Hikmet ÇİL, Sinan KALKAN, Yusuf AKEMOGLU

10532

Özel Eğitim Öğretmenlerinin OSB’li Çocukların Eğitimlerinde Kullandıkları Bilimsel Dayanaklı Uygulamalara Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Bu araştırmada özel eğitim öğretmenlerinin OSB’li çocukların eğitimlerinde kullandıkları bilimsel dayanaklı uygulamalara yönelik görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmaya Adıyaman ilinde Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı okullarda görev yapan ve üniversitelerin özel eğitim bölümünü bitiren 29 kadın ve 15 erkek olmak üzere toplam 44 özel eğitim öğretmeni katılmıştır. Çalışmada, öğretmenlerin meslek yaşamları boyunca bilimsel dayanaklı uygulamalar konusunda eğitim alma düzeylerinin düşük olduğu; buna karşılık lisans eğitimlerinde bilimsel dayanaklı uygulamalar konusunda eğitim alma düzeylerinin ise yüksek olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında çalışmaya katılan öğretmenler bilimsel dayanaklı uygulamaları genellikle deneysel çalışmalar sonucunda ortaya çıkan ve sonuçları birbiri ile tutarlı uygulamalar olarak tanımlamıştır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin genel olarak bilimsel dayanaklı uygulamaları faydalı buldukları belirlenmiş olup öğretmenler bilimsel dayanaklı uygulamaların özellikle otizmli çocukların öz bakım becerilerini, akademik başarı düzeylerini ve iletişim becerilerini geliştirdiğini ifade etmiştir. Sonuç olarak, özel gereksinimli çocuklarla çalışan öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin desteklenmesi ve özel gereksinimli çocukların devam ettiği eğitim ortamlarında bilimsel dayanaklı uygulamaların kullanımının yaygınlaştırılması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Özel eğitim, otizm spektrum bozukluğu, bilimsel dayanaklı uygulamalar

An Examination of the Opinions of Special Education Teachers About the Evidence-Based Practices Used for the Education of Children with ASD

In this study, it is aimed to examine the opinions of special education teachers about the evidence-based practices that they use for the education of children with autism spectrum disorder. A case study method, one of the qualitative study models, was used in the research. Special education teachers working in the schools of the Directorate of National Education in Adıyaman and graduating from the special education departments programs participated in the study. The study was conducted with a total of 44 special education teachers, including 29 women and 15 men. According to findings, it was determined that the teachers received very little training during their professional lives that focused on evidence-based practices, although many reported that they had some training on evidence-based practices during their undergraduate education. It was determined that the teachers who participated in the study generally evaluated the evidence-based practices as the applications that were formed as a result of the experimental studies. As a result, it was thought that studies should be carried out to investigate how evidence-based practices can be used in special education classrooms.
Keywords:

