digital and analog media strengthens the aesthetic dimension of the poster, in addition to making the poster design process effective and memorable.

___

  • Arte, U. (2021). Umberto Arte ile Sanat, İstanbul: Destek Yayınları.
  • Atasoy, S. N. (2018). Afiş Tasarımında Arttırılmış Gerçeklik Uygulamaları, Yayınlanmamış Yüksek
  • Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.
  • Barnard, M. (2002). Sanat, Tasarım ve Görsel Kültür, Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Becer, E. (2015). İletişim ve Grafik Tasarım, Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
  • Bektaş, D. (1992). Çağdaş Grafik Sanatının Gelişimi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Dickerson, M. (2021). A’dan Z’ye Sanat Tarihi, Çev: Orhan Düz, İstanbul: Say Yayınları.
  • Dumitrescu, D. (2009). Spatial Visual Communications İn Election Campaigns: Political Posters Strategies İn Two Democracies, The Ohio State University, Department of Political Science. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. (1997). YEM Yayın.
  • Eken, B. (2020). “Teknoloji ile Birlikte Dönüşen Afişin İncelenmesi ve Kamusal Ekranlarda Etkileşimli Afiş Uygulamaları”, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı; 47. S. 157- 186. ISSN: 1302-6879.
  • Erdal, İ. T. (2006). Gestalt Kuramının Grafik Tasarıma Etkilerinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Felbinger, U. (2005). Toulouse-Lautrec, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Hodge, S. (2022). Modern Sanatın Kısa Öyküsü, Çev: Deniz Öztok, İstanbul: Hep Kitap.
  • Kirişcan, B. (2021). Türkiye’de Hareketli Afişin Ontolojisi, Sanat ve Tasarım Dergisi, Cilt:11, Sayı:1, S.208-227.
  • Krasner, J. (2013). Motion Graphic Design Applied History and Aesthetics, Burlington, USA: Elsevier Inc.
  • Meggs, P. B. & Purvis, A. W. (2012). Meggs’ History of Graphic Design, USA: John Wiley&Sons Inc.
  • Muller-Brockmann, J. &.-B. (2010). History of the Poster, Chicago: Phaidon.
  • Özkirişçi, İ. H. (2016). Tiyatro Afişlerinin Grafik Tasarımda Görsel Algı Açısından İncelenmesi ve Hareketli Afiş Uygulamaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.
  • Saffer, D. (2010). Designing for Interaction: Creating Innovative Applications and Devices, Indianapolis: New Riders Press.
  • Sontag, S. (1970). Posters: Advertisement, Art, Political Artifact, Commodity, The Art of Revolution: 96 Posters from Castro's Cuba 1959–1970, New York: McGraw- Hill.
  • Südüak, U. (2011). Stephan Bundi içinde Grafist 15, 15. Uluslararası Grafik Tasarım Günleri. Ed: B. Dündar. Ss. 33-64, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Yayınları, ISBN: 978 975 6264 54 6.
  • Türk Dil Kurumu. (2022). Afiş [online]. (TDK), Türkiye, www. sozluk.gov.tr, (Erişim Tarihi: 25.04.2022).
  • Uçar, F. T. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
  • Ünsal, Y. (1984). Bilimsel Reklam ve Pazarlamadaki Yeri, İstanbul: Tivi Reklam Yayınları.
  • Yeraltı, Gürol. (1995). Cumhuriyet Döneminden Günümüze Afiş Sanatının Gelişimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.