NAKIŞ SANATINDA FARKLI MALZEME YAKLAŞIMLARI; KÂĞIT ÖRNEĞİ

Var olduğu günden bu yana yeryüzünde kendini konumlandırmaya çalışan insanoğlu, temel gereksinimlerini karşılamak amacıyla çeşitli uğraşlara yönelmiştir. Bu uğraşılar sonucunda çeşitli sanat dalları ortaya çıkmıştır. Yapan kişiden kullanılan hammaddeye kadar her türlü etki, bu sanat dallarının sınıflandırılmasında büyük rol oynamıştır. İplik sanatları başlığı altında değerlendirilen nakış sanatı, eski dönemlerde ipliğin hassas yapısından dolayı dişil sanatlar olarak tanımlanmıştır. Art and Craft hareketi, feminizm hareketi ve postmodernizmin ortaya çıkmasının ardından nakış sanatına olan yaklaşımlarda kırılma noktaları yaşanmıştır. Kavramsal sanatlar arasında yer almaya başlayan nakış sanatı, teknolojik gelişmelerden de büyük ölçüde etkilenmiştir. Bunların olumlu bir sonucu olarak nakış sanatı, kadın - erkek fark etmeksizin herkes tarafından yapılabilen ve her türlü zemin üzerine uygulanabilen bir sanat dalı haline gelmiştir. Aynı zamanda süsleme sanatı olarak bilinen nakış sanatında, toplumsal kaygılara mesaj niteliğinde anlamlı projelerin de yapılmaya başlandığı görülmektedir. Bu çalışmada kâğıt yüzeyler üzerine işlenen nakışlar incelenmiştir. Kâğıt yüzeyler çeşitlilik göstermekte olup her birinin farklı hassasiyeti bulunmaktadır. Bu yüzden bu tarz çalışmalar deneysel çalışmalar olarak tanımlanmaktadır. Çalışmada 3 farklı sanatçı tarafından 3 farklı kâğıt zemin üzerine yapılan eserler incelenerek bunların doküman analizleri yapılmıştır. Güzel ile kusurlu olanın birlikte kullanılması düşüncesiyle oluşturulan bu eserlerle nakış sanatının, malzeme konusunda sınırları aşan ve toplumsal olayları vurgulayan bir kimlik kazandığı anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Nakış, Kavramsal Sanat, Sanat ve Zanaat, Farklı Malzeme Kullanımı, Kâğıt Yüzeyler

DIFFERENT MATERIAL APPROACHES IN EMBROIDERY ART; PAPER SAMPLE

Mankind, who has been trying to position itself on earth since its existence, has turned to various efforts in order to meet its basic needs. As a result of these efforts, various branches of art have emerged. All kinds of effects, from the person who makes it to the raw material used, played a big role in the classification of these branches of art. Embroidery art, which is evaluated under the title of thread arts, was defined as feminine arts in ancient times due to the delicate structure of thread. After the Art and Craft movement, the feminism movement and the emergence of postmodernism, there were breaking points in the approaches to the art of embroidery. Technological developments have also greatly affected the art of embroidery art, which has begun to take its place among the conceptual art. As a positive result of these, the art of embroidery has become an art branch that can be done by everyone, regardless of woman or man, and can be applied on any kind of surface. In the art of embroidery, which is also known as the art of ornament, it is seen that meaningful projects have started to be made as a message to social concerns. In this study, embroideries on paper surfaces were examined. Paper surfaces vary and each has a different sensitivity. Therefore, such studies are defined as experimental studies. In the study, the works made by 3 different artists on 3 different paper backgrounds were examined and their document analyzes were made. It is understood that with these works created with the idea of using the beautiful and the imperfect together, the art of embroidery has gained an identity that goes beyond the borders in material and emphasizes social events.

Keywords:

Embroidery, Conceptual Art, Art and Craft, Use of Different Materials, Paper Surface,

PDF

___

Referans1 Ağluç, L. (2013). ‘Sanat Yaratıcılık Bağlamında İnsan ve Yaratma Güdüsü’. Mediterranean Journal Of Humanities, 3(1), 1-14.
Referans2 Aksu, M. (2019). 1970 Sonrası Türkiye Sanatında Değişim Süreci ve Malzeme Kavram İlişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü. İstanbul.
Referans3 Antmen. A. (2021b). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayınları.
Referans4 Antmen. A. (2021a). Sanat ve Cinsiyet. İstanbul: İletişim Yayınları.
Referans5 Berber, G. Ş., Koşar, S. T. A., ve Aydın, M. D. (2020). ‘Geleneksel Nakış Tekniğinin Güncel Sanata Yansıması’. İdil Dergisi, 75, 1695-1704.
Referans6 Bulut, Ş. (2018). ‘Güncel Sanatı (Kavramsal) Anlamaya Çalışmak’. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 4(1), 69-76.
Referans7 Çıttır, T. (2009). ‘Bilgisayar Destekli Nakışlı Tekstil Ürünlerinin Desen Özelliklerinin ve Nakış Sektörünün Sorunlarının Belirlenmesi’. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Referans8 Erdoğan, M. (2021). ‘Güncel Nakış Sanatı Uygulamalarının Uluslararası Alanda İncelenmesi’. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Ankara.
Referans9 Eroğlu, Ö. (2020). Kavramsal Sanat. İstanbul: Tekhne Yayınları.
Referans10 Kapar, S. (2018). ‘Çağdaş Sanatta Alternatif Malzeme Olarak Tekstil ve Zanaatten Sanata Dönüşümü’. Journal of Arts,1(2), 38-52.
Referans11 Karasu, E. Ç., (2021). Alternatif Malzemenin Düşsel ve Görsel Dili. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü. Ankara.
Referans12 Keser, N. (2016). ‘İplik Sanatı: Sanat Alanına Kabul Edilme Mücadelesi ve Çağdaş Bir Sanat Dalı Olarak Yükselişi’. Humanıtas-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(08), 165-179.
Referans13 Sankır, H. (2018). ‘Gündelik Nesnenin Sanatsal Dönüşümü: Sıradan Nesnelerin Sanat Eserine Dönüşüm Süreci Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme’. Journal Of History Culture And Art Research, 7(5), 524-543.
Referans14 TDK. (2021). https://sozluk.gov.tr.
Referans15 Yalçın, D. (2021). İstanbul Art News / Röportaj.