Special education, autism spectrum disorder, evidence-based practices,

PDF

___

  • Alhossein, A. (2016). Teachers' knowledge and use of evidence-based teaching practices for students with emotional and behavior disorders in Saudi Arabia. Journal of Education and Practice, 7(35), 90-97.
  • Alzyoudi, M., Sartawi, A., & Almuhiri, O. (2015). The impact of video modelling on improving social skills in children with autism. British Journal of Special Education, 42(1), 53-68. https://doi.org/10.1111/1467-8578.12057
  • Anagnostou, E., Zwaigenbaum, L., Szatmari, P., Fombonne, E., Fernandez, B. A., Woodbury-Smith, M., & Scherer, S. W. (2014). Autism spectrum disorder: Advances in evidence-based practice. Cmaj, 186(7), 509-519. https://doi.org/10.1503/cmaj.121756
  • Atalay, A., & Karadağ, A. (2011). ‘Otizmli hastaların rehabilite sürecinde spor terapilerinin önemi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13, 224-226.
  • Burns, M. K., & Ysseldyke, J. E. (2009). Reported prevalence of evidence-based instructional practices in special education. The Journal of Special Education, 43(1), 3-11. https://doi.org/10.1177/0022466908315563
  • Centers for Disease Control and Prevention. (2020). A Snapshot of Autism Spectrum Disorder among 8-year-old Children in Multiple Communities across the United States in 2016. Helping Children.
  • Chmiliar, l. (2010). Multiple-case designs. In A. J. Mills, G. Eurepas & E. Wiebe (Eds.), Encyclopedia of case study research (pp 582-583). SAGE Publications.
  • Cook, B. G., & Cook, S. C. (2013). Unraveling evidence-based practices in special education. The Journal of Special Education, 47(2), 71-82. https://doi.org/10.1177/0022466911420877
  • Çetin, Ş., & Ercan, T. (2021). Otizme sahip ergen öğrencilerin uzaktan eğitim deneyimlerinin ebeveyn aracılığı ile incelenmesi. Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 105-121.
  • Çifci Tekinarslan, İ., Arı, A., Bozak, B., Çay, E., & Çiçek, M. (2018). Özel eğitim öğretmen adaylarının bilimsel dayanaklı uygulamalar hakkındaki görüşleri. Journal of Human Sciences, 15(3), 1756-1772. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/5373
  • D’Elia, L., Valeri, G., Sonnino, F., Fontana, I., Mammone, A., & Vicari, S. (2014). A longitudinal study of the TEACCH program in different settings: The potential benefits of low intensity intervention in preschool children with autism spectrum disorder. Journal of autism and developmental disorders, 44(3), 615-626. https://10.1007/s10803-013-1911-y
  • Eigsti, I. M., Stevens, M. C., Schultz, R. T., Barton, M., Kelley, E., Naigles, L., & Fein, D. A. (2016). Language comprehension and brain function in individuals with an optimal outcome from autism. NeuroImage: Clinical, 10, 182-191. https://doi.org/10.1016/j.nicl.2015.11.014
  • Eisenhardt, M.K (1989). Building theories from case study research. The Academy of Manegement Review, 14(4), 532-550. https://doi.org/10.5465/amr.1989.4308385
  • Gable, R. A., Tonelson, S. W., Sheth, M., Wilson, C., & Park, K. L. (2012). Importance, usage, and preparedness to implement evidence-based practices for students with emotional disabilities: A comparison of knowledge and skills of special education and general education teachers. Education and Treatment of Children, 35(4), 499-519. https://www.jstor.org/stable/42900173
  • Ghelichpoor, B., Abdoli, B., Farsi, A. & Jorjani, R. (2018). The Effect of Low-Error and Full-Error Learning on Bimanual Coordination In Patients with High-Functioning Autism Disorder. Journal of Research in Rehabilitation Sciences, 14(2), 66-73. https://10.22122/jrrs.v14i2.3149
  • Gordon, K., Pasco, G., McElduff, F., Wade, A., Howlin, P., & Charman, T. (2011). A communication-based intervention for nonverbal children with autism: What changes? Who benefits? Journal of Consulting and Clinical Psychology, 79(4), 447–457. https://doi.org/10.1037/a0024379
  • Greenway, R., McCollow, M., Hudson, R. F., Peck, C., & Davis, C. A. (2013). Autonomy and accountability: Teacher perspectives on evidence-based practice and decision-making for students with intellectual and developmental disabilities. Education and Training in Autism and Developmental Disabilities, 48(4), 456-468. https://www.jstor.org/stable/24232503
  • Guldberg, K. (2017). Evidence-based practice in autism educational research: Can we bridge the research and practice gap?. Oxford Review of Education, 43(2), 149-161. https://doi.org/10.1080/03054985.2016.1248818
  • Gülay, A. (2017). Özel eğitim öğretmenlerinin OSB’li çocukların dil gelişimlerini desteklemek amacıyla kullandıkları yöntemler, [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. Ankara.
  • Güleç-Aslan, Y. (2017). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarla çalışan eğitimcilerin uygulamalı davranış analizine yönelik algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 32, 1013-1032. https://doi:10.16986/HUJE.2017027228
  • Güleç-Aslan, Y., Kircaali-Iftar, G., & Uzuner, Y. (2009). Otistik çocuklar için davranışsal eğitim programı (OÇİDEP) ev uygulamasının bir çocukla incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(01), 1-25. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000130
  • Jones, E. A. (2009). Establishing response and stimulus classes for initiating joint attention in children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders, 3(2), 375-389. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2008.08.004
  • Karkhaneh, M., Clark, B., Ospina, M. B., & Seida, J. C., Smith, V., Hartling, L. (2010). Social Stories™ to improve social skills in children with autism spectrum disorder: A systematic review. Autism, 14(6), 641-662. https://doi.org/10.1177/1362361310373057
  • Kircaali-Iftar, G., Ülke-Kürkçüoglu, B., Çetin, Ö., & Ünlü, E. (2009). Intensive daytime toilet training of two children with autism: Implementing and monitoring systematically guarantees success!. International Journal of Early Childhood Special Education, 1(2), 117-126.
  • Kurt, O. (2012). Otizm spektrum bozukluğu ve bilimsel dayanaklı uygulamalar. Sakarya University Journal of Education, 11, 77-116.
  • McConnell, S. R. (2002). Interventions to facilitate social interaction for young children with autism: Review of available research and recommendations for educational intervention and future research. Journal of Autism and Developmental Disorders, 32(5), 351-372.
  • Meral, B. F. (2017). OSB’li çocuklarda beslenme problemleri ve bilimsel dayanaklı davranışsal müdahaleler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(03), 493-508. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.323301
  • Mesibov, G. B. & Shea, V. (2011). Evidence-based practices and autism. Autism, 15(1), 114-133. https://doi.org/10.1177/1362361309348070
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
  • Mirzaei, S. S., Pakdaman, S. & Alizade, E. (2020). Designing a Program for the Generalization of Social Skills in Adolescents with High-Functioning Autism: Application of Cognitive Model of Social Information Processing. Journal of Developmental Psychology, 1-14.
  • Olçay-Gül, S., & Tekin-İftar, E. (2012). Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan bireyler için sosyal öykülerin kullanımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(02), 1-24. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000168
  • Özdemir, D. (2019). OSB’li çocukların özel eğitim öğretmenlerinin alan yeterlilikleri bağlamında bilimsel dayanaklı uygulamalar hakkındaki görüşleri, [Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. Eskişehir.
  • Özerk, K., & Özerk, M. (2020). Otizm ve otizm spektrum bozukluğu. Millî Eğitim Yayınları.
  • Ploog, B. O., Scharf, A., Nelson, D., & Brooks, P. J. (2013). Use of computer-assisted technologies (CAT) to enhance social, communicative, and language development in children with autism spectrum disorders. Journal of autism and developmental disorders, 43(2), 301-322. https://10.1007/s10803-012-1571-3
  • Quirmbach, L. M., Lincoln, A. J., Feinberg-Gizzo, M. J., Ingersoll, B. R., & Andrews, S. M. (2009). Social stories: Mechanisms of effectiveness in increasing game play skills in children diagnosed with autism spectrum disorder using a pretest posttest repeated measures randomized control group design. Journal of autism and developmental disorders, 39(2), 299-321. https://doi.org/10.1007/s10803-008-0628-9
  • Rakap, S. (2016). Özel eğitimde bilimsel dayanaklı uygulamalar. V. Aksoy (Ed.), Özel eğitim içinde (ss. 181-211). Pegem Akademi.
  • Rakap, S., & Kalkan, S. (2017). Özel gereksinimli çocukların eğitimi. Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Rakap, S., Balikci, S., & Kalkan, S. (2018). Teachers’ knowledge about autism spectrum disorder: The case of Turkey. Turkish Journal of Education, 7(4), 169-185. https://doi.org/10.19128/turje.388398
  • Rakap, S., Birkan, B., & Kalkan, S. (2017). Türkiye’de otizm spektrum bozukluğu ve özel eğitim. Rakap, S. (Ed.). Sivil Düşün AB Programı Raporu.
  • Sansosti, F. J., & Powell-Smith, K. A. (2008). Using computer-presented social stories and video models to increase the social communication skills of children with high-functioning autism spectrum disorders. Journal of Positive Behavior Interventions, 10(3), 162-178. https://doi.org/10.1177/1098300708316259
  • Sanz-Cervera, P., Fernández-Andrés, I., Pastor-Cerezuela, G., & Tárraga-Mínguez, R. (2018). The effectiveness of TEACCH intervention in autism spectrum disorder: A review study. Papeles Del Psicólogo, 39(1), 40-50. https://doi.org/10.23923/pap.psicol2018.2851
  • Usta, M. B., & Yazıcı, D. N. (2020). Otizm spektrum bozukluğunda eğitsel modellerin gözden geçirilmesi. Turk J Child Adolesc Ment Health, 27(3), 134-9. https://10.4274/tjcamh.galenos.2020.43531
  • Ünlü, E. (2012). Anne-babalara sunulan otizm spektrum bozukluğu gösteren çocuklara yönelik ayruk denemelerle öğretim programının (adösep) etkililiği, [Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. Eskişehir.
  • Van Heijst, B. F., & Geurts, H. M. (2015). Quality of life in autism across the lifespan: A meta-analysis. Autism, 19(2), 158-167. https://doi.org/10.1177/1362361313517053
  • Vural, P. (2019). Otizm spektrum bozuklukları. https://www.bto.org.tr/wp-content/uploads/2019/10/otizm-spektrum-bozukluklari-pinar-vural.pdf erişim tarihi: 18.02.2021.
  • Whalon, K. J., Al Otaiba, S. & Delano, M. E. (2009). Evidence-based reading instruction for individuals with autism spectrum disorders. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 24(1), 3-16. https://doi.org/10.1177/1088357608328515
Turkish Journal of Special Education Research and Practice-Cover
  • Başlangıç: 2019
  • Yayıncı: Salih RAKAP
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Kapsayıcı Eğitimin Psikolojisi: Güncel Eğilimler, Güncellenen Uygulamalar

Halis SAKIZ

Özel Eğitim Öğretmenlerinin OSB’li Çocukların Eğitimlerinde Kullandıkları Bilimsel Dayanaklı Uygulamalara Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Hikmet ÇİL, Sinan KALKAN, Yusuf AKEMOGLU

Özel Eğitimde Akran Zorbalığı: Öğretmen Görüşlerine Dayalı Nitel Bir Çalışma

Nesime Kübra TERZİOĞLU

Kitap İncelemesi: Tek Denekli Araştırma Yöntemleri: Özel Eğitim ve Davranış Bilimlerinde Uygulamalar

Volkan ŞAHİN

Özel Eğitime Açılan Yeni Bir Pencere: Göz İzleme Tekniği

Esmehan ÖZER